Nederland is een klein land, met grote ambities. We willen vooroplopen in duurzaamheid en digitalisering. We willen de wereld voorzien van voedsel, de zorg betaalbaar houden, onze economie laten groeien, een logistieke hub van wereldformaat zijn. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Als je het nieuws een beetje volgt dan is het duidelijk dat die ambities wel eens botsen. Te weinig stikstofruimte, te weinig woningen, te weinig arbeidskrachten, te weinig opvangplakken voor vluchtelingen. We komen soms letterlijk vierkante meters tekort.
Nu wil ik absoluut niet beweren dat ik dé oplossing heb voor al deze complexe vraagstukken. Oplossingen vragen om politieke keuzes en die horen thuis bij beleidsmakers en volksvertegenwoordigers. Ik durf wél te beweren dat digitalisering in alle oplossingen een essentiële rol speelt. Digitalisering is onmisbaar voor een duurzaam, slim energienetwerk. Digitalisering draagt bij aan menselijke, betaalbare zorg. Digitalisering maakt slimme mobiliteit mogelijk op een krappe infrastructuur. En digitalisering verhoogt de productiviteit van werknemers op een krappe arbeidsmarkt.
Maar ook digitalisering kost ruimte. Gelukkig valt dat qua vierkante meters wel mee, zeker vergeleken met andere sectoren. Toch zouden we graag zien dat bijvoorbeeld de vestiging van datacenters en het aanleggen van zeekabels meer onderdeel worden van het ruimtelijk beleid. Daarnaast vraagt digitalisering ruimte op het stroomnetwerk. In de optiek van NLdigital is de digitale infrastructuur onlosmakelijk verbonden met de duurzame energievoorziening van de toekomst. Ook daar missen we nog integraal beleid en moeten we beter samenwerken. En tot slot kost digitalisering frequentieruimte: de ruimte die nodig is om ons mobiele dataverkeer te herbergen.
Dat laatste punt speelt een rol bij het succesvol in-gebruik-nemen van 5G. Om deze nieuwe generatie mobiele technologie écht goed te benutten hebben we frequentieruimte nodig. Om precies te zijn de frequentieruimte op de 3,5 GHz-band. Andere Europese landen hebben deze frequentie al in gebruik kunnen nemen, maar in Nederland is de veiling van dit spectrum uitgesteld tot eind 2023.
Dat komt omdat andere partijen op dit moment gebruikmaken van deze ruimte. Bijvoorbeeld satellietbedrijf Inmarsat, maar ook lokale vergunninghouders. De overheid zet zich in om deze partijen te verhuizen, maar door de verscheidenheid aan gebruikers heeft ieder zijn eigen migratieproblematiek. Dit kost tijd en ook de tijd is krap. Onze vrees is dat ook ná de veiling niet alle frequentieruimte beschikbaar zal zijn.
Zagen we dit niet aankomen? Zeker wel. NLdigital en andere partijen waarschuwen al veel langer voor deze situatie. Een snelle en goede uitrol van 5G is essentieel om de vruchten te kunnen plukken van digitalisering. En dat is dus weer van belang voor andere vraagstukken. Ook in het uitvoeren van beleid heeft de overheid soms beperkte ruimte. Daarom zou ik graag zien dat het kabinet meer naar de lange termijn zou kijken. Dat ze vanuit een visie op de toekomst prioriteiten stelt en daar daadkrachtig naar handelt.
Achter de schermen wordt inmiddels alweer gewerkt aan 6G. Laten we op zijn minst een herhaling voorkomen en zorgen dat we daarmee weer in de voorhoede zitten.