Microsoft domineert de markt voor productiviteitssoftware binnen de publieke sector van de Europese Unie met een marktaandeel van 73 tot 80 procent. In specifieke segmenten, zoals kantoorsoftware en samenwerkingstools, loopt dat zelfs op tot 92 procent. Dat blijkt uit een nieuw rapport van economisch onderzoeksbureau Compass Lexecon, in opdracht van de Open Cloud Coalition (OCC), dat pleit voor meer transparantie en diversiteit in de markt.
Software
Het rapport, getiteld Quantifying EU Public Sector Dependence on Productivity Software, werpt een kritisch licht op de toenemende afhankelijkheid van Europese overheden van één enkele Amerikaanse softwareleverancier. De onderzoekers baseren hun bevindingen op gegevens uit onder andere Tenders Electronic Daily (TED) en Statista, en nemen vijf grote EU-landen onder de loep: Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Polen.
Uit de analyse blijkt dat Microsoft niet alleen dominant is in directe verkoop, maar ook een enorm partnernetwerk inzet om zijn software breed te verspreiden. De afhankelijkheid blijkt vooral uit aanbestedingsgegevens: in 2023 was Microsoft in 72 tot 91 procent van de publieke IT-aanbestedingen de gekozen leverancier; in 2024 liep dat zelfs op tot 89 tot 100 procent.
Dominante positie Microsoft
Volgens het rapport versterken factoren zoals herhaalde aanbestedingen, compatibiliteitseisen, productbundeling en beperkte overstapmogelijkheden de dominante positie van Microsoft. Deze hoge marktconcentratie roept zorgen op over beperkte innovatie, belemmerde adoptie van AI en verstoorde concurrentieverhoudingen in de publieke sector.
Nicky Stewart, senior adviseur van de OCC, luidt de noodklok: “Europa slaapwandelt richting een nog diepere afhankelijkheid. Gezonde markten hebben concurrentie en eerlijke inkoopregels nodig. Zonder ingrijpen zal Europa op lange termijn de prijs betalen in innovatie en digitale weerbaarheid.”
Openbare aanbestedingen
Voor de Europese Commissie is het rapport aanleiding om de huidige regels rond openbare aanbestedingen te herzien. Daarbij zal specifiek worden gekeken naar het stimuleren van open standaarden, interoperabiliteit en meer ruimte voor alternatieve leveranciers in de Europese softwaremarkt.