Veiligheid is mijn specialisme niet. Bij dit onderwerp ga ik altijd nadenken over het monsterverbond tussen commercie en inhoud en over de teloorgang van privacy.
De meiden en jongens van de marketing en reclame brengen steeds beter mijn handel en wandel in kaart, dankzij de geraffineerde algoritmen van Google, Yahoo, Microsoft, Facebook en Twitter. Zodra ik een weekendtrip naar Londen of Brugge boek, vliegen de aanbiedingen mij om de oren. Maar zij schieten er niet veel mee op, want ook al weten ze waar ik was, ze weten niet waar ik heenga. Niemand kent de toekomst.
Vaak realiseer ik mij niet dat ik naar “branded content” kijk, een film of magazine waarin reclame geraffineerd verpakt zit in de inhoud. De combinatie van business en content, van reclame en inhoud is diep gegrift in de Nederlandse ziel. De reclameblokken op de ‘staatszender’ NPO zijn daar het beste voorbeeld van. Alle populaire media zijn doordesemd van die mengvorm van reclame en inhoud. Zo analyseert Joris Luyendijk in een interview in Trouw: “Voorheen luidde de opdracht aan een programmamaker: volg wat er gaande is in de wereld en maak daarover een uur goede televisie. Nu moet je 17 procent binnenhalen van de mensen in de leeftijdscategorie 25 tot 40 in het tijdslot van 21.05 tot 22.00 uur. En dat is de publieke omroep.” Deze opdracht hangt samen met de vette reclameblokken die rondom een programma moeten draaien.
Het compromis tussen vrije inhoud en reclame is een perverse prikkel. Hoe meer een medium afhankelijk is van inkomen uit reclame hoe slechter de kwaliteit van de inhoud wordt. Daarom is het zo interessant het web af te speuren naar media die doorgaans een vaak armoedig bestaan leiden omdat ze exclusief kiezen voor het aanbieden van inhoud. Dan hoor je nog eens een authentiek geluid.
Het ergste vind ik dat de Staat vrijwel alles van iedereen weet. Via het sofinummer kan de Staat een persoon volledig doorlichten. Onlangs zag ik twee rechercheurs van de Sociale Dienst in de slaapkamer van een bijstandsmoeder staan om te controleren of er in haar kasten ook herenkleding te vinden was. Ik vind dat schaamteloos, wat aangeeft dat er in Nederland geen privacy meer bestaat. Het mag wettelijk, dus gebeurt het. Op geldstromen gebaseerde wetten verwoesten moraliteit. Nederlanders weten niet meer wat privacy is. De kledingcheck is een opdringerige, ongepaste, door de Staat gesanctioneerde vorm van binnendringen in iemands privéleven.
De komst van een programmeerbare wereld binnen tien jaar, waar de fusie van Nokia en Alcatel-Lucent op is gebaseerd, leidt onverbiddelijk tot standaardisatie en de beheersing van vrijwel alle processen van de mens zelf. Het leidt ‘tot een zelfstandig organisme van hogere orde, een macht, die alle vormen van zedelijk en verstandelijk leven van de mens samenvat en in zich verenigt. Deze staat is totalitair in de zin dat hij de wil en het verstand van ieder individu omvat.’ Dat is de definitie van fascisme. Soms verstandig om over na te denken als je in de ict-sector werkt.
De auteur is directeur van AME Research en uitgever van www.hightechanalysis.nl
