i³ groep creëert een 360-graden patiëntbeeld
Om te voldoen aan de eisen van de AVG is veel expertise nodig op het gebied van informatiemanagement. Zeker in en rond een ziekenhuis waar wordt gewerkt met veel verschillende datastromen in enorme volumes. Hoe wordt data bewaard, beheerd en ontsloten? Wie krijgen waar toegang tot welke data? Helemaal nu de bescherming van persoonsgegevens hoge prioriteit krijgt, kan een hedendaags ziekenhuis niet meer zonder hogeschool informatiemanagement.
i³ groep heeft veel klanten in de gezondheidszorg, waaronder ziekenhuizen. Victor Meerloo, Business Consultant bij i³ groep, schetst het beeld van de enorme volumes aan data die de klinische workflows binnen een ziekenhuis genereren: röntgenfoto’s, CT- en MRI-scans enzovoort. “Voorheen werd al deze data decentraal opgeslagen in de diverse beeldvormende systemen (PACS, Picture Archiving and Communication System)”, vertelt Meerloo. “Al die silo’s met hun eigen datakarakteristieken maakten uitwisseling buitengewoon gecompliceerd. Dat is verleden tijd met ons centrale content managementsysteem: het Vendor Neutral Archive (VNA). Het VNA vervult de rol van lange termijn archief voor de verschillende PACS-en binnen het ziekenhuis.”
Onafhankelijk
De term ‘Neutral’ geeft aan dat alle verschillende PACS-en aan het VNA kunnen worden gekoppeld. Aan de invoerkant werkt het archief dus volledig onafhankelijk van welke PACS dan ook. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de DICOM standaard. “Ook de opslag- en uitvoerlaag zijn volledig vendor-onafhankelijk”, aldus Meerloo. “Dit heeft grote voordelen. Denk bijvoorbeeld aan het afschrijven van de storage, wat meestal eens per vijf jaar gebeurt. Voorheen moest de data worden gemigreerd met hulp van iedere afzonderlijke PACS-leverancier. Nu kan alles los van elkaar worden gemigreerd, onafhankelijk van het PACS en van de storage leverancier. Dit bespaart enorm veel tijd en geld.”
Digitaliseren
In ziekenhuizen wordt nog steeds veel gewerkt met papier. De inhaalslag van het digitaliseren van papieren dossiers is nog volop gaande. Daarnaast komen er dagelijks meer dan 1000 poststukken binnen, die nog met een postkarretje door het hele ziekenhuis heen worden gedistribueerd. Meerloo: “In ons ECM (Enterprise Content Management) kan dat allemaal digitaal worden opgeslagen en beschikbaar gesteld. De papieren dossiers komen digitaal beschikbaar. De post wordt bij binnenkomst gescand en digitaal verstuurd naar de ontvanger. Dat scheelt enorm veel tijd en maakt de processen veel efficiënter. Een document kan dan bijvoorbeeld veel gemakkelijker met meerdere personen worden gedeeld. Uiteraard moet je vanuit de AVG hebben ingeregeld wat wel en wat niet mag worden opgeslagen. Er moet voldoende grondslag zijn om bepaalde data op te slaan. Het is daarom belangrijk om tijdig een Data Protection Impact Analyse uit te voeren.”
Alles binnen één viewer
DICOM-beelden zijn veilig en vendor-onafhankelijk opgeslagen in en beschikbaar vanuit het VNA. Andere non-DICOM content zoals centraal en decentraal gescande documenten zitten in het ECM. “Het mooie is dat alle informatiestromen via één viewer kunnen worden ontsloten”, vertelt Meerloo. “Deze intelligente software kan complexe beelden laten zien. Het kan bijvoorbeeld een 3D reconstructie van een CT scan of PET-CT fusies maken. De performance van deze universele diagnostische viewer is ongeëvenaard en de data kan anyplace, anytime en op any device worden bekeken. Dit betekent dat zorgprofessionals niet langer informatie bij elkaar hoeven te schrapen uit verschillende bronnen met alle conversieproblematiek van dien. Dit maakt ook het MDO (Multi Disciplinair Overleg) een stuk eenvoudiger omdat iedereen via eenzelfde viewer bij alle nodige informatie kan. MCL in Leeuwarden, waar wij beide oplossingen hebben geïmplementeerd, heeft gezegd dat wij daarmee voor hen een 360-graden patiëntbeeld hebben gecreëerd. In één viewer is alles op de tijdlijn van een patiënt beschikbaar.”
