De Consumentenbond sleept filmpjes-app TikTok voor de Nederlandse rechter omdat de app nog steeds kinderrechten schendt. De app verzamelt onnodig veel privé-informatie over de gebruikers die meestal kinderen zijn. Dat is tegen de wet.
De Consumentenbond werkt in de zaak samen met de Stichting Take Back Your Privacy (TBYP). Eerder legden deze organisaties al eisen neer bij het bedrijf wegens schenden van de privacy en de consumentenrechten van kinderen. Gesprekken hierover met TikTok liepen echter op niets uit.
Volgens onderzoek van TBYP gaat het in Nederland om meer dan 1,5 miljoen kinderen door TikTok gedupeerd. De actie krijgt steun van door onder andere de Europese consumentenorganisatie BEUC, Terre des Hommes, Platform Bescherming Burgerrechten, Bits of Freedom, Privacy First, Defence for Children, Bureau Jeugd en Media, KidsRights, en onderzoeksinstelling Waag.
Onrechtmatig handelen
De Consumentenbond en TBYP eisen dat TikTok stopt met zijn onrechtmatig handelen. Het bedrijf moet alle illegaal verzamelde persoonsgegevens verwijderen en een forse schadevergoeding betalen. Die bestaat allereerst uit 2 miljard euro. daarvan moet elk gedupeerd kind een vast bedrag krijgen.
Dat is €1.500 voor elk kind dat jonger was dan 13 toen het de app begon te gebruiken. Verder moet elk kind van 13, 14 of 15 €1.250 ontvangen. Jongeren die 16 of 17 waren toen ze begonnen met TikTok moet €1.000 ontvangen.
Daar bovenop komt de eis dat TikTok de winst die het bedrijf over de rug van Nederlandse kinderen verdiende aan hen betaalt als verdere schadevergoeding. In 2020 maakte ByteDance, het moederbedrijf achter TikTok, wereldwijd 19 miljard dollar winst.
Uitbuiting
Volgens Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond, rechtvaardigen de overtredingen van TikTok de hoogte van het geëiste bedrag. ‘TikTok heeft op schandalige wijze misbruik gemaakt van soms nog hele jonge kinderen. Het heeft ze misleid, hun privacy geschonden en over hun rug grove winst gemaakt. Pure uitbuiting, die gecompenseerd moet worden. En wel op een manier die ook afschrikkend werkt voor andere bedrijven die hetzelfde doen.’
‘Het is duidelijk dat TikTok de privacy van kinderen niet serieus neemt’, zegt Friederike van der Jagt, voorzitter van TBYP. ‘TikTok blijft de privacy van kinderen opofferen om winst te maken. En dat gedrag is nog kwalijker doordat kinderen tijdens de lockdown geïsoleerd zijn geraakt en ze meer dan ooit gebruik zijn gaan maken van TikTok.’
TikTok – en voorloper musical.ly – verzamelt al jarenlang illegaal privégegevens van kinderen. Daarbij gaat het om geboortedata, telefoonnummers en e-mailadressen. Maar ook gevoelige informatie, zoals informatie over seksuele voorkeuren, religieuze overtuiging en zelfs biometrische gegevens (zoals gezichtsherkenning).
Deze gegevens gebruikt het bedrijf om gericht advertenties te kunnen tonen aan kinderen. Ook schendt het bedrijf consumentenrechten van de kinderen.
Aanmelden
De Consumentenbond en TBYP roepen consumenten op om de actie te steunen en zich aan te melden. Dat geldt met name voor ouders van kinderen die in Nederland TikTok (of de voorloper musical.ly) hebben gebruikt sinds 25 mei 2018. Aanmelden is gratis. Inmiddels hebben zich al ruim 11.500 mensen aangemeld.
Lees ook:
- Veel zorgen over privacy-niveau social media
- Hoe dring je iot-beveiligingsrisico’s aan de edge terug?
