Nederland behoort tot de digitale voorhoede van Europa als het gaat om overheidsdiensten via internet. In de nieuwste editie van de eGovernment Benchmark, samengesteld door Capgemini in opdracht van de Europese Commissie, bezet ons land de achtste plek binnen de EU. Vooral op het gebied van beveiliging van online publieke diensten scoort Nederland hoog. Toch is er ook ruimte voor verbetering. Met name in grensoverschrijdende digitale toegang en het voldoen aan EU-regelgeving voor buitenlandse gebruikers.
Gemiddeld halen de 27 EU-lidstaten 82 van de 100 punten als het gaat om online-diensten voor burgers, en 86 punten voor bedrijven. Nederland doet het beter dan gemiddeld, met respectievelijk 87 en 89 punten. Daarmee draagt het bij aan de bredere Europese ambities van het Digital Decade-programma. Maar niet alles is rooskleurig qua slagkracht.
Gebrek aan slagkracht
In een aanvullende rapportage uit Brussel klinkt ook kritiek. De Europese Commissie wijst op de afname van publieke investeringen in innovatie in Nederland. Dat baart zorgen, zeker nu strategische sectoren zoals chipproductie en quantumtechnologie in de mondiale concurrentiestrijd een sleutelrol vervullen. Alternatieve financieringsvormen zijn volgens het rapport noodzakelijk om te voorkomen dat Nederland hier terrein verliest.
Kunstmatige intelligentie
Een ander knelpunt is het midden- en kleinbedrijf, dat achterblijft bij de toepassing van digitale technologieën zoals kunstmatige intelligentie. De oorzaak ligt deels in de versnipperde aanpak van AI-beleid, dat regionaal gestuurd wordt en daardoor aan kracht inboet. Het advies: bundel de inspanningen, formuleer een duidelijke visie en investeer in een nationaal AI-plan.
Daarnaast staat de arbeidsmarkt onder druk. Door recente bezuinigingen in het hoger onderwijs wordt het tekort aan ict-specialisten nijpender. Vooral het aandeel vrouwelijke ict’ers is zorgwekkend: dat daalde van 18,9 procent in 2023 naar 18,7 procent in 2024, terwijl het EU-gemiddelde licht steeg. Effectieve maatregelen om dit tij te keren, blijven vooralsnog uit.