Nederlands Chipmaker Nexperia bevindt zich midden in een geopolitieke storm. De Nederlandse overheid greep eind september in door de controle over het bedrijf over te nemen, uit zorgen dat chipkennis naar Chinese moederbedrijf Wingtech zou weglekken. Beijing reageerde direct met exportbeperkingen, wat de productieketen zwaar treft. Hoewel 70 procent van Nexperia’s chips in Europa wordt gemaakt, worden ze in China verpakt en gedistribueerd. De crisis heeft grote impact op vooral de Europese auto-industrie, die sterk afhankelijk is van Nexperia’s componenten. In deze Techzine-liveblog volgt u alle ontwikkelingen in deze saga.
10 november – China bevestigt dat er uitzonderingen zijn gemaakt op het exportverbod voor chips van chipfabrikant Nexperia. Het Chinese ministerie van Handel bevestigt dat die uitzonderingen zijn gemaakt, nadat China vorige week zaterdag al aankondigde dat het zou kijken naar uitzonderingen op het exportverbod. Sommige bedrijven konden een vrijstelling krijgen voor “in aanmerking komende exporten”. Dit meldt de NOS.
Het Duitse Aumovio, dat onderdelen maakt voor de auto-industrie, was donderdag de eerste leverancier die aankondigde dat het een uitzondering kreeg op het exportverbod. Eurocommissaris Šefčovič voor Handel sprak deze week van “welkome vooruitgang” in de onderhandelingen tussen China en Nederland. Het Chinese exportverbod had grote gevolgen, omdat de producten van Nexperia in vrijwel elk elektrisch apparaat nodig zijn. Afgelopen week zei Sigrid de Vries van de Europese brancheorganisatie ACEA dat sommige autofabrikanten nog maar voor een aantal dagen chips hadden. Wanneer de chips daadwerkelijk geleverd worden, is nog onduidelijk.
7 november – De Nederlandse overheid is bereid de controle over chipmaker Nexperia op te schorten als China de chipexport hervat. Dat stelt Bloomberg op basis van bronnen. Aandelen van moederbedrijf Wingtech stegen met bijna 10 procent op de beurs van Shanghai na nieuws over mogelijke oplossingen. Ook Volkswagen-aandelen klommen 1,3 procent in Frankfurt.
In een verklaring benadrukt minister Vincent Karremans het constructieve karakter van gesprekken met Chinese autoriteiten. “Gegeven de constructieve aard van onze gesprekken met de Chinese autoriteiten, vertrouwt Nederland erop dat de levering van chips vanuit China aan Europa en de rest van de wereld Nexperia’s klanten in de komende dagen zal bereiken.” Volgens bronnen kan Nederland de ministeriële orde die de overheid controlebevoegdheden gaf intrekken wanneer China de uitvoer van essentiële componenten herneemt. Verificatie van hervatte leveringen en oplossing van financiële kwesties tussen Nexperia en haar Chinese operaties zijn daarbij voorwaarden.
Lees het volledige bericht: Overheid bereid controle over Nexperia op te schorten
6 november – Chipmaker Nexperia waarschuwt klanten dat producten uit China na 13 oktober mogelijk niet authentiek zijn of voldoen aan kwaliteitseisen. De Nederlandse fabrikant kampt met een crisis na overheidsmaatregelen en Chinese exportbeperkingen. De maatregelen volgen na onthullingen over mogelijk lekkende chipkennis naar China. Een Nederlandse rechtbank zette topman Zhang Xuezheng uit zijn functie.
Nexperia bevestigt dat fabrieken buiten China normaal blijven draaien. Een Amerikaanse deal biedt enige ademruimte: Nexperia meldt dat het bedrijf een jaar lang niet onder Amerikaanse exportrestricties valt. China heeft bovendien toegezegd per geval naar exportmogelijkheden te kijken. De crisis treft vooral autofabrikanten. Europese producenten uiten grote zorgen over een mogelijk chiptekort. Volkswagen schafte inmiddels alternatieve leveranciers aan om productielijnen draaiende te houden.
Lees verder: Crisis bij Nexperia: kwaliteit van chips niet te garanderen
4 november – Het Chinese ministerie van Handel beschuldigt Nederland ervan niet constructief mee te werken aan een oplossing voor het conflict rondom chipmaker Nexperia. Beijing waarschuwt dat verdere verstoringen van de toeleveringsketen onvermijdelijk zijn. De Chinese autoriteiten stellen dat ze verantwoordelijk handelen door uitzonderingen te verlenen op de exportrestricties. Nederland zou echter geen vergelijkbare inspanningen tonen.
