Het kabinet heeft aangekondigd het cloudgebruik door de rijksoverheid te zullen gaan aanscherpen. Daarnaast onderzoekt het kabinet de mogelijkheden voor een soevereine overheidscloud. Dit besluit volgt op een initiatiefnota van Nieuw Sociaal Contract (NSC) en GroenLinks-PvdA, waarin wordt gepleit voor een grotere afhankelijkheid van Nederlandse en Europese cloudalternatieven in plaats van Amerikaanse diensten. Daarnaast wordt voorgesteld om een Rijksmaildienst en Rijkschatdienst op te zetten voor communicatie tussen ambtenaren.
Overheidscloud
Minister Beljaarts van Economische Zaken benadrukt in haar reactie dat cloudtechnologie in korte tijd een cruciale pijler is geworden in de digitale economie en samenleving. Hoewel cloudgebruik aanzienlijke voordelen biedt, brengt de afhankelijkheid van een beperkt aantal providers ook risico’s met zich mee. Deze risico’s betreffen onder andere de concurrentiepositie, digitale strategische autonomie en de continuïteit van diensten. Momenteel wordt het Rijksbrede cloudbeleid uit 2022 herzien om beter in te spelen op deze uitdagingen.
Striktere richtlijnen
De minister verklaart dat het vernieuwde beleid uitgebreidere en striktere richtlijnen zal omvatten met betrekking tot het gebruik van public cloud-oplossingen binnen de gehele rijksoverheid. In dit kader zal er bijzondere aandacht worden besteed aan het waarborgen van digitale autonomie en soevereiniteit. Dit kan als gevolg hebben dat specifieke digitale overheidsdiensten niet langer mogen worden ontwikkeld binnen een public cloud-omgeving, afhankelijk van de mate waarin bepaalde belangen beschermd moeten worden. Als mogelijke oplossing zal tevens worden onderzocht of een eigen soevereine overheidscloud kan worden opgezet, die beter aansluit bij de nationale veiligheids- en autonomie-eisen.
Afhankelijkheid
Staatssecretaris Szabo voor Digitalisering waarschuwde recentelijk voor de risico’s van een te grote afhankelijkheid van een enkele cloudleverancier. Hij gaf echter aan dat het nog vele jaren zal duren voordat een volwaardige Europese cloudindustrie voldoende ontwikkeld is om op brede schaal door de overheid te worden ingezet.
Met deze maatregelen streeft het kabinet naar een veiligere, autonomere digitale infrastructuur voor de overheid, waarbij de focus ligt op de bescherming van vitale informatie en de waarborging van de nationale soevereiniteit op digitaal vlak.