Afgelopen 8 augustus stond er een goed artikel in de Groene Amsterdammer met de titel ‘De Persoonlijke Gezondheidsomgeving, CEO van je eigen gezondheid’. Een ontluisterend verhaal over het zogenaamde PGO dat alle gelederen in de zorg op dit moment bezighoudt. Knap dat iemand een goed artikel kan schrijven over een onderwerp waar zelfs ingewijden vaak door de bomen het bos niet meer zien. Bent u ook zo iemand? Ik wel!
Interessant is de slotconclusie: “Het ministerie zit muurvast, aan de ene kant wil en kan het geen regie nemen, aan de andere kant wil het wel de problemen van gegevensuitwisseling en hoge zorgkosten oplossen. Het ‘hybride model’ waarin de overheid de markt financiert en MedMij probeert agent en keurmerk te spelen, is het warrige compromis. Binnen dat hybride model stroomt zeker een half miljard (en waarschijnlijk meer) ‘zorggeld’ naar ICT-leveranciers.”
Vooral de laatste zin vind ik ontluisterend. ICT-leveranciers gaan dus aan de haal met zo’n 500 miljoen of meer, terwijl het artikel voorspelt dat we er niets voor terugkrijgen. En dat is omdat “er voor een gratis gezondheidsomgeving geen commercieel verdienmodel is, zoals de Patiëntenfederatie in Madurodam vaststelde. Patiënten hoeven niet te betalen en volgens Europese regelgeving mogen bedrijven de data niet verkopen.” Mijn vraag is: hoe doen andere leveranciers in andere bedrijfstakken dat dan? Mogen die dan wel de gegevens doorverkopen? Zijn de APP’jes daar ook niet vaak gratis? Daar worden toch ook megawinsten gemaakt?
In Nederland is de zorgleveranciersmarkt erg onoverzichtelijk. Steeds meer leveranciers gaan over in buitenlandse handen. Maken die dan geen winst? Een bekend vooralsnog Nederlands voorbeeld is Chipsoft. In 2016 maakte het op een omzet van bijna 96 miljoen euro 43 miljoen euro winst. Dit bedrijf ontvangt zo af en toe ook subsidies van de overheid/zorgverzekeraar voor allerhande nieuwe functies in hun EPD.
In de dagelijkse praktijk loop ook ik steeds vaker aan tegen softwareleveranciers in de zorg die alleen nieuwe functionaliteit willen inbouwen als de zorgsector die investering (met bijbehorend risico) voor haar rekening neemt. Risico’s die overigens niet zijn te overzien voor zorginstellingen, zo weten we uit het (recente) verleden. Het moet niet gekker worden! Het begint te lijken op de discussie over de dividendbelasting, alleen wordt de discussie over dergelijke subsidies aan ondernemers in de zorgsoftware nog nauwelijks gevoerd.
Hoe dit nu op te lossen? In het Amerika van Obama hebben ze het ‘meaningfull use’ concept ingevoerd. Als softwareleveranciers daar niet voldoen aan de gestelde eisen (bijvoorbeeld standaardisatie), dan mogen hun systemen niet gebruikt worden van de zorginspectie (bij ons de IGZ). Op de nieuwjaarsreceptie van NICTIZ sprak ik hierover met Erik Gerritsen (de Secretaris Generaal van VWS). Hij was vol goede voornemens om een dergelijk concept ook in Nederland in te voeren. Nu is het PGO een nieuw concept (zegt men) dat behoefte heeft aan nieuwe toetreders in de markt (vindt men), die geen verdienmodel zouden hebben. Dat laatste betwijfel ik. Kunnen we de leveranciers van HISsen en ZISsen niet gewoon verplichten een PGO mee te leveren voor de consument? Uiteraard volgens de MedMij standaarden.
