“Een thema dat komend jaar heel belangrijk wordt, is klimaatverandering”, zegt Lucien Engelen, directeur van het REshape Center van het Radboudumc. Hij laat een foto van een ijsbeer op de Noordpool. Hij stelt dat we ook een klimaatverandering in de zorg hebben. Maar dat deze, net als in de discussie over de opwarming van de aarde, door sommige groepen wordt ontkend. Wat kunnen we doen om de huidige polarisatie tegen te gaan?
Of het nu gaat om klimaatverandering, de verkiezingswinst van Trump of de Brexit, velen voelden zich plotseling overvallen, terwijl er lange tijd signalen waren. En dat is in de zorg net zo, denkt Engelen. Een deel van de zorg ziet de kansen die omsloten liggen in digitale zorg. Een ander deel is categorisch tegen.
Hij wil voorkomen dat het in ons vakgebied net zo afloopt als in de discussie over klimaatverandering. Mensen die blijven vasthouden aan hun standpunten, ongeacht de argumenten die een andere kant op wijzen.
“We kunnen beter kijken naar onze toekomst. De zorgvraag stijgt. Als we onze zorgkosten niet snel naar beneden brengen, is de premie straks door de volgende generatie niet meer op te brengen.”
Kijk naar onze toekomst
Veel liever kijkt hij daarom naar sectoren die goed hebben begrepen dat de wereld verandert. En dat zij daarin mee moeten, ook al weten ze niet precies hoe die nieuwe wereld eruit gaat zien en welke rol zij daarin zullen spelen.
Engelen stoort zich aan de kip-ei-discussie. “Uit de eHealth monitor van Nictiz en Nivel blijkt dat driekwart van de patiënten zegt dat ze graag gebruik willen maken van digitale zorg. Tegelijkertijd zeggen veel dokters: mijn patiënten vragen er niet om. Nee, als de arts het onderwerp niet ter sprake brengt, is de kans inderdaad klein dat patiënten zélf proactief vragen om bijvoorbeeld een videoconsult of om een app die hen ondersteunt in de dagelijkse omgang met hun ziekte. Maar dat wil niet zeggen dat die behoefte niet bestaat. Dat is een behoorlijke ontkenning van de werkelijkheid.”
Veel liever zou hij zien dat artsen zich verdiepen in alle mogelijkheden die digitale zorg in hun vakgebied biedt. Net zoals ze zich ook verdiepen in nieuwe behandelmogelijkheden. Hij zou willen dat ze hun patiënten hierover informeren en uitleggen hoe digitale zorg hen kan ondersteunen. Daarbij laten ze de keus aan de patiënt. Want die is altijd leidend, vindt Engelen.
“We kunnen de opwarming van de aarde niet negeren, evenmin als digitalisering van de zorg.”
