Wetten en regels lopen vaak achter de feiten aan. Voor innovatie zijn ze zelfs dikwijls een belemmering. Niet verwonderlijk, want ze stammen vaak nog uit een tijd met minder technologische mogelijkheden. Het voornemen van minister Kamp om buiten bestaande wetgeving om te experimenteren met de toepassing van nieuwe technologie en verdienmodellen klinkt mij dan ook als muziek in de oren.
Nederland heeft volop kansen om internationaal voorop te lopen. Dat is de kern van de Digital Delta ambitie van Nederland ICT die we een jaar geleden lanceerden. Daarvoor is het nodig om kritisch te kijken naar bestaande regels en onnodige belemmeringen weg te nemen. De opstellers van de Wegenverkeerswet uit 1994 konden niet weten dat in 2015 proeven met zelfrijdende auto’s worden gedaan. Dat mag geen reden zijn om deze proeven niet te doen.
Het is bijvoorbeeld goed dat er wat wordt gedaan aan het verschil in btw-tarief tussen e-books en gewone boeken. Op e-books is het 21 procent, terwijl voor hetzelfde gedrukte boek 6 procent btw moet worden betaald. Dat geldt ook voor schoolboeken. Als we de toepassing van ICT in het onderwijs willen stimuleren, moeten we dit soort drempels wegnemen. Op zijn minst zorgt het voor minder zware schooltassen.
Er is nu meer data in omloop dan ooit, maar door verouderde wetten voor gegevensbescherming weten zowel burgers als bedrijven op juridisch gebied te vaak niet waar ze aan toe zijn. En dat terwijl big data-analyse grote voordelen kan bieden voor bijvoorbeeld logistiek en gezondheidszorg. Kamp belooft duidelijkheid te scheppen over de relatie tussen gegevensbescherming en het gebruik van data voor innovatieve diensten. Wat mij betreft kan dat er niet snel genoeg komen.
Technologie ontwikkelt zich veel sneller dan de wetgever kan voorzien. Het is dan ook niet zo eenvoudig om wetgeving toekomstbestendig te maken. Als wetten technologieneutraal gemaakt moeten worden, zul je als overheid naast juridische kennis ook technologische expertise tot je beschikking moeten hebben. Vanuit Nederland ICT denken we daar graag over mee.
We hoeven niet altijd zelf het wiel uit te vinden. We kunnen waardevolle lessen trekken uit de ervaringen van andere landen. Niet door klakkeloos te kopiëren, maar door te kijken hoe wij het beter kunnen doen. En uiteindelijk moet Nederland zelf een voorbeeldfunctie krijgen. Als wij bedrijven de ruimte bieden om te experimenteren, om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen, wordt Nederland een internationale proeftuin en zijn er grote exportkansen.
Ik hoop en verwacht dat het kabinet het komend halfjaar echt zal doorpakken. Belangrijker nog dan onderzoeken en experimenten, is een andere mindset bij beleidsmakers en politici. We moeten niet alles tot in detail willen regelen en in vaste banen willen leiden. Stoplichten op een drukke kruising zijn goed voor de verkeersveiligheid én voor de doorstroming. Maar een stoplicht op een kruising waar af en toe verkeer langs komt, zorgt voor onnodig oponthoud. Dan volstaat een rotonde. Ik ben benieuwd hoeveel onnodige stoplichten het kabinet gaat vervangen. Als de minister doet wat hij belooft, kan Nederland daadwerkelijk de eerste echt digitale economie van Europa worden.