AVG-compliant
Het VNA en ECM zijn gebaseerd op open standaarden die de nieuwe privacy wetgeving ondersteunen. Meerloo vertelt dat een patiënt bijvoorbeeld toestemming moet verlenen om beelden uit te mogen wisselen met andere zorginstellingen. “Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van het zogeheten IHE-profiel BPPC, Basic Patient Privacy Consents. Dit is volledig AVG-compliant. Het systeem wisselt data uit op basis van het XDS-profiel (Cross Document Sharing), wat via beveiligde infrastructuur vlekkeloze uitwisseling met andere systemen mogelijk maakt. Als een arts een second opinion nodig heeft van iemand uit een ander ziekenhuis, kan hij de viewer delen. Dat andere ziekenhuis hoeft dus niet ook per sé ook een VNA te hebben. De patiënt hoeft niet meer een CD’tje met zijn gegevens en beelden mee te nemen naar een andere behandelaar. Zonder VNA is dit nog steeds dagelijkse praktijk. Ook kan geanonimiseerde metadata uit het VNA bijvoorbeeld beschikbaar kan worden gesteld voor research- of BI-doeleinden. Daarmee is het risico op datalekken verdwenen. Ook zaken als het recht van de patiënt om logs in te zien of de Audit Trail and Node Authentication (ATNA) worden allemaal ondersteund door onze VNA en ECM. Aangezien het informatiemanagement in veel ziekenhuizen nog sterk in silo’s is opgebouwd, is het niet eenvoudig om compliant te zijn aan het recht van de patiënt om vergeten te worden. Omdat het VNA de rol van lange termijn archief vervult voor verschillende PACS-en, en dus het leeuwendeel aan medische beelden opgeslagen houdt, kan eenvoudig vanuit één beheerinterface hieraan worden voldaan.”
Zonder hulp
De meeste tijd bij het inrichten van de VNA gaat zitten in het in kaart brengen van de workflows. “Als deze ontwerpfase eenmaal is voltooid en de beheerders zijn getraind, kan het ziekenhuis heel veel dingen zelf doen”, vertelt Meerloo. “Bij een grote klant was binnen een maand na de start van het project de eerste modaliteit al gekoppeld. Op den duur kan het ziekenhuis zelf de output van een nieuwe modaliteit koppelen aan het VNA. De meeste nieuwe systemen kunnen al praten met de open standaarden van het VNA. Een nieuw PACS hoeft alleen maar te weten dat de data naar het VNA moet worden weggeschreven. Het onderbrengen van de legacy-systemen blijft een klusje voor onze experts. Ook kan het ziekenhuis zonder al teveel moeite zelf de koppelingen maken naar de storage-laag. Voorheen was hier steevast de hulp van de verschillende leveranciers voor nodig. Zodra het is ondergebracht in het VNA is de workflow vanuit het EPD eenduidig geregeld. Aan het werkproces van de radioloog verandert gelukkig niets.”
Eén bron van waarheid
Informatiemanagement binnen ziekenhuizen is nog steeds vatbaar voor verbetering. Heel veel verouderde en onveilige werkprocessen kunnen met de inzet van een VNA transformeren naar de nieuwe tijd. Datastromen van alle bronsystemen gaan voortaan naar het VNA en ECM en die ontsluiten veilig en AVG-compliant alle benodigde documenten en studies in het EPD. Dus voor het EPD is er nog maar één bron van waarheid: het VNA.
Kijk voor meer informatie over VNA, ECM en de kijk van i³ groep op de AVG voor de zorg op www.i3-groep.nl/sectoren/healthcare/
