Met de opkomst van de informatiesamenleving zijn er ook allerlei nieuwe vormen van criminaliteit. De gevolgen van deze misdrijven raken de samenleving harder, omdat de omvang groter is en dieper ingrijpt op het leven van een persoon of het functioneren van een organisatie. Inmiddels zijn er zoveel verschijningssoorten dat het Openbaar Ministerie een schifting toepast op basis van het soort zaak. Met dank aan veel onderzoek en veranderende wetgeving krijgen we langzamerhand meer duidelijkheid.
De Panama Papers hebben weer eens pijnlijk duidelijk gemaakt dat de praktijken van hackers verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Niet alleen voor de eigen organisatie maar ook voor klanten. Want als iemand zich toegang weet te verschaffen tot de systemen met gevoelige informatie, is het risico groot dat daadwerkelijk alles op straat komt te liggen. Pijnlijk detail daarbij is dat het Panamese advocatenkantoor dat de twijfelachtige belastingconstructies faciliteerde – Mossack Fonseca & Co., – al jarenlang achterliep met patches voor zowel de webserver als de e-mailsoftware.
Overigens is het daarbij nog niet gezegd dat een hacker achter het bekend worden zit, omdat er ook mogelijk sprake kan zijn van een ‘inside job’. Maar de leverancier van spionagesoftware, Hacking Team, heeft het bedrijf wel gehackt. Zo werd duidelijk welke lekken werden gebruikt om in te breken op computers en mobiele telefoons. Daarnaast lag ook de volledige administratie op straat. Dit gaf inzicht in diverse onfrisse praktijken, zoals met welke twijfelachtige regimes zaken werd gedaan. Uit deze administratie blijkt dat ook de Nederlandse overheid zakenpartner is van dit twijfelachtige bedrijf.
Diverse rijken der aarde hebben miljarden dollars weggesluisd via belastingparadijzen. Een juridisch advieskantoor in Panama, Mossack Fonseca & Co., heeft voor klanten vennootschappen opgezet op locaties waar hun vermogen of eigendommen nauwelijks worden belast, zogeheten belastingparadijzen. Dat is in principe niet illegaal, maar de kat wordt hierbij behoorlijk op het spek gebonden. Deze belastingparadijzen zijn door hun anonimiteit namelijk uitstekend geschikt voor illegale praktijken, zoals het ontduiken van belasting en het afhandelen van omkoping.
De voorbeelden waarbij cybercrime in het spel is, brengen niet alleen (vermeende) criminaliteit van organisaties boven water. Het gaat soms ook over hele persoonlijke zaken.
