In de Tweede Kamer groeit de onrust over de veiligheid van Nederlandse persoonsgegevens, nu het Amerikaanse IT-bedrijf Kyndryl op het punt staat om de Nederlandse cloudleverancier Solvinity over te nemen. Solvinity beheert systemen die essentieel zijn voor de digitale overheid, waaronder onderdelen van DigiD, MijnOverheid en IT-diensten voor onder meer het CJIB, de instantie die boetes int.
Omdat DigiD toegang biedt tot medische gegevens, financiële data, belastinginformatie en overheidscommunicatie, raakt de overname de kern van de Nederlandse digitale privacy. De vraag die in de Tweede Kamer klinkt: blijft Nederland nog wel baas over zijn eigen data wanneer een Amerikaans bedrijf de infrastructuur beheert?
Amerikaanse cloudbedrijven
Al jaren dringt de Kamer erop aan minder afhankelijk te worden van Amerikaanse cloudbedrijven zoals Microsoft en Google. De zorgen zijn sinds de komst van voormalig president Trump alleen maar groter geworden. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Barbara Kathmann noemt de overname zorgelijk én gevaarlijk: “Als de Nederlandse overheid iets doet wat Trump niet bevalt, kan hij in theorie de stekker eruit trekken. Digitale dienstverlening wordt een geopolitiek drukmiddel.” Kathmann wil dat het kabinet alles in het werk stelt om de overname te blokkeren. Of dat überhaupt kan, is nog onduidelijk.
Ook rechts maakt zich zorgen
Opvallend is dat niet alleen linkse partijen aan de bel trekken. SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer noemt de situatie eveneens “zorgwekkend”: “Kunnen we straks nog wel veilig onze belastingaangifte doen? We praten hier over uiterst gevoelige gegevens.” Hij wil dat het kabinet onderzoekt hoe de overname kan worden gestopt.
Eerdere waarschuwing
Ironisch genoeg waarschuwde Solvinity in mei zelf voor de politieke risico’s van buitenlandse cloudbedrijven. In een position paper schreef het bedrijf: “Het is niet langer ondenkbaar dat toegang tot clouddiensten wordt ingezet als geopolitiek drukmiddel.” Het benadrukte zelfs de urgentie om nú actie te ondernemen.
Wat het kabinet gaat doen
Staatssecretaris Van Marum (BBB) zegt dat het “een verrassing” is dat een Amerikaans bedrijf de koper blijkt te zijn. Er wordt nu onderzocht wat de juridische en operationele gevolgen zijn en of er mogelijkheden zijn de deal te stoppen. Concrete antwoorden blijven voorlopig uit.
Wat er op het spel staat
De broncode van DigiD is Nederlands, maar de vraag is: is dat genoeg als de onderliggende infrastructuur in buitenlandse handen komt? De onrust in de Kamer laat zien dat digitale onafhankelijkheid steeds vaker wordt gezien als onderdeel van nationale veiligheid.
De komende weken moet blijken of Nederland nog grip heeft op zijn digitale identiteitsvoorzieningen, of dat de toegangspoort tot miljoenen privégegevens straks in buitenlandse handen ligt.