De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft er sinds kort een kersverse nieuwe taak bij: in Nederland toezicht houden op de Europese Platform-to-Business Verordening (P2B). Dit moet voorkomen dat ondernemers die voor hun business afhankelijk zijn van grote online platforms, zonder goede reden hun account kwijtraken. Ook als zij niet (of minder) zichtbaar zijn in zoekresultaten of concurrenten bevoordeeld zien, kunnen ze dit melden.
De P2B-verordening legt strikte regels op aan online platforms en zoekmachines, zoals marktplaatsen, boekingssites en vergelijkingsplatformen. Doel is zorgen dat bedrijven eerlijk en transparant opereren op digitale platforms, zonder onverwachte drempels of onvoorspelbare algoritmes. De verordening is sinds 2020 van kracht, maar pas nu is de ACM door de overheid bevoegd gemaakt om op te treden bij overtredingen.
Tot voor kort informeerde de instantie vooral, over deze regelgeving, maar vanaf nu is handhaving het nieuwe credo. “De afgelopen periode stond voor de ACM in het teken van voorlichting, maar vanaf nu kunnen we echt aan de slag en ook optreden als dat nodig is”, aldus ACM-bestuurder Manon Leijten.
Veel ruimte voor verbetering
Voor online platforms betekent de verordening dat zij bedrijven helderheid moeten geven over zaken als klachtenbehandeling, redenen voor accountschorsingen en de wijze van rangschikking in zoekresultaten. Uit een steekproef blijkt echter dat er nog aanzienlijke ruimte voor verbetering is. Nog niet alle platforms voldoen namelijk aan de regels. “We roepen online ondernemers dan ook op bij ons te melden als zij vermoeden dat platforms en zoekmachines zich nog niet aan de regels houden.” zegt Leijten. “Dat helpt ons om effectief op te kunnen treden.”
Voor online ondernemers (webshops, dienstverleners die hun services via boekingssites aanbieden, app-ontwikkelaars en freelancers) zijn digitale platforms veelal hun enige manier om consumenten te bereiken. De P2B-verordening moet voorkomen dat platforms misbruik maken van deze machtspositie door bijvoorbeeld bepaalde producten voor te trekken of accounts zonder reden te blokkeren.
Goede motivering verplicht
Met de ACM in de rol van toezichthouder krijgen ondernemers een betrouwbare partner aan hun zijde, is het idee. In de berichtgeving staat niets over de manier waarop de ACM handhavend optreedt in geval van overtreding van de verordening. Wel staat beschreven dat bij opschorten of beëindigen van accounts een heldere reden moet worden gegeven over het waarom. Die motivering moet eenvoudig beschikbaar zijn, begrijpelijk geformuleerd, specifiek zijn en compleet. Datzelfde geldt in het geval van ongelijke behandeling of rangschikking (bijvoorbeeld in zoekresultaten).
De ACM biedt een leidraad waarin online bedrijven kunnen lezen welke rechten ze hebben. Ondernemers die vermoeden dat hun rechten worden geschonden, kunnen zich melden. De Europese P2B-verordening is sinds 2020 van kracht. Alle lidstaten moesten toezichthoudende instanties aanwijzen om deze wetgeving nationaal te handhaven.