Het Nederlandse elektriciteitsnet loopt steeds voller, maar oplossingen blijven te traag van de grond komen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) maakt zich zorgen over het tempo waarin netbeheerders maatregelen invoeren tegen netcongestie: het probleem waarbij op piekmomenten simpelweg geen ruimte meer is om extra stroom te leveren of terug te leveren. Het gevolg is dat steeds meer bedrijven, instellingen en soms zelfs woningen lang moeten wachten voordat ze worden aangesloten op het net.
Netcongestie
Volgens de toezichthouder willen netbeheerders wel, maar lukt het nog niet om bestaande netten slimmer te benutten. Nieuwe aansluitingen, windparken, elektrische vrachtwagens en zonnepanelen strijden om dezelfde schaarse capaciteit. Het uitbreiden van stroomkabels, stations en transformatoren kost jaren en honderden miljoenen euro’s. Terwijl die uitbreiding gaande is, zegt de ACM, moeten er nú meer tijdelijke én structurele oplossingen worden ingevoerd om de druk op het net te verlichten.
Flexibele contracten
Daarbij wijst de autoriteit op maatregelen die vorig jaar al zijn aangekondigd. Zo kunnen bedrijven flexibele contracten krijgen, waarbij zij vooral stroom gebruiken op momenten dat het net minder wordt belast, bijvoorbeeld ’s nachts of in het weekend. Ook kunnen meerdere bedrijven gezamenlijk één aansluitcontract nemen, wanneer hun piekverbruik elkaar niet overlapt. Verder wil de ACM dat capaciteit wordt ingetrokken bij bedrijven die ruimte claimen maar die niet benutten. Zo ontstaat opnieuw ruimte voor partijen die wél klaar zijn om aan te sluiten.
Een opvallende vraag blijft volgens de ACM onbeantwoord: welke netbeheerders voeren deze maatregelen al uit en welke blijven achter? De toezichthouder constateert dat veel bedrijven onvoldoende zicht hebben op hoe intensief hun netten op verschillende momenten worden gebruikt. Zonder die kennis zijn flexibele of gedeelde contracten moeilijk in te zetten.
Verbeterplan
Om dat te veranderen moeten alle netbeheerders vóór 6 februari 2026 een verbeterplan indienen. Daarin moet exact staan wanneer maatregelen worden doorgevoerd, hoe de monitoring van het net wordt verbeterd en hoe capaciteit eerlijker wordt verdeeld. Daarna zal de ACM controleren of de plannen worden uitgevoerd. Daarmee lijkt een boodschap duidelijk: uitbreiden alleen is niet genoeg. Slimmer omgaan met wat er al ligt is minstens zo urgent.