Tijdens ‘verkennergate’, de discussies naar aanleiding van opmerkingen op stukken van verkenners die de mogelijkheden voor een nieuwe regeringscoalitie onderzochten, werd de papieren werkelijkheid in politiek Den Haag duidelijk. Kamerleden staan met printjes bij de interruptiemicrofoon, ontmoetingen tijdens het formatieproces zijn fysiek en alles wordt op papier genotuleerd.
Digitaal voorzitterschap
Ook in bij een aantal leden van de Tweede Kamer bestaat ergernis over het feit dat niet digitaal gestemd en vergaderd kan en mag worden. Leden van de Eerste Kamer doen dat wel. VVD-Kamerlid Aukje de Vries verweet het Khadija Arib dan ook tijdens het debat over het voorzitterschap.
Dat een aantal politici, waaronder de ministers Ollongren en Grapperhaus onlangs in quarantaine ging is dan ook niet verbazingwekkend. Wel zullen veel Nederlanders hun wenkbrauwen gefronst hebben, toen eind maart duidelijk werd dat de Ministerraad digitaal zou gaan vergaderen. De rest van het land doet dat al een jaar. Sterker nog: het eerste digitale overleg tussen de ministers, op 26 maart, werd toch nog voorafgegaan door een fysieke ontmoeting van het zogenaamde ‘kernkabinet’. Dat is niet zonder reden, en heeft alles te maken met zorgen om IT-security.
Vrijgegeven notulen
Elk jaar is het een bijzonder moment voor journalisten en historici: er wordt na 25 jaar weer een ‘jaargang’ notulen van de Ministerraad vrijgegeven. Het moment staat bekend als de “digitale openbaringsdag”. Wat tijdens het vrijdagse kabinetsoverleg wordt besproken is tot dat moment geheim en dat geldt uiteraard ook voor de notulen. Die mogen niet in of op publieke online platforms worden opgeslagen. Sterker nog: ook de manier waarop (digitale) documenten worden beveiligd is geheim. Uit angst voor hacks of datalekken bleven vergaderingen van de ministers daarom een fysiek gebeuren.
En geheel zonder aanpassingen zijn ook de bijeenkomsten in de Tweede Kamer overigens niet, de kamerbodes zijn continu in de weer met ontsmettingsmiddelen. Toch lijkt het er sterk op dat ook sprake is van gewoonte en traditie om star vast te houden aan fysieke bijeenkomsten.
Menselijk gedrag
Toen we massaal thuis gingen werken ontstond terecht discussie over het securityniveau van sommige platforms, zoals Zoom en Teams. Veel van die issues zijn inmiddels opgelost. En, minstens zo belangrijk, we hebben geleerd ermee te werken.
Uit onderzoek blijkt immers steeds weer dat de mens bij security de zwakste schakel is – en dat is niet altijd direct gerelateerd aan IT. Bijvoorbeeld door zich te laten fotograferen met documenten onder de arm. Daar helpt zelfs de sterkste IT-beveiliging niet tegen…
