Meta ligt onder vuur vanwege het gebruik van gebrekkige data bij de ontwikkeling van een AI-tool bedoeld om materialen te identificeren die koolstofdioxide (CO₂) efficiënt uit de lucht kunnen halen. Wetenschappers van onder meer de Heriot-Watt University en het Zwitserse EPFL stellen dat het techbedrijf valse hoop heeft gewekt over de haalbaarheid van grootschalige CO₂-verwijdering.
CO₂
Meta publiceerde vorig jaar een dataset met miljoenen berekeningen op het gebied van kwantummechanica. Daarmee werd een AI-model getraind dat zou helpen bij het vinden van zogeheten metal-organic frameworks, materialen die volgens Meta sterk CO₂ zouden kunnen binden. Maar volgens onafhankelijke onderzoekers blijkt geen van de 135 onderzochte materialen daadwerkelijk die eigenschap te hebben; sommige materialen bleken zelfs niet te bestaan.
Professor Berend Smit van EPFL noemde sommige resultaten “onzin”. Hij stelt dat Meta’s aanpak typerend is voor Big Tech: “Eerst doen, dan denken.” De gebruikte database bevatte bovendien fouten die inmiddels zijn gecorrigeerd, wat volgens critici de validiteit van Meta’s AI-modellen ondermijnt.
Valide berekeningen
Meta verdedigt zich door te stellen dat de dataset gebaseerd is op “valide berekeningen die nuttig zijn voor het trainen van machine learning-modellen”. Volgens A.J. Medford van Georgia Tech, die meewerkte aan de studie, was het doel van het project niet om direct bruikbare materialen op te leveren, maar om nieuwe methodes te verkennen voor materiaalselectie en onderzoeksvragen bloot te leggen.
Kritiek
Toch groeit de kritiek. Klimaatexperts en NGO’s zoals Carbon Market Watch waarschuwen dat technologieën zoals direct air capture (DAC) worden overschat. Deze methoden zijn duur, energie-intensief en worden volgens critici, waaronder Meta, te enthousiast gepromoot als oplossing voor het klimaatprobleem.
Desondanks erkennen veel wetenschappers dat het open delen van data door Meta het debat en onderzoek heeft gestimuleerd. “Door alles openbaar te maken, heeft Meta de wetenschappelijke gemeenschap de kans gegeven om betere tools te ontwikkelen”, aldus professor Susana Garcia van Heriot-Watt University.
De discussie onderstreept de noodzaak van zorgvuldige afstemming tussen technologie, wetenschap en klimaatbeleid.