De samenwerking met Microsoft in de zorg
De urgentie om binnen de zorg slimmer gebruik te maken van de mogelijkheden van technologie groeit. Daarbij duiken uitwisseling van data, privacy en interoperabiliteit steeds op als voorname aandachtsgebieden. Over deze en andere ontwikkelingen binnen de zorg had ICT/Zorg een verhelderend gesprek met twee healthcare professionals van Microsoft Nederland.
Robin van Setten is binnen Nederland verantwoordelijk voor het Microsoft zorgteam en Hans van der Meer voor Microsoft 365 product management. “Enerzijds helpen wij klanten met hun digitale transformatie,” vertelt Van der Meer. “Anderzijds zijn wij ook de schakel die leveranciers en klanten aan elkaar koppelen. Het bundelen van de krachten van leveranciers leidt tot substantiële verbeteringen. Daarnaast speelt een uitdaging bij zorginstelling X vaak eveneens bij zorginstelling Y. In onze rol van facilitator tussen partijen kunnen wij een belangrijke bijdrage leveren aan innovatie.”
Van Setten licht toe dat de Nederlandse gezondheidszorg anders is georganiseerd dan in diverse andere landen. “In Engeland is de NHS (National Health Service) verantwoordelijk voor alle zorg in heel de UK. Finland werkt met regio’s. Daar is een provincie bijvoorbeeld een zorgregio waar alle instellingen onder vallen. In Nederland is elk ziekenhuis, elke GGZ en elke oudereninstelling zijn eigen bedrijf, en moet dus zelf de samenwerking tussen andere zorginstellingen regelen. KPMG houdt een goede vinger aan de pols van wat zij ‘het verbonden landschap’ noemen. In hun jaarlijkse publicatie ‘Wie doet het met wie’ schetsen zij de stand van zaken. Om hun visie op 2019 in een paar woorden samen te vatten: de realisatie en opschaling van regionale samenwerkingen verloopt nog steeds traag, maar er is hoop.”
Vijf aandachtsgebieden
Vanuit hun functie en dagelijkse praktijk hebben Van Setten en Van der Meer een goed overzicht van de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en automatisering binnen de zorg. In het kader van de groeiende urgentie om slimmer gebruik te maken van ICT detecteren zij de volgende vijf aandachtsgebieden:
- netwerken
- onderzoek
- cultuur
- veiligheid
- verwachtingen.
Natuurlijk kennen wij Microsoft als softwareleverancier. Maar daarnaast levert zij in deze domeinen, die elkaar hier en daar overlappen, een voorname bijdrage om met behulp van ICT de zorg in de toekomst voor iedereen bereikbaar, betaalbaar en van hoge kwaliteit te houden. Van Setten steekt van wal: “In elk van deze aandachtsgebieden speelt wet- en regelgeving. Iedere zorginstelling moet invulling geven aan zaken als governance, het definiëren van zorgpaden en welke leveringsmodellen er worden gehanteerd. Onmisbaar is dat iedere regio een fysieke infrastructuur moet hebben, inclusief informatie- en data-infrastructuren. En dan het liefst één die kan aanhaken op de infrastructuur van andere regio’s. Precies daar, in het veilig, snel en compliant uitwisselen van data en informatie, ligt onze expertise.”
Innovatie
Dat de regionale samenwerking binnen de zorg – en dan spreken we nog niet eens over landelijke samenwerking – zo traag opschaalt, heeft diverse oorzaken. Van der Meer merkt op dat een ziekenhuis enerzijds moet opereren als een bedrijf, zonder winstoogmerk weliswaar.
“Toch kan het niet altijd bouwen op economische principes. Een retailer investeert in zijn producten om de vraag ernaar te stimuleren. Indien nodig verhogen ze de productiecapaciteit. Alles om ervoor te zorgen dat ze in de lead blijven. In de zorg stijgt het aantal patiënten door de toenemende vergrijzing. Om deze groeiende vraag naar zorg zo efficiënt mogelijk te organiseren, zodat patiënten een goede ‘customer journey’ ervaren en opdat de instelling financieel gezond blijft, zijn investeringen nodig. Alleen werkt dat niet zo in de praktijk, omdat zorgverzekeraars en de overheid de budgetten afknijpen. Daardoor zijn zorginstellingen eigenlijk niet in staat om de benodigde stappen richting de toekomst te maken. Tegelijkertijd worden zorgprofessionals steeds afhankelijker van ICT. Een technische storing kan directe consequenties hebben voor het zorgproces. Daar zijn al enkele pijnlijke voorbeelden van bekend.”
