Hij heeft een rotsvast geloof in health analytics. Volgens Matthias van Alphen, Directeur van Amstelring Wijkzorg, draagt het bij aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg. “Bovendien”, zo stelt hij, “werkt het bevorderend voor het werkplezier en het houdt de zorgkosten binnen de perken.”
Volgens Van Alphen moet de zorg veel meer aandacht besteden aan health analytics. “Er moet meer focus komen op kwaliteit en niet op de hoeveelheid geleverde zorg maal het uurtarief dat eraan hangt. Als zorgaanbieder kun je een goede bijdrage leveren aan het verleggen van die focus, door proactief aan de slag te gaan met de informatie die je verzamelt in het primaire proces.”
Waarom houden zo weinig zorgorganisaties zich bezig met health analytics?
“Niet iedere zorginstelling heeft daar de mogelijkheid. Omdat bij ons de zorg goed loopt en we er financieel goed voorstaan, kunnen wij uit de waan van alledag treden en vooruit kijken. Wij kunnen aandacht besteden aan projecten die op de langere termijn resultaat gaan opleveren, zoals health analytics. Het helpt ons bij het in kaart brengen van onze zorg, zodat we van daaruit verbeterslagen kunnen maken. Met de informatie kunnen we bijvoorbeeld aantonen dat we de goede dingen doen, wat bijzonder handig is in gesprekken met zorgverzekeraars.”
Wat is jullie ambitie?
“Wij willen nu en in de toekomst waardevolle zorg leveren aan cliënten. Met betrokken zorgprofessionals willen we zorg leveren die bijdraagt aan gezondheidswinst. Dat realiseren we door ze de vrijheid te geven de zorg op hun manier te organiseren. Wij geloven in professionele autonomie, zolang dat gebeurt tegen een betaalbare prijs voor de maatschappij. Wij werken samen met enkele andere zorgorganisaties en Ecare aan het in kaart brengen van de totale zorgkosten voor homogene cliëntgroepen. Op dit moment soebat iedere zorgaanbieder – het ziekenhuis, de huisarts, de hulpmiddelenleverancier, wij als wijkverpleging, de verpleeghuizen – onafhankelijk van elkaar met de zorgverzekeraar over de kosten van de zorg. Het is veel logischer om alle kosten voor een bepaalde populatie bij elkaar te rapen en te kijken welke procesinnovaties, die leiden tot betere uitkomsten, mogelijk zijn.”
Kun je hier een voorbeeld van geven?
“Een 74-jarige zelfstandig wonende man struikelt en breekt zijn pols. Meneer wordt per ambulance naar het ziekenhuis gebracht, waar foto’s van zijn arm worden gemaakt en zijn pols in het gips wordt gezet. Na een paar dagen wordt hij weer thuis gebracht, waar de wijkverpleging hem verzorgt. Meneer is behoorlijk in de war na alles wat hem overkomen is. Waarom verzorgen we die foto en het plaatsen van het gips niet lokaal, in een bekende omgeving van de cliënt? Meneer kan dan direct na de behandeling naar huis, waar het wijkteam klaarstaat om hem zolang als nodig is te ondersteunen. De wijkverpleging kan een belangrijk deel van de zorg opvangen, zonder dat dure voorzieningen (zoals het ziekenhuisbed) nodig zijn. Voor de cliënt is dat veel prettiger en het kost veel minder. Toegegeven, de kosten voor de wijkverpleging vallen in ons scenario hoger uit. Maar doordat de kosten voor het vervoer en de opname komen te vervallen, is het onder de streep goedkoper. Nog belangrijker misschien: de ervaren kwaliteit zal hoger zijn. Een zorgverzekeraar heeft alleen oren naar zo’n verhaal als je het met data kan onderbouwen. Wij zijn nu volop bezig met het verzamelen van dergelijke data in Puur – het softwarepakket van Ecare dat wij gebruiken.”
Zijn er nog meer voorbeelden?
“Een van onze wijkteams heeft een inloopspreekuur op touw gezet. Cliënten uit de wijk kunnen iedere maandag tussen 10 uur en half 12 langskomen voor een praatje met de wijkverpleging. Vaak gaat het om een sociaal praatje, wat tegelijkertijd dient als signalering voor de wijkverpleegkundige. Voorheen gingen deze mensen naar de huisarts om hun verhaal te doen. Of de wijkverpleging daar nu wel of niet voor is bedoeld, wordt onbelangrijk zodra je het gaat onderbouwen met cijfers. Dan blijkt dat het sociale spreekuur een stuk voordeliger is dan al die afzonderlijke bezoekjes aan de huisarts. Om nog maar te zwijgen van de preventieve werking van zo’n spreekuur.”
Hoe zit het met de technische kant van health analytics?
“Door data te verzamelen kunnen we met behulp van health analytics patronen analyseren. Onze zorgverleners werken al jaren volgens het Omaha Systeem. De zorginhoudelijke data die we al die jaren op een gestructureerde wijze hebben vastgelegd in Puur, leveren ons nu waardevolle informatie op. Ecare helpt ons deze data te filteren, te analyseren en te interpreteren. Aan de hand van deze informatie kunnen we zien wat het effect is van bepaalde interventies op specifieke doelgroepen. Je ziet waar de verschillen zitten en wat de ‘best practices’ zijn. Dit draagt daadwerkelijk bij aan het verbeteren van de zorg.”
Vergelijken jullie ook de prestaties van de diverse teams?
“In eerste instantie dacht ik dat de data hier perfect voor zou zijn. Je kunt namelijk in Puur het aantal geleverde uren zorg, het aantal bezoekjes en de doorlooptijd per doelgroep inzichtelijk maken. Dit kun je ook per team doen en dan de resultaten van het ene team met het andere vergelijken. Maar we ontdekten al snel dat dit niets zegt over de werkelijke praktijk. Wanneer team X veel meer bezoeken en tijd kwijt is aan de doelgroep chronisch zieken dan team Y, dan betekent dat niet per definitie dat team Y het beter voor elkaar heeft dan team X. Onder ‘chronisch zieken’ vallen namelijk zowel beginnende Parkinson als een ernstige vorm van MS. Een cliënt met ernstige MS heeft meer zorg nodig dan iemand met beginnende Parkinson. Dit soort informatie zit bij het team. Zij weten zelf heel goed wat ze doen bij hun cliënten. Die hebben daarvoor geen data nodig. De informatie uit het systeem gebruiken we als praatstuk voor het team. De verdieping komt echt vanuit het team zelf.”
Leeft health analytics binnen de teams?
“Onze zorgprofessionals krijgen de tijd zichzelf te ontwikkelen. Dit draagt enorm bij aan hun professionaliteit, zowel in de diepte en de breedte. Momenteel volgt één op de vier professionals een opleiding. Voor de onderzoeken die ze voor hun opleiding moeten doen, hebben ze onder meer zorginhoudelijke data nodig uit Puur. Dat kan over van alles gaan en het levert hen inzichten op over hun dagelijkse werk. Dus ja, health analytics wordt door onze zorgprofessionals zeker gezien als een middel waarmee zij de zorgverlening kunnen verbeteren. Het zou mooi zijn als het hoog op de agenda van alle zorgaanbieders komt te staan.”
