Het aantal ict’ers dat werkzaam is bij ziekenhuizen varieert van 8 ict’ers tot 291 ict’ers. Dat zijn toch grote verschillen! Of hebben sommige ziekenhuizen niet alle ict’ers geteld? Dat komt inderdaad vaak voor. Zo worden bijvoorbeeld ict’ers die doen aan zogenaamde medische technologie niet meegeteld. Of die ‘super user’ die geen ict’er genoemd wil worden. Maar dat verschijnsel treedt vaak op bij de grotere ziekenhuizen.
OK, academische doen ook aan onderwijs en onderzoek. Dat is waar. Nadere analyse leert dat de verschillen in aantal ict’ers onder ‘academen’ nog altijd groot zijn, zij het minder groot: tussen de 145 en 291 ict’ers. Nadere analyse leert ook dat de topklinische ziekenhuizen tussen de 20 en 125 ict’ers hebben. Ook grote verschillen dus en het aantal ict’ers bij de overige, niet topklinische, ziekenhuizen schommelt tussen de 8 en 43. Een logische oorzaak is dat de kleinere ziekenhuizen doorgaans minder ict’ers in dienst hebben en vice versa. Maar hebben grote ziekenhuizen dan teveel ict’ers, of kleine ziekenhuizen juist te weinig? Een andere, veel belangrijker, vraag dringt zich op: Wat doen al die ict’ers eigenlijk?
De slimme lezer zal zeggen dat die ziekenhuizen met weinig ict’ers hun ICT geoutsourced hebben. Wel, ik kan u zeggen dat outsourcen van ICT niet populair is bij ziekenhuizen in Nederland en slechts mondjesmaat voorkomt. Werken ziekenhuizen dan misschien samen op dit vlak, via een gezamenlijke ict-afdeling? Ook dat komt eigenlijk niet (meer) voor. Het laatste initiatief van de zogenaamde SAP ziekenhuizen is inmiddels een zachte dood gestorven.
Goed, grote ziekenhuizen ontvangen meer patiënten. Dat is nu eenmaal de definitie van een groot ziekenhuis lijkt me. Maar is het dan moeilijker om te automatiseren dan bij een klein ziekenhuis? Dat lijkt me eigenlijk niet. Natuurlijk is wel het effect van goede automatisering groter bij grote ziekenhuizen. We hebben het voor het gemak nu even niet over ziekenhuizen die niet goed automatiseren. Want die zijn er natuurlijk ook.
Is dan de moeilijke zorgverlening of hoog specialistische zorg – waar grote ziekenhuizen vaak meer aan doen – moeilijker te automatiseren? Dat lijkt me eigenlijk niet. Helemaal als we bedenken dat de huidige systemen hiervoor nog nauwelijks (beslissings)ondersteuning bieden. Dan zijn er natuurlijk de patiënten die meer dan één aandoening hebben, zoals COPD én hartfalen én diabetes. Hebben grote ziekenhuizen met het oog op de automatisering daar meer ‘last’ van dan kleine ziekenhuizen? Dat lijkt me eigenlijk niet. Wat het automatiseren eerder lastig maakt, is dat kleine ziekenhuizen de specialistische zorg verdelen met andere ziekenhuizen.
Slotsom is dus dat kleine ziekenhuizen door de bank genomen dezelfde uitdaging hebben als grote ziekenhuizen voor wat betreft de automatisering. Blijft de vraag: Wat doen al die ict’ers dan eigenlijk? En gaan die ziekenhuizen met weinig ict’ers het in dit digitale tijdperk dan wel redden? Hun voortbestaan lijkt bedreigd en dat is geen goede zaak. Want kleine ziekenhuizen behandelen de patiënt vaak persoonlijker en zijn vaak veel klantgerichter. Daarom herhaal ik de oproep uit een eerdere column nog maar eens: ‘Kleine ziekenhuizen, verzin een list!’
Rube van Poelgeest is extern adviseur bij Project COCO22 van Raedelijn en commissaris bij Itium ICT. Tevens is hij lid van de cliëntenraad van Amsta.
