Ziekenhuis Gelderse Vallei is een van de eerste ziekenhuizen van Nederland dat meewerkt aan onderzoek naar gebruik van Augmented Reality (AR) bij schouderoperaties. Het gaat dan vooral om het plaatsen van schouderprotheses.
Orthopedisch chirurg Alexander Poublon gaat opereren met behulp van een bril waarmee een digitaal AR-beeld van het schoudergewricht op de schouder van de patiënt wordt geprojecteerd. Met het onderzoek gaat het ziekenhuis kijken of de inzet van AR haalbaar is, want het vraagt een andere voorbereiding van de operatie. Poublon: “Zoals zo vaak met innovatie verwacht ik dat het in het begin meer tijd kost, maar dat het ons daarna veel tijd oplevert. Ik denk dat we mooie resultaten gaan zien.”
De pilotstudie vindt plaats in drie Nederlandse ziekenhuizen. De operaties worden uitgevoerd door orthopedisch chirurgen die veel ervaring hebben met het plaatsen van de specifieke prothese die voor het onderzoek gebruikt wordt. Poublon deed dit al meer dan honderd keer. Als onderdeel van het onderzoek opereert hij in december en januari drie keer met behulp van AR.
Een bril op tijdens de operatie
Tijdens de operatie draagt Poublon een bril waarmee hij het AR-beeld kan zien. Poublon: “Tijdens de operatie heb je minimaal zicht op het schoudergewricht, omdat we maar een beperkte opening willen en kunnen maken. Ik zie alleen een beetje bloed en een heel klein stukje van de kom van de schouder, en niet het hele schouderblad. Dat betekent dat ik tijdens de operatie volledig moet uitgaan van de voorbereidingen en het beeld van de CT-scan die vooraf is gemaakt. Met deze AR-bril kan ik ter plekke het hele schoudergewricht ‘zien’, omdat het geprojecteerd wordt op de schouder van de patiënt. De verwachting is dat dit mij helpt om tijdens de operatie de positie van de prothese nog beter te bepalen waardoor de plaatsing nog nauwkeuriger wordt.”
Poublon heeft de AR-bril al een aantal keer opgehad: ‘Het was heel fijn. Je kunt er van alles mee doen, je kunt om het beeld heen lopen, het vergroten, verkleinen en delen weglaten (zoals schroeven). Bovendien kun je het beeld tijdens de operatie nog aanpassen als dat nodig is.’
Altijd voor een 10 gaan
Meedoen met het onderzoek voelt logisch voor Poublon. “Je hebt maar één kans om de schouderprothese goed te plaatsen en ik vind dat we daarom altijd voor een 10 moeten gaan. Innovatie hoort daar gewoon bij. De afgelopen 20 jaar is er al enorm veel veranderd op het gebied van schouderprothesiologie. In de jaren 90, toen schouderprotheses nog in de kinderschoenen stonden, werd de prothese met het blote oog geplaatst met richtapparatuur. Sinds een jaar of 10 werken we met navigatie en 3D-planning. De resultaten zijn daarmee ook sterk verbeterd. Negentig procent van de patiënten heeft na de operatie geen of minder pijn en kan de dagelijkse handelingen weer goed uitvoeren. Mogelijk kan Augmented Reality deze resultaten nog verbeteren. Een mooie kans om te onderzoeken of het gebruik daarvan in de praktijk haalbaar is.”
Lees ook:
- Rathenau: AR en VR leiden tot problematische dataverzameling
- AI is briljante kans, mits goed gemanaged