“De Nederlandse kant volhardt in haar eenzijdige koers zonder concrete actie te ondernemen om de kwestie op te lossen,” aldus het Chinese ministerie van Handel in een verklaring. Het Witte Huis kondigde vorige week aan dat China “gepaste maatregelen” zou nemen om de handel vanuit Nexperia’s Chinese faciliteiten te hervatten. EU-handelscommissaris Maroš Šefčovič meldde maandag “vooruitgang” in de gesprekken, zonder details te geven. China roept Nederland op rekening te houden met de bilaterale betrekkingen en de bredere handelsrelatie tussen China en de EU bij het zoeken naar een oplossing.
Verder: China noemt Nederland “niet constructief” in Nexperia-conflict
3 november – De Chinese overheid heeft de exportrestricties voor het Chinese gedeelte van Nexperia deels opgeheven, waardoor er wereldwijd weer chips kunnen worden verstuurd. Daarnaast zegt Nexperia China nog voldoende voorraad te hebben aan wafers om tot het eind van het jaar chips uit te kunnen produceren. Volgens de NOS is het openbreken van het exportverbod gevolg van gesprekken tussen China en de Verenigde Staten.
De Chinese tak van het bedrijf noemt de beperking op export van wafers vanuit Nederland “extreem onverantwoordelijk.” De Chinese en Nederlandse tak van het bedrijf opereren inmiddels al weken naast elkaar in plaats van met elkaar. Wereldwijd zijn meerdere partijen op zoek naar oplossingen. Onder andere Nederland, China en de Verenigde Staten zijn verwikkeld in allerlei gesprekken om de rust weer terug te brengen.
Lees door: ‘Nexperia levert sowieso tot einde jaar nog chips’
31 oktober – Nexperia Nederland heeft de export van wafers naar de Chinese assemblagefabriek van de fabrikant volledig stopgezet. Dat kan grote gevolgen hebben voor onder andere de auto-industrie, die grotendeels afhankelijk is van de producent. De brief dateert van woensdag 29 oktober en is ondertekend door Stefan Tilger, interim-CEO van Nexperia. Het exportverbod van wafers is opgelegd vanaf 26 oktober en was “een direct gevolg van het feit dat het lokale management zich onlangs niet aan de overeengekomen contractuele betalingsvoorwaarden heeft gehouden.”
Onder andere Volkswagen maakt gebruik van de chips van Nexperia, zo’n 2000 stuks per voertuig. Dat bedrijf heeft laten weten nog tot eind volgende week voldoende Nexperia-chips in voorraad te hebben om de productie door te laten lopen zoals normaal. Eerder zei de producent al wel in gesprek te zijn met een leverancier van alternatieve chips, maar of en wanneer die deal gaat vallen is nog onbekend.
Volledig artikel: Nexperia Nederland stopt levering wafers aan China
28 oktober – Volgens bronnen moest de Nederlandse overheid wel ingrijpen bij Nexperia, omdat de topman van het bedrijf bezig was om het bedrijf leeg te trekken. Ook wordt hij beticht van het stelen van Britse bedrijfsgeheimen. Dat stelt NRC. Zhang Xuezheng wilde de productie van wafers naar China verplaatsen en stopzetten in Europa. De topman van Wingtech stal bovendien informatie over de productie van mosfets van een fabriek in het Verenigd Koninkrijk. Deze werden doorgegeven aan een eigen ander bedrijf van de topman in China.
Hij stond ook op het punt om een onderzoekscentrum van het bedrijf in München te sluiten en wilde tot slot 40 procent van het Europese personeel ontslaan. De topman, ook bekend onder de naam Wing, zou tot deze acties zijn overgegaan omdat Wingtech op de zwarte lijst van de Amerikaanse overheid werd gezet in december 2024. Daardoor was het voor het bedrijf niet meer mogelijk om handel te drijven met dat land.
Lees verder: Ingreep Nexperia na diefstal bedrijfsgeheimen door topman
23 oktober – De Chinese dochteronderneming van chipmaker Nexperia heeft de leveringen aan lokale distributeurs hervat, wel met ingrijpende wijzigingen: verkoop is nu uitsluitend toegestaan voor de binnenlandse Chinese markt en alle transacties moeten in yuan worden afgehandeld. Dit stelt Reuters op basis van bronnen. Distributeurs worden bovendien verplicht hun eigen klanten ook in yuan te laten betalen.
Deze strategie lijkt erop gericht de Chinese activiteiten meer onafhankelijk van het Nederlandse moederbedrijf te laten opereren. De bronnen geven aan dat de leveringen na het Chinese exportverbod eerst volledig waren stopgezet voordat deze nieuwe aanpak werd geïntroduceerd. Waar transacties voorheen uitsluitend in vreemde valuta zoals Amerikaanse dollars werden afgehandeld, moeten nu alle verkopen in Chinese yuan plaatsvinden.
