De verdeling van frequentiebanden kost het Agentschap Telecom veel energie en hoofdbrekers. Dat blijkt uit het jaarverslag over 2018 dat het Agentschap eind vorige week uitbracht. Met name de 5G spectrumverdeling is aan de orde, zowel in dit als het afgelopen jaar.
Zo wordt de frequentieruimte in de 700 MHz-band (703-733 MHz/758-788 MHz) wordt nu nog gebruikt voor digitale TV. Dit verhuist naar frequenties onder de 700 MHz. Deze eerste band kan dan in 2020 gebruikt worden voor mobiele communicatie.
Dat geldt ook voor de frequentieruimte in de 1.400 MHz-band (1.452 – 1.492 MHz). Die is nu niet in gebruik. In de toekomst wordt deze band gebruikt om meer capaciteit te hebben voor versturen van data van basisstations naar mobieltjes. De 2.100 MHz band is nu al in gebruik door KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo. Hun vergunningen lopen af op 31 december 2020 en worden bij de aankomende Multibandveiling opnieuw verdeeld.
Veiling van frequenties
Agentschap Telecom was ook in 2018 druk met de voorbereidingen op de tweede Multibandveiling. Deze vindt eind 2019 of begin 2020 plaats. Het gaat om vergunningen voor frequentieruimte voor mobiele communicatie in de 700, 1.400 en 2.100 megahertz-banden. Dat is iets later dan gepland. De reden is de recente fusie van T-Mobile en Tele2.
Deelnemers kunnen een vergunning krijgen voor openbare, elektronische communicatiediensten. Daarmee kunnen zij diensten als mobiele telefonie of mobiel internet aanbieden. Zo’n vergunning heeft een looptijd van twintig jaar. De te verdelen vergunningen bevatten aanvullende eisen voor dekking en minimale datasnelheid.
5G
De huidige standaard voor spraak en data (internet, video, games en muziek) is 4G. De opvolger daarvan dient zich al aan: 5G. De ultrasnelle 5G-verbinding brengt in eerste instantie vooral voordelen voor professionele innovaties, zoals procesbesturing, uitlezen van sensordata en Internet of Things (IoT).
5G heeft een grotere bandbreedte dan zijn voorganger en een zeer lage vertraging (‘latency’). Dat maakt ongekende innovatieve en ’slimme’ toepassingen mogelijk. Denk aan zelfrijdende auto’s, zorg op afstand en smart cities.
Nederland wil vooroplopen met de ontwikkeling en uitrol van 5G. Om bij te dragen aan die ambitie participeert Agentschap Telecom in het ‘Field Laboratorium 5G’. Daar voeren geïnteresseerde partijen allerlei experimenten met 5G uit. Agentschap Telecom ondersteunt en adviseert hierbij.
De precisielandbouw kan veel baat hebben bij 5G. Zo kunnen sensoren in de grond realtime informatie leveren over vochtigheid en vruchtbaarheid van de bodem. De boer kan dat gebruiken bij beregening en bemesting van zijn gewassen. Dat levert de boer niet alleen een besparing op, maar de effecten voor het milieu zijn ook gunstig.
Frequenties 5G
Europa heeft drie frequentiebanden aangewezen waarin 5G waarschijnlijk wordt toegepast. Dit zijn 700 MHz, 3,5 GHz en 26 GHz. De 700 MHz-band ligt onder de hamer bij de aankomende Multibandveiling.
Na de veiling kunnen de vergunninghouders die band gebruiken voor onder andere 5G. De 3,5 GHz kan daarvoor nog niet benut worden. Nederland gebruikt deze frequenties nu nog voor lokale breedbandnetwerken en ontvangst van satellietsignalen.
Hieronder valt bijvoorbeeld de interceptie van satellietverkeer ten behoeve van de nationale veiligheid. Die laatste toepassingen op het satellietgrondstation in Burum mogen natuurlijk niet verstoord worden. Daarom is afgesproken dat deze band alleen gebruikt mag worden onder de denkbeeldige lijn Amsterdam-Zwolle. Noordelijker dan dat mag niet,. Daar kan gebruik van de frequenties storing veroorzaken.
Agentschap Telecom heeft de mogelijkheden voor het gebruik van de 3,5 GHz onderzocht. Het rapport ging 24 december 2018 naar de Tweede Kamer.
Rond die zelfde tijd ging wel het bericht rond dat het grote afluisterstation in Burum van de AIVD en MIVD vrijwel zeker naar het buitenland zou verhuizen. Hiermee is een belangrijke hobbel in het aanbieden van de veel snellere opvolger van 4G genomen.
Het hele verhaal is nog steeds niet bevestigd door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het lijkt echter wel die kant op te gaan. De Tweede Kamer dringt namelijk aan op zo snel mogelijke invoering van een goed werkend 5G-netwerk.
Experimenten
Ondertussen vinden er veel experimenten plaats met 5G in de 3,5 GHz band. Het is een nieuwe techniek, waarbij nog veel is te ontdekken en te innoveren. Volgens het AT gaan de uitkomsten helpen bij de verhuizing van de ‘grote oren van Burum’. “Als we zeker weten dat de experimenten geen storing veroorzaken op het satellietgrondstation Burum, verstrekken we een experimenteervergunning,” stelt het AT in haar jaarverslag.
