De toekomst van applicaties
De pandemie heeft onze technologische adaptie stevig in de versnelling gegooid. E-commerce en thuiswerken kregen een boost als nooit tevoren. Daardoor staan applicaties aan de basis van vrijwel al onze hedendaagse ervaringen. En die ervaring moet wel in orde zijn. Ziehier de mega-uitdaging waar ICT voor staat.
Mede door de recente ontwikkelingen is de consument steeds meer via applicaties gaan kopen. Veel organisaties hebben ondervonden dat hun klanten zijn veranderd, evenals de volledige supply chain. Applicaties zijn de plek waar de ervaringen van veruit de meeste eindklanten aan de oppervlakte komen. Dit is iets waar CIO’s zich minstens van bewust moeten zijn, en waarbinnen ze hun positie zullen moeten bepalen. Maar welke rol spelen de zogeheten digitale draken in dit verhaal?
API-economie
Digitale draken zijn ‘hyperscalers’ zoals Alibaba, Tencent, Baidu, AWS, Google Cloud Platform, Microsoft enzovoort. Mede vanwege hun invloed op de manier waarop consumenten ‘shoppen’ verandert de wereld van applicaties razendsnel op alle fronten, aan de kant van de leveranciers, de dienstverleners, de tussenhandel en de consument. Volgens Gartner zal naar verwachting tegen 2025 meer dan 90 procent van tech-CEO’s een partnerschap aangaan met tenminste één digitale draak. Volgend jaar al zal een kwart van alle nieuwe applicaties worden bezorgd, geprijsd en geconsumeerd in de vorm van ‘libraries’ van verzamelde bedrijfsfuncties. Dat was in 2019 nog maar 3 procent van alle applicaties. Door gebruik te maken van de diensten van de digitale draken, verhoog je onvermijdelijk jouw concurrentiekracht. Dit alles is op zich niet nieuw. Maar, om met de science-fictionschrijver William Gibson te spreken, “The future is already here – it’s just not very evenly distributed”. Met andere woorden: sommige organisaties zijn nog ver verwijderd van deze API-economie en hebben er nog niet eens over nagedacht, terwijl anderen er al ‘full swing’ mee werken.
Het vierde element
Kijkend naar de toekomst van applicaties kun je er normaal gesproken drie hoofdelementen in onderscheiden. Ze veroorzaken 1) verstoring in de markt en 2) economische en geopolitieke ontwrichting en 3) ze vertegenwoordigen en stimuleren de technologische vooruitgang. Nu komt daar een vierde element bij: de digitale draken. Naast de verstoring en ontwrichting op allerlei fronten, komen daar hele grote spelers bij die de manier waarop we werken – de zakelijke mogelijkheden, de schaalbaarheid, de elasticiteit of flexibiliteit – drastisch beïnvloeden. Iedereen kan nu de kracht van de draken inzetten voor de eigen transformatie. Digitale draken geven het goede voorbeeld met hun moderne superschaalbare platforms, krachtige ecosystemen en hun uitmuntende datamanagement. Ze begrijpen wat wij als klanten en wat de consumenten willen. Het zijn magneten voor digitaal talent. Dertig jaar geleden stonden de whizzkids van toen in de rij om aan een ERP-project te werken. Nu loopt vrijwel niemand van de nieuwe generatie talenten daar nog warm voor. De visie van de draken reikt verder dan technologie en hun producten en dienstverlening omvatten zo ongeveer de volledige supply chain. En, niet onbelangrijk, ze hebben diepe zaken en geduldige investeerders, wat je terugziet in hun indrukwekkende R&D-budgetten. Digitale draken zijn tegelijkertijd angstaanjagende concurrenten als waardevolle partners. Uit onderzoek van Gartner blijkt dat 83 procent van de ondervraagde bestuursleden zich ervan bewust is dat deze draken een grote impact op hun branche zullen hebben. Die enkeling die nog steeds volhoudt dat digitale draken hem of haar ongemoeid zullen laten of niets voor de eigen bedrijfsvoering kan betekenen, staat ongetwijfeld een onaangename wake-up call te wachten.
