Windows 11 is al nooit dé hit geworden waar Microsoft op hoopte, maar nu is het marktaandeel zelfs weer een beetje teruggelopen. Ondanks dat er de afgelopen maanden enige groei te bespeuren was, ging het marktaandeel in november van dit jaar juist weer een beetje naar beneden. Hoe komt dat?
Microsoft wil graag zoveel mogelijk Windows-gebruikers richting Windows 11 krijgen, niet in de laatste plaats omdat voorganger Windows 10 volgend jaar end-of-life gaat. Wat wil zeggen dat de officiële support dan eindigt, om precies te zijn op 14 oktober 2025. Wie na die datum nog Windows 10 gebruikt, krijgt geen upgrades en –belangrijker nog– geen security-updates meer. Met name voor bedrijven die een vloot aan laptops beheren voor hun medewerkers, is het dus zaak tijdig te updaten.
Het nadeel (voor Microsoft) is dat veel gebruikers nog volop aan Windows 10 vastzitten. En dat ze niet per se veel haast hebben om over te stappen naar de opvolger. In het meest recente overzicht van Statcounter heeft Windows 11 een marktaandeel van 34,94 procent, terwijl Windows 10 nog steeds op een respectabele 61,83 procent zit.
Windows 11 begon eindelijk in te lopen
Nu is het geen nieuws dat Windows 10 nog steeds veel meer gebruikers heeft dan de opvolger, dat is sinds de release niet anders geweest. Wat wel opvallend is, is dat het gemeten marktaandeel voor Windows 11 afgelopen maand lager is dan de periode daarvoor. Sinds mei begon Windows 11 namelijk eindelijk een beetje in te lopen op Windows 10.
Het is niet de eerste keer dat het marktaandeel van Windows 11 terugloopt ten opzichte van voorganger Windows 10. In maart en april van dit jaar daalde het gebruik ook lichtjes, althans volgens de cijfers die Statcounter hanteert. Die zijn gebaseerd op de tracking code die het bedrijf naar eigen zeggen heeft geïnstalleerd op meer dan 1,5 miljoen websites wereldwijd.
Deze code meet de gebruikte browser, schermresolutie, en ook het besturingssysteem van bezoekers van deze websites. Het geeft dus een redelijk goed beeld van welke besturingssystemen populair zijn, al betreft het dus geen officiële cijfers van Microsoft. Het bedrijf doet doorgaans weinig tot geen uitspraken over deze materie, behalve als er heel goed nieuws te melden valt.
Windows 10 veroverde veel sneller marktaandeel
Windows 11 doet er in elk geval lang over om marktaandeel te veroveren. Het duurde tot september van dit jaar voordat het aandeel van Windows 11 meer dan de helft bedroeg van die van Windows 10: 62,79 procent voor Windows 10 tegen 33,37 procent voor Windows 11. Een jaar daarvoor, in september 2023, zat Windows 11 op amper 24 procent marktaandeel terwijl Windows 10 ruim 71 procent aandeel genoot. De nieuwste versie van Microsoft’s besturingssysteem loopt dus weliswaar in op z’n voorganger, maar erg hard gaat het niet.
Dat speelde Windows 10 destijds een stuk sneller klaar. Dit OS kende sinds de release medio 2015 eigenlijk niets anders dan een stijgende lijn. Het verschil met diens voorganger Windows 8.1 is enorm, want die versie is nooit in de buurt gekomen van de adoptie van Windows 10. Dat geldt ook voor Windows 8 trouwens. Waarschijnlijk zijn veel gebruikers rechtstreeks van het populaire Windows 7 overgestapt op Windows 10. Nog voordat Windows 7 end-of-life ging, had Windows 10 al een groter marktaandeel veroverd dan Windows 11 nú heeft ten opzichte van z’n voorganger.
Er viel voor versie 10 pas een daling waar te nemen sinds Windows 11 z’n intrede deed, eind 2021. Maar zoals gezegd, die daling gaat zeer mondjesmaat. Gebruikers lijken alleen over te stappen wanneer ze nieuwe hardware in gebruik nemen. En nu lijken er weer méér Windows 10 devices in gebruik te zijn en minder apparaten die Windows 11 draaien, als je afgaat op de Statcounter-cijfers. Als is het lastig om op basis van deze gegevens definitieve uitspraken te doen.
