De Digitale Economie Index Nederland (DEIN) is in het derde kwartaal van 2025 gedaald naar 114 punten. De achteruitgang van een punt wordt vooral veroorzaakt door een terugval in de digitale sector, terwijl digitalisering stabiel blijft en de infrastructuur onder druk staat.
De digitale infrastructuur blijft dus achter en verliest internationaal terrein. Dit patroon zet zich al drie kwartalen achter elkaar voort. Nederland staat onder druk op het gebied van datacenters, connectiviteit en hosting, terwijl andere landen daarin wel stappen zetten.
Het kwartaal werd gekenmerkt door belangrijke ontwikkelingen in digitaliseringsbeleid en Europese regulering. Ook kwamen er fysieke beperkingen van het elektriciteitsnet aan het licht. De Nationale Digitaliseringsstrategie werd in juli koersbepalend voor het kabinetsbeleid. Door de val van het kabinet en verkiezingen eind oktober kwam de politieke besluitvorming echter wel stil te liggen.
Cloud en AI stuwen digitalisering
Na een lichte dip eerder dit jaar trekt de groei weer aan. De zakelijke uitgaven aan publieke cloud stegen in het derde kwartaal naar 2,7 miljard euro, een stijging van 15 procent ten opzichte van een jaar geleden. De vraag wordt vooral gedreven door AI-toepassingen, waarbij IaaS met 21 procent groeide naar 942 miljoen euro.
Het aantal IT-beroepen ligt met circa 570000 werkenden een procent hoger dan vorig jaar. Hoewel de arbeidsmarkt afkoelt, blijven veel vacatures lastig te vervullen. Specialistische functies zijn bijzonder moeilijk in te vullen.
Infrastructuur verliest momentum
De digitale infrastructuur blijft sterk achter en bloot de kwetsbaarheid van Nederland. Zowel dataverkeer als colocatiecapaciteit groeien mondjesmaat. AMS-IX registreerde in Q3 slechts 1,5 procent groei van het uitgaande verkeer. Dit kwam mede door het ontbreken van grote sportevenementen en toenemend gebruik van eigen infrastructuur door hyperscalers.
Met 887 megawatt aan IT-vermogen ligt de colocatiemarkt 1,6 procent boven het niveau van een jaar geleden. Deze groei blijft internationaal echter sterk achter. Datacenterexpansie in Nederland wordt afgeremd door het overvolle elektriciteitsnet, maar ook lokaal vergunningsbeleid.
Europa waarschuwt Nederland
De Europese Commissie waarschuwde via de State of the Digital Decade dat Nederland dreigt achter te raken. Het gaat dan om AI-adoptie, infrastructuur en talentontwikkeling. De combinatie van deze factoren zet de positie van Nederland als Europese data- en interconnectiehub verder onder druk.
De politieke ontwikkelingen door de kabinetsval en verkiezingen maken het onzeker hoe snel Nederland kan reageren op deze uitdagingen. De Nationale Digitaliseringsstrategie biedt wel een kader, maar concrete uitvoering blijft vooralsnog uit aldus de kwartaalmonitor.