“Deze toenemende zorg om de patiëntveiligheid wanneer ICT uitvalt, heeft onlangs geleid tot een aanbeveling van de Onderzoeksraad voor Veiligheid om de security van ICT nadrukkelijker op de agenda van het bestuur te zetten. Ook Ad Melkert, de voorzitter van de Nederlands vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), heeft opgeroepen om ziekenhuizen meer investeringsruimte te geven voor ICT.”
“Met deze recente ontwikkelingen komt de superbelangrijke rol voor Microsoft in beeld. Veel ziekenhuizen werken nog met oude Microsoft technologie en wij willen ze ontzettend graag helpen om stappen te maken naar betere veiligheid, interoperabiliteit, data-uitwisseling en privacybescherming.”
Innovatie in de retail of manufacturing wordt duidelijk gedreven door het verhogen van de omzet en het verbeteren van de klantervaring, een snellere time-to-market enzovoort. Binnen de zorg zijn dat niet de drijfveren tot innovatie, zo vertelt Van Setten.
“Daar wordt innovatie voornamelijk gestimuleerd door privacybescherming. Dus in zekere zin is de AVG de enabler in de zorg om te innoveren. Zo biedt onze Azure-omgeving een digitaal onderzoeksplatform dat aan alle compliancy- en veiligheidseisen voldoet. Dat was voor een groot ziekenhuis in het midden van het land de enige manier om aan de AVG te kunnen voldoen.”
Blijven verbeteren
Een van de voorbeelden waarbij slim gebruik van ICT enorme efficiencywinst oplevert, is het multidisciplinair overleg tussen verschillende specialisten, internisten en andere medici.
“Het leeuwendeel van de tijd voor zo’n overleg gaat op aan reistijd”, vertelt Van der Meer. “Omdat veel, zo niet alle informatie niet via de bestaande systemen mag worden gedeeld, moeten de gesprekspartners fysiek bij elkaar komen. Microsoft Teams – de opvolger van Skype for Business – hiermee kan je voldoen aan de AVG. Met dit communicatieplatform kunnen de geneesheren en -vrouwen gezamenlijk een privacygevoelige röntgenfoto bekijken, zonder dat het bestand het bronsysteem verlaat.”
“Zoals bekend blijven de gebruikers zelf de zwakke schakel, hoe compliant de tool waarmee wordt gewerkt ook is. Als iemand bepaalde handelingen verricht of vergeet te verrichten, blijft de kans op een datalek aanwezig. Daarom is het zo belangrijk dat de cultuur hierin meebeweegt. Zodat mensen doordrongen raken van het belang van zorgvuldig handelen, ook in multidisciplinaire overleggen. Een van de ziekenhuizen waar wij mee samenwerken, gaf aan dat zij door de multidisciplinaire overleggen te digitaliseren, ze 50 procent meer handen vrij maken. Dat is wat ze kwijt zijn aan al dat zinloze reizen.”
Momenteel werkt Microsoft samen met Chipsoft om de integratie van het virtueel bezoeken van patiënten en artsen op basis van Teams mogelijk te maken binnen hun EPD. Weer een mooi voorbeeld van hoe Microsoft de zorg ondersteunt door de kracht en expertise van verschillende leveranciers te bundelen.
Van Setten noemt een ander voorbeeld waarbij onderzoek naar mogelijke verbeteringen concreet geld oplevert.
“Bij een GGZ-instelling bleef maandelijks 4 miljoen euro aan declaraties onbetaald. Dat is op jaarbasis 48 miljoen euro aan niet of ernstig vertraagd gederfde inkomsten. Door dit te onderzoeken, kwamen we erachter dat foutieve invoering in het ECD de voornaamste oorzaak was. Omdat de verschillende behandelende zorgprofessionals een moderne werkplek hadden, konden wij deze inzichten in hun dashboard zetten van PowerBI.”
“Iedere dag verschenen deze dashboards op hun scherm, waardoor er onder de behandelaars begrip ontstond voor het belang van juiste invoer van de declaratie. In korte tijd daalde de 4 miljoen euro aan foutieve declaraties naar slechts 200.000 euro. Dat is dus een concrete verbetering van 40 miljoen euro.”
