4min Personeel

AI-geletterdheid: de nieuwe basisvaardigheid voor HR

AI-geletterdheid: de nieuwe basisvaardigheid voor HR

Ook in de wereld van HR is AI tegenwoordig niet meer weg te denken. Dat maakt het slim en verantwoord inzetten ervan des te belangrijk. Maar hoe doe je dat? Maarten Renkema, Assistant Professor Human Resource Management aan de Universiteit Twente, stelt dat het begint het met een ‘AI-rijbewijs’ als basisvaardigheid. “Je hoeft niet precies te weten wat er onder de motorkap zit, maar je moet wel snappen hoe de auto rijdt.” Samen met Kevin Martens, portfoliomanager bij Visma YouServe en verantwoordelijk voor de AI-strategie, deelt hij inzichten over hoe AI HR verandert en wat dat vraagt van professionals.

Van experiment naar strategie

AI biedt volop kansen voor HR, maar veel organisaties zitten nog in de experimenteerfase. “Na de opkomst van tools als ChatGPT zie ik dat HR-professionals zoeken naar hoe ze AI écht kunnen integreren in hun werkprocessen”, zegt Maarten. “Dat biedt potentie, maar roept ook vragen op: welke kennis is nodig, en hoe benut je de technologie verantwoord?” Kevin herkent dat: “AI wordt al toegepast in transactionele processen zoals verlofaanvragen of verzuimmeldingen. Maar de echte winst zit in het creëren van waardevolle inzichten. Denk hierbij aan een AI-assistent die HR-data koppelt aan arbeidsvoorwaarden. Zo kun je signalen herkennen van mogelijk risico op uitval, zoals kort verzuim of weinig verlof.”

Breder en ingewikkelder speelveld

De technologie ontwikkelt razendsnel, zien beiden. Kevin: “We zien veel nieuwe spelers, kleine start-ups met slimme AI-oplossingen. Dat maakt het speelveld dynamisch, maar ook ingewikkelder.” AI wordt nu bijvoorbeeld ingezet bij werving en selectie, ziet ook Maarten: “Het helpt om patronen te herkennen: welke sollicitanten passen het beste bij ons profiel?”  Daar ontstaan steeds meer slimme tools en start-ups voor. Nieuwe tools kijken daarbij verder dan cv’s, bijvoorbeeld via game-based assessments of skills-based matching. “Maar om dat goed te doen, moet je weten: welke vaardigheden hebben we straks nodig? Die vertaalslag blijft mensenwerk. Juist omdat AI zich zo snel ontwikkelt.”

Wat betekent AI voor jouw rol als HR-professional?

AI beïnvloedt ook de rol van de HR-professional zelf. Maarten: “Vroeger draaide HR vooral om de menselijke kant van werk. Nu moet je ook met data en technologie overweg kunnen. Als je die skills niet ontwikkelt, loop je het risico dat dataspecialisten jouw werk overnemen. Samenwerken kan alleen als je hun taal spreekt.”

Nieuwe skills, nieuwe kansen

Daarom moet AI-geletterdheid volgens Maarten een basisvaardigheid worden. “We leren studenten nu al datasets analyseren en met machine learning werken, maar ook zittende HR-professionals moeten mee. Veel adviseurs zijn analytisch, maar missen kennis van AI. Ze weten weinig van machine learning, maar zijn zich wél bewust van de ethiek. En dat is een kracht: HR kan optreden als hoeder van ethisch gebruik van technologie.” Hij benadrukt: “HR heeft een belangrijke taak om medewerkers in de organisatie te helpen omgaan met AI en nieuwe tools. Daar hoef je geen programmeur voor te zijn, maar je moet wel begrijpen hoe het werkt.”

AI in jouw organisatie: waar begin je?

Er wordt veel gepraat over AI, maar concrete toepassingen blijven vaak uit. Maarten: “Begin met het ‘waarom’. Wat willen we oplossen met AI?” Zijn onderzoek toont aan dat er drie dingen nodig zijn om medewerkers mee te krijgen: kennis, motivatie én ruimte om te oefenen. “Mensen moeten snappen wat AI doet, er vertrouwen in krijgen en de kans krijgen om het zelf te ervaren. Start met kleine pilots, zodat teams zelf ervaren wat AI voor hun werk betekent.”

HR als hoeder én aanjager

HR moet zich actief opstellen, stelt Maarten. “Niet alleen om ethiek en privacy te bewaken, maar ook om medewerkers en de kwaliteit van werk te beschermen. HR speelt een sleutelrol in verantwoord gebruik van AI.” Kevin beaamt dat: “Maar dan moet je als HR wel meedenken met IT, compliance én leveranciers. Stel de juiste vragen, anders koop je iets zonder echt te weten wat het doet.”

Niet de tool, maar het probleem is het startpunt

Beide sprekers zijn duidelijk: technologie moet nooit het vertrekpunt zijn. “Sommige organisaties kopen een tool en zoeken dan een toepassing,” zegt Maarten. “Maar je moet beginnen bij de uitdaging. Wat is het probleem, en welke technologie helpt daarbij?” Zijn afsluitende advies: “AI is geen wondermiddel. Het vraagt om een strategie, kennis en samenwerking, maar vooral om een lerende houding. Want AI ontwikkelt zich razendsnel – en jij moet mee om relevant te blijven.”

Dit is een ingezonden bijdrage van Visma YouServe. Via deze link vind je meer informatie over de mogelijkheden van het bedrijf.