De omstreden chatcontrole is terug, maar dan in een nieuw jasje. Het komt weer op tafel in de vorm van een voorstel van de Europese Commissie. Veel critici vrezen het ergste.
Het ‘ProtectEU’ plan zou volgens de critici de omstreden en afgeschoten chatcontrole weer op tafel brengen. “Nieuwe naam, zelfde problemen”, noemen de briefschrijvers het. “De EU noemt het oude chatcontrole nu ‘ProtectEU’, maar het heeft precies de zelfde problemen met het maken van achterdeurtjes als eerst.” De tegenstanders zijn een groep van zeker tachtig privacyexperts en burgerrechtenbewegingen die in hun zorgen uitspreken.
Het nieuwe EU-plan kwam vorige maand naar buiten. Het omstreden deel staat vooral in de ‘Roadmap voor rechtmatige en effectieve toegang tot data voor opsporingsdiensten’. Die zou nog dit jaar in moeten gaan. Het plan moet het probleem dat opsporingsdiensten onvoldoende toegang tot data hebben vanwege strenge bepalingen en criminelen daardoor vaak een voorsprong hebben, oplossen.
Wetenschappelijke consensus over veilige toegang opsporingsdiensten
Privacyexperts en burgerrechtenbewegingen hebben juist hierover grote zorgen. “We zijn bezorgd dat het geplande framework voor toegang tot data door opsporingsdiensten het uitoefenen van fundamentele rechten en onze gezamenlijke cybersecurity kan ondermijnen”, valt in de brief te lezen.
De experts herhalen maar weer eens dat er wetenschappelijke consensus bestaat over het idee dat het technisch onmogelijk is om opsporingsdiensten toegang te geven tot end-to-end versleutelde communicatie, en intussen ook weerbaar te blijven tegen cybercriminelen. Een achterdeurtje voor veiligheidsdiensten introduceert kwetsbaarheden waar niet alleen kwaadwillenden, maar ook repressieve regimes misbruik van kunnen maken. “Het opent bovendien de deur naar statelijke massasurveillance. De recente grote hack op Amerikaanse telecomproviders door Chinese overheidshackers was alleen mogelijk doordat de verouderde systemen van de providers geen end-to-end-versleuteling hadden.”
Samenwerking om oplossingen te vinden voor de lange termijn is volgens de briefschrijvers veel beter. Die samenwerking moet zowel gaan over technisch als niet-technische oplossingen voor grote maatschappelijke problemen. De groep experts vraagt de Europese Commissie om aanwezig te zijn bij de totstandkoming van de roadmap.
Onder andere Big Brother Watch, Bits of Freedom, Chaos Computer Club, Electronic Frontier Foundation, European Digital Rights (EDRi), Privacy First, Privacy International, The Centre for Democracy & Technology Europe en meerdere hoogleraren, waaronder Bart Preneel, Jaap-Henk Hoepman en Tanja Lange ondertekenden het document.
Tip:
- Daar zijn de dinosauriërs: oude programmeertalen in opmars