Succesgewoontes
De Raad van Bestuur en andere stakeholders verwachten een hoger ontwikkelingstempo van ICT dan ooit tevoren. Het is aan CIO’s om ervoor te zorgen dat ICT flexibel wordt, wendbaarder en toegevoegde waarde levert vóórdat de RvB ernaar vraagt. Digitaal is niet langer een optie, het is een must! Om aan al deze vereisten te kunnen voldoen, nu en in de toekomst, kunnen we leren van de succesgewoontes van de digitale draken. We kunnen er vijf benoemen. 1) Minimum haalbaar beheer; ICT moet in staat zijn om hindernissen weg te nemen, het moet de governance ondersteunen en dat alles zo efficiënt en goedkoop mogelijk. 2) Mensen daadwerkelijk als hoogste prioriteit; dit punt wordt vaak met de mond beleden, maar vaak als puntje bij paaltje komt, blijkt het minder belangrijk te zijn. In moeilijke tijden worden mensen als eerste afgeschreven. De digitale draken ménen het als zij zeggen dat mensen de voornaamste factor zijn van hun succes. 3) Lange termijnfocus; de concurrentie wordt sterker en uitdagender en alleen als je weet waar je op de lange termijn naartoe gaat, kun je in deze arena jouw positie bepalen. 4) Leren en innoveren is de hoofdact in plaats van bijspel; digitale draken richten zich voortdurend op de kunst van het mogelijke, hoe kunnen we dingen anders doen? 5) Krachtige visie in combinatie met nederige respectloosheid; met deze term wordt geen gebrek aan respect bedoeld, maar het is een voortdurend kijken naar jezelf als organisatie vanuit de wetenschap dat je altijd leerling blijft. Zodra je je gaat gedragen als de ultieme winnaar, de gearriveerde meester, ga je verslappen en word je vroeger of later links en rechts ingehaald door partijen die zichzelf wél met nederige respectloosheid blijven benaderen. Op die manier kijken digitale draken namelijk naar zichzelf en naar hun branche (of branches) en hun concurrenten. Leerlingen staan namelijk altijd open voor verrijking en verbetering, en daartoe luisteren ze naar iedereen. Juist naar de stemmen uit andere gebieden en expertises.
Ingebedde intelligentie
Applicaties van nu en straks moeten 1) ervaring leveren, 2) het ‘open’-concept – of de API-economie – omarmen en 3) ze moeten geoptimaliseerd zijn voor hybride gebruik. Zo zijn er nog steeds applicatieleveranciers die beloven dat hún oplossing ‘het bedrijfsresultaat’ een boost zal geven. Het is zelden duidelijk wat ze daar nu precies mee bedoelen. Wij willen weten wat het tastbare resultaat of voordeel is voor ons, voor onze klanten en hun klanten. Als het gaat over het denken in en werken met API’s, is de CIO de dirigent van het orkest. Hij brengt de verschillende instrumenten bij elkaar om een prachtige symfonie ten gehore te kunnen brengen. Digitale draken excelleren in flexibele levering. Zij maken het voor hun klanten mogelijk om razendsnel te leveren. Anders dan in het verleden toen je eerst twaalf weken moest ploeteren om überhaupt met ontwikkeling te kunnen beginnen, kun je nu in een mum van tijd een infrastructuur in gebruik nemen. En dat gaat verder dan sec IaaS; ze bieden tevens ingebedde intelligentie aan. En juist dat aspect maakt de toekomst van applicaties zo boeiend. Nog niet eens zo lang geleden had een IT’er weken, maanden of soms zelfs jaren nodig om goed te leren werken met moloch applicaties. De nieuwe generatie zal tijdens hun carrière tientallen banen hebben in misschien wel tien verschillende bedrijfstakken. Zij zullen niet twintig jaar of nog langer voor één baas werken. IT’ers die nu instromen moeten nagenoeg direct volledig inzetbaar zijn, zij – en hun werkgevers – kunnen zich zoveel inwerktijd niet veroorloven.
