De nepwebshop pakjedealsnu.nl van de politie bereikte in korte tijd een veel groter publiek dan gedacht. Het doel? Consumenten waarschuwen voor online fraude en leren hoe je een nepwebshop herkent.
Het resultaat was in korte tijd meer dan 125.000 unieke bezoekers, ruim vier keer zoveel als de politie verwachtte. “We mikten op zo’n 30.000 bezoekers. Dit heeft onze verwachtingen ruimschoots overtroffen,” zegt Gijs van der Linden, teamleider van het Landelijke Meldpunt Internet Oplichting (LMIO). De actie is intussen afgelopen maar de site zelf is nog wel in de lucht voor educatieve doeleinden.
Ongeveer de helft van alle aangiftes rond internetoplichting gaan over webwinkelfraude”, zegt Van der Linden. In 2024 ging het om 45.000 aangiftes van internetoplichting. Daarvan gingen meer dan 20.000 over webwinkelfraude. “Het is echt een groot probleem. Het is dus mooi dat we zo veel mensen hebben bereikt, maar aan de andere kant baart het ons zorgen. Het hoge aantal bezoekers wijst op een grote groep mensen die vatbaar is voor dit soort fraude. Opvallend is dat de grootste groep bezoekers 55-plussers zijn.”
Als iets te mooi is om waar te zijn is dat ook zo
Op het eerste gezicht lijkt de nepwebsite pakjedealsnu.nl een normale, betrouwbare webshop die gadgets en elektronica tegen scherpe prijzen aanbiedt. De site bevat daarnaast allerlei lovende ‘klantbeoordelingen’ om het vertrouwen van de kopers te winnen. Nergens is duidelijk dat de webshop nep is. Tot iemand iets wil kopen. De koper krijgt dan een waarschuwing dat, als dit een echte malafide webshop was, hij of zij opgelicht zou zijn. Vervolgens is er uitleg over de risico’s s van online fraude.
Een nepwebshop herken je bijvoorbeeld aan de onrealistisch lage prijzen. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is dat meestal ook zo. Controleer daarnaast de bedrijfsgegevens, zoals een KvK-nummer. Dit kan via de Kamer van Koophandel om te checken of het bedrijf echt bestaat. Vertrouw daarnaast niet blindelings op reviews op de webshop zelf, maar zoek onafhankelijke beoordelingen op platforms zoals Trustpilot. Keurmerken kun je verifiëren via de officiële keurmerkwebsite. Let ook op de URL: fraudeurs maken vaak kleine aanpassingen, zoals spelfouten. Dus eerst checken en dan bestellen.
Dit soort tips kwamen onder andere aan de orde in de video die de klanten van de nepwebshop te zien kregen als ze iets wilden bestellen. Ruim zevenduizend mensen bekeken de waarschuwingsvideo met de politieagent. Daarnaast leidde media-aandacht, zoals interviews op radio en tv, tot brede bekendheid. Veel consumenten waardeerden de actie en waren positief over het initiatief. Van der Linden: “Ik was bang voor negatieve reacties. Het kon in het begin twee kanten op. Gelukkig was de feedback heel positief. Mensen vonden het educatief en anders.”
Op pakjedealsnu.nl waren volgens van der Linden meerdere verstopte aanwijzingen dat het ging om een nepwebshopt. “Mensen hadden het nummer van de Kamer van Koophandel en het adres kunnen checken. Die waren van de politie. Zo zijn er meer zaken waarop je kunt checken of een webshop betrouwbaar is of niet.”
Campagne voorbij, maar site nog in de lucht
De site pakjedealsnu.nl is een samenwerking met partner Capgemini. Dit technologie- en consultancybedrijf ontwikkelde de nepwebshop kosteloos om de impact van dit soort cybercrime te laten zien. De campagne is intussen voorbij, maar de site blijft wel in de lucht, legt Van der Linden uit. “We krijgen leuke reacties van politiemedewerkers die de site willen gebruiken voor educatieve doeleinden, zoals leren herkennen van een nepwebshop. Anderen willen de site inzetten voor carnaval en lokale producten, maar dan met het oog op het waarschuwen voor nepproducten.” De site is mede daardoor intussen zo succesvol dat de politie aan het kijken is hoe ze de site blijvend kunnen gebruiken om consumenten te bereiken.
Tip:
- SIDN haalt nepwebshops snel offline na politiemelding