We leven aan de vooravond van een nieuwe gouden eeuw. Kunstmatige intelligentie zorgt de komende decennia voor veranderingen die we ons maar moeilijk kunnen voorstellen.
Trendwatcher Jarno Duursma, gespecialiseerd in technologie, schreef er een boek over: De digitale butler.
“We gaan niet alleen met apparaten praten, we gaan ze zelfs verantwoordelijkheid voor ons dagelijks leven geven.”
In Sillicon Valley is kunstmatige intelligentie het gesprek van de dag voor ondernemers en investeerders. De meeste consumenten en bedrijven die kunstmatige intelligentie moeten gaan gebruiken kunnen zich nog maar weinig voorstellen bij de toepassingen die eraan komen.
“Het is inderdaad moeilijk voor te stellen, maar we krijgen een eigen persoonlijke assistent . Die weet precies wie we zijn, wat we willen en wanneer we dat willen. Kunstmatige intelligentie maakt het nu mogelijk.”
Zelflerend
Er zit een groot verschil tussen de automatisering van de afgelopen decennia en de kunstmatige intelligentie die nu zijn intrede doet. Duursma: “Systemen worden zelflerend. Als je ze een spelletje wilt leren, hoef je ze niet meer alle spelregels uit te leggen. Je laat ze gewoon veel spelletjes zien, waarna ze die regels zelf bedenken en gaan toepassen. Dit betekent dat systemen ons straks meer en meer taken uit handen nemen omdat ze leren van ons gedrag.”
Duursma benadrukt dat kunstmatige intelligentie nu al slim en goedkoop wordt ingezet. Hij noemt drones die zendmasten inspecteren, computersystemen die zelfstandig verzekeringsclaims beoordelen en intelligente tractoren die kunnen zien of planten besproeid moeten worden of niet.
Risico’s
Het is onvermijdelijk dat kunstmatige intelligentie wordt gebruikt. Maar het is ook zeker dat het grote gevolgen heeft. En dat zijn niet per definitie alleen positieve gevolgen.
Ondernemer Elon Musk en natuurkundige Stephen Hawking waarschuwden al voor de gevaren van kunstmatig intelligente systemen. Ze kunnen veel banen inpikken en bovendien dingen gaan doen die de meeste mensen niet willen, zoals oorlogvoeren.
Jarno Duursma beschrijft in zijn boek de risico’s in De digitale butler, waaronder superintelligente systemen en de druk op onze privacy. Maar ook de impact op de arbeidsmarkt. Duursma: “Veel mensen, ook witteboordenwerkers, zullen banen verliezen. toch kan kunstmatige intelligentie ook nieuw werk opleveren, waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken.”
Ook het gebrek aan moraal van slimme computers is volgens Duursma een aandachtspunt. We voeden nieuwe systemen met vooringenomen data en algoritmes en houden daarmee vooroordelen in stand. En we weten trouwens ook niet altijd hoe slimme systemen redeneren. Reden genoeg om hier kritisch naar te kijken. Duursma: “Niet omdat ik bang ben voor Terminator-achtige toestanden, maar wel voor scheefgroei in de maatschappij.”
De digitale butler: kansen en bedreigingen van kunstmatige intelligentie (ISBN 9789461262424) kost 20 euro. Het boek is onder andere verkrijgbaar via uitgeverij Haystack.