Mee transformeren
De applicatie zal zelf leren hoe deze wordt gebruikt, en zal zich daarnaar aanpassen. De invulling van een bepaalde functie wordt steeds individueler en daar zal de applicatie in mee moeten groeien. De ICT-afdeling levert een applicatie niet alleen aan een afdeling of een functie, maar ook aan het individu, aan diens specifieke manier van werken. De context van de gebruiker moet in beeld zijn: wie is zij, welke rol vervult hij, hoe wil zij het liefst werken, welke apparaten heeft hij tot zijn beschikking, op welke plek in de workflow zit zij, op welke locatie zit hij? Daarbij gaat het niet alleen om laptops, tablets of smartphones. Als een CIO op het vliegveld zit en daar een budget moet goedkeuren, heeft zij geen tijd of zin om haar laptop op te starten, connectie te maken met een VPN om dan in te loggen in een of ander legacy-systeem. Nee, zij moet dat gewoon snel en veilig op haar smartwatch kunnen doen, terwijl ze incheckt. De applicatie weet wie zij is, welke rol zij heeft, welke bevoegdheden daarbij horen en hoe zij graag werkt. De applicatie van de toekomst past zich voortdurend aan en blijft zichzelf continu verbeteren. Een applicatie die alleen geschikt is voor 2021 volstaat niet. Het programma moet ook klaar zijn voor 2022, 2023 enzovoort. Ze transformeren mee met de nieuwe mensen en met de nieuwe zakelijke kansen.
XLA in plaats van SLA
Zoals reeds in de inleiding vermeld, ligt de toegevoegde waarde van applicaties van de toekomst in de ervaring die ze bieden. Tech alleen voldoet niet langer. De ervaring die ICT kan bieden aan hun stakeholders en wat zij op hun beurt kunnen leveren aan hun stakeholders is van vitaal belang. De grenzen tussen front-end en back-end vervagen, evenals de grenzen tussen ICT en de business. Wat overblijft zijn ervaringen. De SLA is vervangen door XLA. En dit geldt voor de hele keten. Een consument kan tijdens het online bestelproces een formidabele ervaring hebben. Maar als dit product vervolgens veel te laat of in het geheel niet wordt geleverd, of het verkeerde product arriveert, of het voldoet niet aan de beloftes, dan blijft er van die initiële mooie ervaring weinig meer over. De goede ervaring moet dus over de hele keten heen worden geleverd. Een bekende Nederlandse ERP-leveranciers, prijs zichzelf bijvoorbeeld niet aan met ‘Wij maken erg goede ERP-software’. Nee, hun belofte luidt: “Wij transformeren werk naar een meer betekenisvolle en inspirerende ervaring”. Je logt dan ook niet in op hun applicatie, maar je wordt daartoe uitgenodigd. Deze manier van het bieden van een ervaring in plaats van een werkapplicatie voorschotelen, is door de hele applicatie heen verweven en het werkt!
Hou de draken in de gaten
Digitale draken geven het goede voorbeeld van een open mindset voor andere ideeën en mogelijke toepassingen. Zonder grenzeloze en open innovatie kun je onmogelijk komen tot geschikte applicaties voor de toekomst. Deze verantwoordelijkheid ligt niet alleen op de schouders van de ICT-afdeling, ideeën kunnen uit het hele ecosysteem komen. De veronderstelling dat de concurrent succesvol is omdat ze applicaties gebruiken van leverancier X, is absurd. Iedere organisatie zou bij zichzelf te rade moeten gaan. Welke onderdelen van leverancier X passen bij ons en hoe kunnen we die combineren met de beste onderdelen van leveranciers Y en Z? De CIO is de dirigent. Zij/Hij brengt al die stukjes samen zodat ze perfect de waarde van jouw organisatie naar buiten kunnen brengen. Het gaat om jouw eigen ecosysteem, niet om dat van de leveranciers en niet om dat van de draken.
Organisaties werken op de diensten en producten van de digitale draken, ze werken met hen samen, maar het zijn tevens hun concurrenten. Zij vergroeien met de wereld van applicaties en dringen dus geleidelijk aan door in ieders markt. Laat je daardoor niet van je stuk brengen, wees niet bang voor ze, maar hou ze wel nauwlettend in de gaten en leer hoe je deze digitale draken het beste kunt berijden.
Dit artikel is geschreven op basis van de keynote van Paul Saunders van Gartner: ‘The Future of Applications: Ahead There Be Dragons’.
Lees ook:
- Algoritmes versus intuïtie
- De toekomst van cybersecurity – Het toverwoord is: veerkracht
