Steeds meer Nederlanders shoppen met hulp van kunstmatige intelligentie. Volgens het jaarlijkse Retail Report van Adyen maakt inmiddels een kwart van de consumenten gebruik van slimme assistenten zoals ChatGPT tijdens het winkelen. Dat is een stijging van maar liefst 57 procent ten opzichte van vorig jaar. Vooral jongvolwassenen grijpen massaal naar AI. Onder twintigers ligt het gebruik op 50 procent, bij dertigers op 43 procent. Naarmate de leeftijd stijgt, daalt de adoptie: slechts 14 procent van de vijftigers en 10 procent van de zestigers gebruikt AI in het koopproces.
Winkelgedrag
De redenen zijn duidelijk: gemak en overzicht. Meer dan de helft van de gebruikers (55 procent) geeft aan dat AI helpt met het vinden van inspiratie voor outfits of maaltijden. Tegelijkertijd raakt men overvoerd door social media. Evenveel mensen zeggen dat AI helpt om relevante informatie te filteren uit de digitale ruis.
Opvallend is dat bijna de helft van de Nederlanders (49 procent) openstaat voor directe aankopen via een AI-assistent, als die mogelijkheid wordt geboden. Toch is het vertrouwen in kunstmatige intelligentie niet onvoorwaardelijk. Zo zegt 19 procent AI niet te vertrouwen, en maakt 24 procent zich zorgen over mogelijke fraude en online oplichting. Een kwart van de consumenten geeft zelfs aan AI principieel niet te willen gebruiken bij het shoppen.
Frauduleuze transacties
Retailers blijven ondertussen niet achter. Momenteel zet 43 procent van de Nederlandse winkels AI in om frauduleuze transacties op te sporen en te blokkeren. Vorig jaar was dat nog 39 procent. Bovendien wil bijna een derde van de winkeliers (29 procent) verder investeren in AI, met name om de veiligheid van betalingen te vergroten.
De cijfers laten een duidelijke trend zien: AI wordt een steeds grotere speler in de retailwereld. Maar waar jongeren vooral kansen zien, klinken bij ouderen en sceptici ook zorgen door. Het spanningsveld tussen gemak en vertrouwen zal de komende jaren bepalen hoe ver AI echt doordringt in ons dagelijks winkelgedrag.