Open standaarden
Veel van de mooie doelstellingen omtrent regionale en zelfs landelijke samenwerkingen valt of staat met standaarden en open software. Van der Meer: “Wij maken onze producten zo open mogelijk. Dit is een direct gevolg van de shift die wij zelf als organisatie hebben gemaakt. Sinds onze nieuwe CEO, Satya Nadella, vijf jaar geleden het roer overnam van Steve Ballmer, zijn we meer open geworden. Er is bijvoorbeeld meer aandacht voor mensen met een beperking en we werken actief aan diversiteit en inclusie. Daarnaast verandert onze productstrategie steeds meer naar modulair werken.”
“We zijn ermee gestopt om oneindig veel functionaliteit toe te blijven voegen aan één applicatie. En al onze modules communiceren met elkaar op basis van open standaarden. Qua openheid is Microsoft eigenlijk nooit de bottleneck. Eerder maken wij de integratie mogelijk.”
Van Setten heeft één voorbeeld te noemen. De doorontwikkeling van HL7, de standaard van gegevensuitwisseling, heet FHIR (spreek uit als ‘fire’). “Wij zijn de eerste provider die FHIR standaard als dienst in Azure hebben opgenomen. Deze openheid en verbondenheid passen we ook toe in een product als Teams. Als een EPD FHIR ondersteunt, kunnen gebruikers vanuit Teams compliant en veilig informatie uit het EPD oproepen en uitwisselen met elkaar.”
Klantervaring
Als het aan Microsoft Nederland ligt, krijgen patiënten en cliënten binnen de zorg eenzelfde ervaring als consumenten krijgen bij CoolBlue of Bol.com.
“Als je daar iets bestelt,” vertelt Van Setten, “word je erg goed geïnformeerd over de status van een bestelling. Nu moet een patiënt een afspraak in een ziekenhuis helemaal zelf coördineren, qua reistijd, documenten of andere spullen die hij mee moet nemen. Wat zou het mooi zijn als we de patiënt optimaal begeleiden.”
“De dag voorafgaand aan de afspraak krijgt hij via sms een herinnering dat hij om 9:25 uur wordt verwacht bij de afdeling Dermatologie, kamer 34. Het bericht bevat een lijstje van de documenten die hij mee moet nemen, een routebeschrijving naar het ziekenhuis en een routebeschrijving naar de afdeling Dermatologie.”
“Qua techniek, bijvoorbeeld met ons ERP-systeem Dynamics 365, kan dit al lang. Daarmee kun je alle processen rondom de patiënt zodanig stroomlijnen dat het een echte klantervaring gaat worden. Deze manier van de patiënt daadwerkelijk centraal stellen, krijgt in onze optiek nog onvoldoende aandacht binnen de zorg.”
Cybercompliance
Zonder namen te noemen, weten Van der Meer en Van Setten dat sommige ziekenhuisbesturen ICT nog altijd zien als een kostenpost.
“Zolang dat niet verandert, zijn CIO’s gedwongen om te blijven werken met wat ze hebben”, weet Van der Meer. “Het is echt twee voor twaalf. Linksom of rechtsom ontkomen we er niet aan ICT slimmer in te zetten om de talrijke problemen te lijft te gaan. Er zijn echt geen juridische of compliance belemmeringen meer om níét over te stappen naar onze Cloud, Microsoft 365 en Azure. Sterker nog, de meeste datalekken en aanvallen komen voor bij de klassieke organisaties die alles zelf blijven doen.”
Van der Meer noemt een voorbeeld.
“Veel van onze klanten in de zorg werken op het Microsoft Office 365 platform. Daarin verwerken wij probleemloos grofweg 450 miljard e-mailberichten per maand. Recent bedacht een slimmerik dat hij ongemerkt wel een Bitcoin miner kon installeren op Azure. Binnen 15 seconden hadden we die uit de lucht gehaald. Met onze geavanceerde monitoring kunnen wij heel snel reageren op trends, uitzonderingen en aanvallen. Met de huidige behoefte aan cybercompliance en -controle is een dergelijke snelheid van reageren niet of nauwelijks meer te doen voor een eigen it-organisatie. Dat moet je ook niet meer willen. Geef de boel uit handen met behoud van de eigen verantwoordelijkheden, zodat je je kan richten op innovatie, vooruitgang en functionaliteit.”
De wijze waarop Microsoft slimmer gebruik van technologie stimuleert – langs de assen van vijf aandachtsgebieden –, bewijst eens temeer hun belangrijke bijdrage aan de toekomst van de gezondheidszorg.
Voor meer informatie, zie https://www.microsoft.com/nl-nl