Lees ook: Nexperia China hervat verkoop aan binnenlandse distributeurs
20 oktober – De strijd tussen Nexperia Nederland en de afdelingen in China is nog niet gestreden. Volgens verschillende Chinese bronnen zou de bedrijfstak van het bedrijf daar de toegang tot werkaccounts bij werknemers gestopt hebben. Ook zouden deze personen geen salaris meer krijgen tot nader order. De Chinese divisie zou een brief hebben uitgestuurd: “We zijn diep verbaasd en teleurgesteld […] Het Europese management heeft de Chinese markt in de steek gelaten.”
Volgens Nexperia Nederland is daar echter niks van waar. Werknemers in China hebben nog steeds toegang tot de platforms van het bedrijf en ontvangen gewoon hun salaris. Daarnaast noemen bronnen dat Wingtech ook brieven heeft uitgestuurd naar medewerkers, waarin valt te lezen dat men alleen orders moet opvolgen van de Chinese tak van het bedrijf en dat bevelen vanuit Nederland juist genegeerd moeten worden. Het Nederlandse ministerie van Economische Zaken zei in een verklaring: “We zijn in gesprek met de Chinese autoriteiten en andere relevante Europese overheden en bedrijven om deze kwestie op te lossen.”
Volledig artikel: Nederlandse overheid in gesprek met China over vervolgstappen Nexperia
15 oktober – De ingreep van de Nederlandse overheid bij Nexperia is groot nieuws in binnen- en buitenland. Nexperia-topman Zhang Xuezheng is door de Amsterdamse Ondernemingskamer uit zijn functie gezet en de Wet beschikbaarheid goederen is voor het eerst gebruikt in Nederland. Eigenaar Wingtech liet eerder al weten in beroep te gaan tegen de opgelegde sancties.
Zhang wordt verdacht van belangenverstrengeling, waarbij ook andere bedrijven betrokken zijn. Zo richtte hij in 2020 het bedrijf WingSkySemi (WSS) op en Nexperia en WSS tekenden twee jaar geleden een foundryovereenkomst om siliciumwafers te produceren. Volgens rechtbankdocumenten stuurde de topman onder andere aan op bestellingen bij WSS met een waarde van 200 miljoen dollar, terwijl Nexperia behoefte had aan wafers met een waarde van 70 a 80 miljoen dollar. Nexperia was al sinds 2023 in overleg met het toenmalige ministerie van Economische Zaken en Klimaat rondom de negatieve perceptie van Nexperia en de Chinese eigenaar. Wingtech staat sinds december 2024 op de US Entity List.
Lees door: Ingreep Nexperia: roerige tijden en optreden Chinese overheid
14 oktober – De spanningen tussen Nederland en China lopen verder op na het besluit van het ministerie van Economische Zaken om in te grijpen bij chipmaker Nexperia. De Chinese regering noemt de stap discriminerend. Het land waarschuwt dat Nederland de vastberadenheid van China niet moet onderschatten. Het Nederlandse kabinet nam de controle over Nexperia deels over, uit zorgen over de nationale en Europese economische veiligheid.
China reageerde vrijwel direct door een exportverbod op te leggen aan Nexperia. Uit brieven aan klanten blijkt dat de maatregel sinds 4 oktober van kracht is en geldt voor producten uit de fabriek in de zuidelijke provincie Guangdong. Het exportverbod zorgt voor grote onrust bij Europese klanten, vooral in de auto- en elektronicasector. De Chinese regering stelt dat Nederland het begrip nationale veiligheid oprekt om Chinese bedrijven te weren. In Chinese staatsmedia klinkt dezelfde toon. De krant Global Times benadrukte dat Nederland de kracht en het doorzettingsvermogen van China niet moet onderschatten.
Verder: China woedend na Nederlandse ingreep bij Nexperia
13 oktober – Nexperia mag een jaar lang alleen doorslaggevende beslissingen nemen over de eigen bedrijfsvoering met toestemming van Nederland. Het ministerie van Economische Zaken doet dit om te voorkomen dat de Nexperia-expertise op het gebied van chips buiten Chinese handen blijft. Nederlands chipfabrikant Nexperia mag het komende jaar business units niet zomaar verplaatsen, leidinggevenden aanstellen of kritieke beslissingen nemen over de eigen bedrijfsvoering.
De Amsterdamse Ondernemingskamer heeft Nexperia-topman Zhang Xuezheng uit zijn functie gezet na een verzoek van drie Nexperia-bestuurders op 1 oktober. Nexperia kreeg de brief van Economische Zaken op 30 september, één dag voordat de VS strengere exportrestricties instelden voor Chinese bedrijven. Volgens ingewijden van NRC waren er signalen dat Nexperia van plan was chipkennis naar China te laten lekken. De maatregel wordt toegepast via de Wet beschikbaarheid goederen, een reserve-instrument voor buitengewone omstandigheden zoals oorlog of acute nationale nood.
Lees verder: Overheid legt Nexperia aan banden om chipkennis buiten China te houden