Weinig bijzonders toegevoegd
Windows 10 was hoe dan ook een grote upgrade ten opzichte van Windows 7, waar toentertijd veel mensen en organisaties nog mee werkten. Versies 8 en 8.1 van Windows hebben hun belofte nooit echt waar kunnen maken en golden bij nader inzien als een soort vingeroefening voor Windows 10. Windows 10 was volgens Microsoft de laatste versie die je zou installeren, maar dat bleek PR-praat. Windows 11 kwam er wel degelijk aan.
Die versie voegde echter niet bijzonder veel nieuws toe aan het besturingssysteem vergeleken met Windows 10. Het ging vooral om cosmetische aanpassingen, zoals het verplaatsen van de taakbalk naar het midden. Niet iets om warm van te worden, er zijn zelfs genoeg gebruikers die de instellingen indoken om de taakbalk en het Start Menu weer links te zetten, oud en vertrouwd. Verder kwam Windows 11 met toevoegingen rondom het weer en dergelijke op het bureaublad (waarom altijd toch het weer?) die de meeste gebruikers ten hoogste tolereerden of heel snel uitschakelden.
Hoge hardware-vereisten bleken drempel
Naast het gebrek aan vernieuwing, zorgden de hardware-eisen bij Windows 11 ook voor de nodige vertraging in de adoptie. PC’s met al wat oudere processors kwamen niet in aanmerking voor een software-update. Denk dan aan chipsets uit eind 2017, begin 2018. Ook moest een PC een TPM aan boord hebben om Windows 11 te draaien, ofwel een Trusted Platform Module die hardware beveiligt door middel van cryptografische sleutels. En dat terwijl Windows 11 qua gebruik niet bepaald een revolutionaire nieuwe versie is ten opzichte van de voorganger.
Inmiddels begint vanwege het end-of-life-verhaal de tijd te dringen, en hoopt Microsoft Windows 10-gebruikers richting de opvolger te bewegen door aan te dringen op een nieuwe pc, zoals we eerder schreven. Microsoft heeft Windows 10-gebruikers overigens lang proberen te verleiden met een soepele softwarematige upgrade van Windows 10 naar 11 (als de hardware-eisen dat toelieten), maar van die tactiek is het bedrijf afgestapt.
Tip: Microsoft tegen Windows 10-gebruikers: koop een nieuwe pc
Dat heeft er alles mee te maken dat Microsoft verwacht dat de met veel tamtam aangekondigde AI-pc’s zorgen voor een grotere adoptie van Windows 11. Niet omdat gebruikers er dan bewust voor kiezen, maar omdat alle AI-pc’s die dit jaar zijn aangekondigd, standaard Windows 11 hebben geïnstalleerd. Alleen met deze versie valt namelijk gebruik te maken van de nieuwste AI-functionaliteiten. Daaronder bevindt zich de enigszins controversiële Recall-functie, waarmee gebruikers informatie over hun eigen computergebruik kunnen terugvinden.
AI-functies straks gemeengoed
Er is inmiddels behoorlijk wat aanbod op het gebied van AI-pc’s (Die we volgend jaar waarschijnlijk gewoon ‘pc’s’ noemen omdat de AI-functies dan gemeengoed zijn). Microsoft wijst echter ook op mogelijke gevaren voor wie nog niet upgradet. Een end-of-life versie van Windows verliest immers alle technische ondersteuning, software-updates en de (cruciale) security-fixes.
Overigens zijn er nog wel Windows 10-versies die na 14 oktober 2025 veilig te gebruiken zijn. Het gaat daarbij enkel om LTSC (Long Term Servicing Channel)-licenties, zoals Windows 10 Enterprise LTSC 2019. Daar stopt de update-toevoer pas in 2029, hoewel het voor niet-kritieke toepassingen een onnodige kostenpost is om op deze manier bij Windows 10 te blijven.
Veel Windows 10-gebruikers signaleren inmiddels nogal opdringerige advertenties die de geneugten van Windows 11 (en de bijbehorende nieuwe pc) propageren. Deze maken geen melding van de mogelijkheid van LTSC-support tot 2029. Goed te weten dat die alleen geldt voor zakelijke gebruikers, onderwijsinstellingen en (semi-)overheidsinstellingen. Gewone klanten kunnen deze support nog maximaal een jaar rekken.
Met hangen en wurgen zal Windows 11 uiteindelijk meer marktaandeel lospeuteren, niet omdat er zo ontzettend veel vraag naar is ten opzichte van de voorganger, maar omdat bedrijven bij het upgraden van het laptop-wagenpark eigenlijk geen andere keus meer hebben.
Lees ook: Windows 11-gebruikers kunnen Recall-functie straks helemaal verwijderen