DevOps omvat de integratie van het ontwikkelen en geautomatiseerd in productie nemen van software. Het staat de laatste tijd sterk in de belangstelling, maar succesvolle praktijkcases moet je nog met een lampje zoeken. Een van de grootste implementaties ervan in Nederland staat op naam van Stater, een partij die in opdracht van hypotheekverstrekkers ruim 1,3 miljoen hypotheekleningen beheert.
DevOps is de volgende stap na Agile Scrum. Agile Scrum is een populaire manier om het softwareontwikkelproces te versnellen. Nu dit veel sneller verloopt en in nauwere samenwerking met de business gebeurt, blijkt in veel gevallen dat de bottleneck zich heeft verplaatst naar het tweede deel van de OTAP-straat: testen, accepteren en in productie nemen van de software.
Continuous Delivery is het antwoord op dat knelpunt. Het is een manier om het handwerk in het testproces te automatiseren en de foutkans te verlagen. Vooralsnog komen we Continuous Delivery echter voornamelijk tegen in pilots of deelprojecten. Stater is een uitzondering. Deze organisatie heeft DevOps op de gehele it-afdeling ingevoerd. Zij werken nu met bijna 35 multidisciplinaire Scrum-teams, verantwoordelijk voor alle processen die voorheen de OTAP-straat vormden. Het resultaat: kortere time-to-market door snellere releases, hogere klanttevredenheid door minder incidenten, meer focus op optimalisatie door het automatiseren van repeterende werkzaamheden en meer betrokken medewerkers.
Snel, sneller, snelst
Stater is een belangrijke financiële dienstverlener die alle midoffice- en backoffice-processen rondom hypotheken kan overnemen van financiële instellingen. De consument klopt nog wel aan bij een bank of hypotheekverstrekker om de hypotheek af te sluiten, maar Stater ondersteunt alle achterliggende processen, van het maken van de offerte tot het passeren van de akte en vervolgens het beheer gedurende de volledige looptijd. De organisatie beheert ongeveer 1,3 miljoen hypotheekleningen; ruim 30 procent van de markt. Financiële instellingen besteden deze processen uit vanwege procesefficiëntie, kostenefficiëntie en snelle aanpassing aan veranderende wet- en regelgeving.
Maar Stater wil meer betekenen voor klanten, aldus Manager IT Development Ton Kueter. “We willen in de toekomst onze klanten ook bedienen met innovaties. Denk bijvoorbeeld aan het digitaliseren van onze diensten.” Dat betekent dat Stater sneller nieuwe functionaliteiten wil kunnen ontwikkelen, zonder de it-afdeling fors uit te breiden. Deze functionaliteit willen ze vervolgens met één druk op de knop in enkele minuten uitrollen op foutloze omgevingen die automatisch worden opgebouwd. Want pas dan kun je echt snelheid maken.
“Die snelheid is nodig omdat de bestaande operationele processen toe waren aan een verbeterslag,” vertelt Manager IT Operations Coen Stipdonk. Na een groot programma waarin vrijwel de gehele infrastructuur is vervangen of geüpgraded en de performance van de applicaties sterk is verbeterd, was er nog één belangrijke wens: het verbeteren van de OTAP-straat.
Coen van Stipdonk en Tom Kueter van Stater
De volle breedte
Kueter vertelt over de aanleiding van het project: “Wij hadden uitdagingen in de test- en acceptatiefase van projecten. Daarom hebben we ons verdiept in Continuous Delivery om het handwerk in het testproces te automatiseren en de kans op fouten te verlagen. Daarna zijn we ook gestart met Agile.” Hiermee voert Stater DevOps in de volle breedte in, in de gehele OTAP-straat, op de gehele it-afdeling. “Dat was best een spannende beslissing,” geeft Stipdonk toe. “We konden de kunst nauwelijks afkijken.” Het vinden een ict-dienstverlener die vaker met dit bijltje had gehakt, was dan ook niet eenvoudig. “Veel ICT-dienstverleners zeggen dat ze ervaring hebben met Continuous Delivery. Maar vraag je door dan blijkt dat ze alleen een consultant hebben geleverd in een deelproject of een pilot.” Uiteindelijk vonden ze een geschikte partij in Xebia.
Weerstand wegnemen
Gezien het innovatieve karakter keek de it-afdeling van Stater kritisch naar deze nieuwe werkwijze. De medewerkers hadden een natuurlijke weerstand tegen de veranderingen die horen bij de introductie van Continuous Delivery, zoals zero maintenance en test driven development. Kueter is tevreden over de rol die Xebia heeft gespeeld bij het wegnemen van die weerstand. “Hun mensen konden op alle niveaus met onze mensen levellen. Zij benadrukten dat het werk er veel leuker op wordt, doordat repetitieve handmatige taken komen te vervallen en er meer uitdagend werk voor in de plaats komt. Het duurde niet lang voordat de boodschap landde bij onze medewerkers. Het komt erop neer dat je in een dusdanig groot verandertraject niet alleen technische expertise nodig hebt, maar ook mensen die snappen wat er komt kijken bij verandertrajecten. Je hebt mensen nodig met een hoog EQ. Dat menselijke aspect is heel belangrijk geweest in dit traject.”
Daar sluit Stipdonk zich bij aan: “De techniek is het probleem niet als je DevOps gaat introduceren. En je kunt ontwikkelaars ook vrij gemakkelijk overtuigen van de voordelen van Agile Scrum en het werken in multidisciplinaire teams die nauw aansluiten bij de business. Maar Continuous Delivery vraagt van ontwikkelaars en testers dat zij volledige verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen werk. Een wijziging is pas goed als het in productie goed is. Door de nieuwe werkwijze krijgen ontwikkelaars en testers direct feedback op het geleverde werk, terwijl dit in de oude situatie soms pas weken later kwam. Dit is echt een grote omslag in de manier van denken en werken.”
Veel meer vaart
In één jaar tijd heeft Stater ruim 35 stabiele Agile Scrum-teams neergezet die niet alleen hun eigen software ontwikkelen, maar dat ook automatisch testen en in productie nemen. In deze teams zitten ook mensen uit de business, waardoor nieuwe functionaliteit veel beter aansluit bij behoeften. De product owner speelt in die afstemming met de business een cruciale rol. Door de transformatie op een Agile-manier aan te pakken is de organisatie volledig gecommitteerd en altijd op de hoogte van de planning, zodat de business deze kan aanpassen als het nodig is. Het automatiseren van het handwerk heeft besparingen opgeleverd, maar Stipdonk vindt het nog belangrijker dat Stater nu ineens veel meer vaart heeft gekregen in het softwareontwikkelproces. “Een jaar geleden was ons voornaamste doel het wegwerken van achterstallig onderhoud en nu praten we over innovatie. We kunnen veel sneller inspelen op de wensen van onze klanten.”
2014 is een intensief jaar geweest waarin Stater veel heeft geleerd. Het resultaat is positief, maar dat is niet zonder slag of stoot behaald, besluit Kueter. “We hebben periodes met meewind gehad, maar zeker ook met tegenwind. Het is logisch dat zo’n grootschalige verandering niet altijd van een leien dakje gaat. Maar ook tijdens lastige momenten was het partnership met onze ict-dienstverlener sterk. Het is een succes geworden omdat we voortdurend samen gericht zijn geweest op onze doelen. En die hebben we ruimschoots behaald.”
