Het budget van de Autoriteit Persoonsgegevens wordt bijna verdubbeld. Dat heeft de ministerraad besloten op voorstel van minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK).
Nog dit jaar gaat het budget van de AP met vijf miljoen euro omhoog. Vanaf 2019 komt daar nog eens twee miljoen bij. Naast BZK gaven ook staatssecretaris Knops van BZK, staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken en Klimaat (EZK), minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid (JenV) en minister Dekker voor Rechtsbescherming gaven hun akkoord aan het plan.
Werkgroep
Het besluit maakt deel uit van een breder onderzoek van een nieuwe interdepartementale werkgroep. Zij gaan onderzoek doen naar de maatschappelijke effecten van technologische ontwikkelingen. Wel is al duidelijk dat die groot zijn en alle terreinen beslaan. Het grotere budget van de AP betekent dat zij hun werk met meer slagkracht kunnen doen.
Daarbij experimenteert het Rijk ook heel voorzichtig met data-analyse. Ze willen zo meer zicht krijgen op kindermishandeling, patronen van ondermijnende criminaliteit, en migratieroutes en –motieven van asielzoekers.
“Omdat nieuwe technologieën vrijwel alle beleidsterreinen raken, is het belangrijk dat de overheid zowel intern als met de buitenwereld de ontwikkelingen duidt en snel en verantwoord kan leren van maatregelen in de praktijk.” stelt het Kabinet in een toelichting. “Dit vraagt om een wendbare en innovatieve overheid. EZK werkt daarom met het bedrijfsleven samen om de kansen van digitalisering en robotisering in bijvoorbeeld de maakindustrie te benutten voor extra banen en inkomsten.”
Schaduwkant
Behalve de kansen wil het Kabinet nadrukkelijk ook de schaduwkant in het oog houden. Privacy van consumenten in het economische verkeer en bij gebruik van Big Data bijvoorbeeld. Verder gaat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) ronde tafels organiseren over de personalisatie van nieuws, vrijheid van informatie en onafhankelijkheid van de journalistiek.
Intussen zal het ministerie van BZK zich richten op een brede dialoog over publieke waarden en mensenrechten en de waarborging hiervan in de informatiesamenleving.
Rathenau Instituut
Een van de aanleidingen voor de acties is een rapport van het Rathenau Instituut. Nieuwe technologieën kunnen volgens hen belangrijke waarden als privacy, non-discriminatie, menselijke waardigheid, mensenrechten en het recht op een eerlijk proces zowel versterken als ondermijnen.
Het instituut doet de dringende aanbeveling om meer onderzoek te doen naar de maatschappelijke effecten van technologische ontwikkelingen. Volgens hen moet de bescherming van mensenrechten gereed worden gemaakt voor het digitale tijdperk. De nieuwe interdepartementale werkgroep gaat zich over deze kwesties buigen.
Ter voorbereiding daarop laat minister Ollongren momenteel juridisch-wetenschappelijk onderzoek doen naar de effecten van het gebruik van algoritmen op de mensenrechten. Een groep van experts zal op basis hiervan mogelijke oplossingsrichtingen inventariseren.
Adviezen
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid gaat verder een advies opstellen over de impact van kunstmatige intelligentie op publieke waarden. En de Raad voor het Openbaar Bestuur gaat de kansen en bedreigingen van digitalisering voor een goed functionerende, moderne democratie en de handelingsperspectieven voor het openbaar bestuur nader onderzoeken.
De bedoeling is dat er zo snel mogelijk eerste resultaten te melden zijn. Op basis daarvan denkt het Kabinet meteen al beter geïnformeerde besluiten te kunnen nemen.
