Gartner ITxpo, Barcelona

Deel 3: Wat te doen met blockchain?

Volgens David Furlonger – VP en Fellow van Gartner – hopen veel van hun klanten op de significante kansen en mogelijkheden van blockchain. Voornamelijk op het gebied van kostenbesparing. Zijn zienswijze: “Wij zijn nog verre van overtuigd.”

De veelgebruikte metafoor van de tunnel komt ter sprake. Furlonger: “Veel van onze klanten zijn op zoek naar het licht. Zij komen vanuit het binnenste van de blockchain tunnel en haasten zich naar het licht, waar zij belangrijke kostenbesparingen verwachten. Een kleiner aantal organisaties kijkt de andere kant op van de tunnel en ziet een enorme vrachttrein op hen afstormen met duizelingwekkende snelheid. Volgens mij is het gezond om enige tijd buiten die tunnel door te brengen. We maakten een hype cycle voor de diverse blockchain-technologieën. De overgrote meerderheid bevinden zich nog in de ‘innovation trigger’-fase. Het is duidelijk dat de technologie nog niet klaar is voor ‘prime time’. Wij vinden dat jullie nog moeten wachten en eerst de diverse uitdagingen moeten aangaan – technologisch en anderszins. Deze uitdagingen zijn verschillend voor iedere industrie, maar pas over twee, misschien wel drie jaar zal de technologie echt bruikbaar zijn. Dit is een lange termijn reis, niet een plotselinge sensatie.”

 

Vier gebieden

Gartner heeft veel PoC’s en projecten rondom blockchain geanalyseerd. Hoewel er zeker lichtpuntjes zijn, probeert het merendeel deze nieuwe technologie toe te passen op de businessmodellen van gisteren. Volgens Furlonger ondergraaft die aanpak het grote potentieel dat besloten ligt in blockchain. “Eén: grote ondernemingen, multinationals, veronderstellen dat het centraal – binnen de firewall – installeren van een soort van grootboek of register, vele stromen tussen de diverse filialen (fondsen of informatie) zal vergemakkelijken. Volgens mij is daar geen blockchain voor nodig. Twee: financiële dienstverleners zijn veel geld kwijt aan interbancaire aansluitingen. Een centraal gecontroleerd grootboek maakt dan wellicht al die kosten overbodig en verlaagt de risico’s. Maar binnen die industrie kent iedereen elkaar en bestaat er vertrouwen. Is daar blockchain voor nodig? Misschien, maar misschien ook niet. Ik ben niet overtuigd. Drie: als het gaat om de supply chain tussen verschillende industrieën. We gebruiken dan het grootboek om de stroom van facturen of waardepapieren soepel en veilig te laten verlopen. Misschien dat blockchain hier een rol kan spelen, al liggen hier ook zeker nog de nodige uitdagingen. Het vierde gebied, de toestemmingloze omgeving, zeg maar de bitcoin-omgeving. Ja, hier is blockchain zonder twijfel interessant, alleen is het nog niet klaar voor ‘prime time’ van een grote onderneming.”

De grote klanten van Gartner tasten de eerste twee gebieden af, met een ambitie voor de derde. Het vierde gebied negeren ze compleet.

 

Embryonaal

Daarom waarschuwt Furlonger met grote nadruk dat het echt heel erg belangrijk is om goed te begrijpen waar je aan begint met blockchain. Hij beschrijft zeven grote kansen en mogelijkheden die een blockchain kan bieden, waaronder de creatie van digitaal bezit, het idee van betaaltokens, een gedistribueerd grootboek van records enzovoort. Bij vrijwel alle potentiële kansen blijft Furlonger sceptisch over de daadwerkelijk waardecreatie op de korte termijn. De PoC’s zijn tot nog toe, op hun best ‘embryonaal’. Zijn terughoudendheid heeft niet alleen betrekking op de techniek. “Wat te denken van het juridische aspect? Veel is nog onbekend, zoals: kun je een regel code juridisch vervolgen? Want dat is waar we het in feite over hebben.”

Veel projecten worden als blockchain vermeld, maar leveren in werkelijkheid bedrijfswaarde zonder het gebruik van een blockchain. Dit zal in 2018 gelden voor 85 procent van alle zogeheten blockchain-projecten. Het moge duidelijk zijn: blockchain bevindt zich nog in de startup-fase. Het aantal startups is dan ook enorm en groeit dagelijks.

 

Enkele startups

Numerai: verzamelt nieuwe modellen voor het handelen in aandelen. Inzendingen worden betaald met tokens die zij zelf uitgeven. Modellen die werken krijgen meer tokens dan niet of slecht werkende modellen.

Valu: probeert reputaties – geloofwaardigheid van professionals – om te zetten naar geld in een soort van LinkedIn-achtige omgeving.

La’Zooz: steekt Uber naar de kroon vanuit de gedachte dat niemand de prijzen voor een taxirit hoeft te controleren of te bepalen.

De meeste startups in de blockchain-scene hebben voornamelijk tot doel bestaande markten te ‘disrupten’. ICO’s (Initial Coin Offering) vormen de drijvende kracht achter de startupmarkt. Iedere startup kan zijn eigen cryptovaluta uitgeven om projecten mee te financieren. Dit domein is in hoge mate ongereguleerd. Nu al zijn er ruim 1300 verschillende valuta in omloop.

 

Vijf vragen

Voor organisaties die per se aan de slag willen met blockchain heeft Furlonger vijf vragen.

  • Waar wordt het geïmplementeerd? In dit kantoor voor deze ene discrete activiteit, of over de gehele organisatie, of zelfs over de hele sector? De omvang van het project heeft een enorme invloed op de levensvatbaarheid van de PoC. Op dit moment lijkt het erop dat de projecten met een bescheiden omvang de meeste tractie verkrijgen.
  • Wie steekt daadwerkelijk zijn nek uit? De meeste leveranciers hebben moeite met hun businessmodel. Startups hebben al helemaal geen businessmodel. Er is nog geen magisch kwadrant voor deze markt. Furlonger: “Ook in 2018 komt er geen magisch kwadrant, omdat we de markt nog niet goed kunnen definiëren.
  • Wat is de reikwijdte van het werk? De meeste PoC’s zijn kleinschalig.
  • Waarom is blockchain de beste optie? Als het project niet specifiek gaat over decentralisatie of tokenisatie, moet je jezelf ernstig afvragen of je een blockchain nodig hebt.
  • Is het project überhaupt nodig?

 

Tot slot van zijn behoorlijk ontnuchterende presentatie, haalt Furlonger een uitspraak aan van Bill Gates: “‘Wij overschatten altijd de verandering van de komende twee jaar en we onderschatten de verandering voor de komende tien jaar.’ Hoe terughoudend ik ook ben over de werkelijke waardecreatie van blockchain op de korte termijn, het is geenszins mijn intentie om u in slaap te wiegen tot inactiviteit.”