De Deense regering heeft Rusland formeel beschuldigd van betrokkenheid bij twee ernstige cyberaanvallen die zij omschrijft als “destructief en ontwrichtend”. Volgens Denemarken vormen de incidenten zeer duidelijk bewijs van wat wordt aangeduid als een hybride oorlog tegen westerse landen. De beschuldigingen zijn donderdag naar buiten gebracht door de Deense militaire inlichtingendienst, de Danish Defence Intelligence Service (DDIS).
Cyberaanvallen
Volgens de DDIS zat Rusland achter een cyberaanval op een Deens waterbedrijf in 2024 en achter een reeks zogeheten distributed denial-of-service-aanvallen, DDoS-aanvallen, op Deense websites in de aanloop naar de gemeenteraads- en regionale verkiezingen in november. De eerste aanval zou zijn uitgevoerd door de pro-Russische hackersgroep Z-Pentest, terwijl de DDoS-aanvallen worden toegeschreven aan NoName057(16), een groep die volgens de Deense inlichtingendienst banden heeft met de Russische staat.
“In beide gevallen gebruikt de Russische staat deze groepen als instrumenten in zijn hybride oorlog tegen het Westen”, aldus de DDIS in een verklaring. “Het doel is om onveiligheid te creëren in de getroffen landen en om staten te straffen die Oekraïne steunen. De cyberoperaties maken deel uit van een bredere beïnvloedingscampagne die erop is gericht de westerse steun aan Oekraïne te ondermijnen.”
Verkiezingen
De inlichtingendienst stelt daarnaast dat de Deense verkiezingen bewust zijn gebruikt als podium om publieke aandacht te trekken. Dat patroon is volgens DDIS eerder waargenomen bij andere verkiezingen in Europa. Directeur Thomas Ahrenkiel verklaarde dat de dienst “zeer zeker” is van de betrokkenheid van pro-Russische groepen met directe of indirecte connecties met de Russische staat.
Deense defensieminister Troels Lund Poulsen noemde de aanvallen “volstrekt onacceptabel” en benadrukte dat hij de incidenten uiterst serieus neemt. Bij de aanval op het waterbedrijf in Køge, in december 2024, kreeg een hacker controle over een waterinstallatie en werd de druk in de pompen aangepast. Dit leidde tot het barsten van drie waterleidingen. Hoewel de schade beperkt bleef, spreekt Poulsen van een duidelijk signaal. “Dit is zeer helder bewijs dat de hybride oorlog waar we al langer over spreken, nu daadwerkelijk plaatsvindt. Het onderstreept opnieuw de kwetsbare situatie waarin Europa zich bevindt.”
Onaanvaardbaar
De Deense minister van Buitenlandse Zaken zal naar aanleiding van de beschuldigingen de Russische ambassadeur ontbieden. Volgens Poulsen is het “volstrekt onaanvaardbaar” dat dergelijke hybride aanvallen op Deens grondgebied plaatsvinden.
Ook minister van veerkracht en paraatheid Torsten Schack Pedersen waarschuwde dat de incidenten aantonen hoe kwetsbaar vitale infrastructuur is. “Er zijn krachten die in staat zijn belangrijke delen van onze samenleving plat te leggen”, zei hij. Denemarken is volgens hem nog onvoldoende toegerust om zich tegen dergelijke aanvallen te verdedigen. “Je moet ongelooflijk naïef zijn als je denkt dat we aan de top van cybersecurity staan.”
Drone-incidenten
Eerder dit jaar sprak Denemarken ook al van een hybride aanval na een reeks drone-incidenten rond luchthavens en militaire locaties. Die gebeurtenissen legden tekortkomingen in de defensie bloot en droegen bij aan plannen voor een Europese ‘dronewall’.