In 2023 nam ASUS de fakkel over van Intel, dat sinds 2013 niet minder dan 13 generaties van de Next Unit of Computing (NUC) op de markt had gebracht. Een deel van de 13e generatie werd al door ASUS gebouwd dan wel op de markt gebracht. De 14e generatie is de eerste die volledig op het conto van ASUS geschreven kan worden. Wat kun je met een NUC? Voor wie is het interessant? En hoe bevalt de ASUS NUC 14 Pro in de praktijk? Lees er alles over in dit artikel.
ASUS maakt werk van het eigenaarschap van de NUC-lijn, zoveel is duidelijk. Het heeft sinds het de verantwoordelijkheid ervoor overnam van Intel al een aantal modellen uitgebracht. Vorig jaar kwam het uit met de 14e generatie. Op de Nederlandse website van ASUS staan (naast enkele modellen uit oudere series) de NUC 14 Essential, de NUC 14 Pro (in een hoge en een lage variant), de NUC 14 Pro+ en de NUC 14 Pro AI+. We hebben op de Engelse website van het bedrijf ook al een NUC 15 zien staan. Dit geeft aan dat de ontwikkeling er goed in blijft zitten en dat ASUS toekomst ziet in deze lijn mini-pc’s.
Verschillende modellen voor verschillende doeleinden
We gaan in dit artikel niet uitgebreid in op de verschillen tussen de verschillende modellen van de nieuwste ASUS NUC 14-lijn. Deze spreken verder ook best wel voor zich. De NUC 14 Essential is voorzien van een Intel Core i3-processor, de NUC 14 Pro en Pro+ van een Intel Core Ultra (eerste generatie, oftewel Meteor Lake) en de NUC 14 Pro AI komt beschikbaar met processors uit de tweede generatie Intel Core Ultra (ook bekend als Lunar Lake). De + in de namen van de NUC 14 Pro+ en de NUC 14 Pro AI+ geeft met name aan dat die er zijn met een Intel Core Ultra 9, waar de ‘gewone’ NUC 14 Pro maximaal een Intel Core Ultra 7 heeft.
Al met al hebben we het hier dus over een lineup met verschillende gebruiksdoelen. De ASUS NUC 14 Essential is geschikt voor relatief lichte taken. Vanaf de ASUS NUC 14 Pro kunnen er ook zwaardere taken op uitgevoerd worden. De NUC 14 Pro AI+ is dankzij de Lunar Lake-processor en de NPU die daarbij hoort de eerste echte AI-mini-pc in de ASUS NUC-lijn. 120 TOPS, verdeeld over NPU, CPU en GPU, zorgen daarvoor. Meteor Lake had ook al een NPU, maar die kwam niet veel verder dan iets meer dan 10 TOPS. Daarmee mag het formeel geen AI-pc heten.
Naast ‘gewone’ NUC’s heeft ASUS ook nog varianten voor specifieke omgevingen in het assortiment zitten. Zo is er een variant die zich specifiek richt op gaming, maar zijn er ook rugged exemplaren voor inzet in veeleisende omgevingen. Deze hebben overigens niet altijd meer de normale NUC-afmetingen. Als ergens een RTX-kaart van Nvidia in moet, wordt het lastig om het vierkante design te handhaven natuurlijk. Tot slot is het mogelijk om afzonderlijke NUC-onderdelen te kopen. Deze zogeheten NUC Elements kunnen ook in de vorm van een PCIe-uitbreidingskaart komen bijvoorbeeld.
Wat is een Next Unit of Computing (NUC)?
De eerste vraag die we willen beantwoorden, is waarom Intel ooit met de Next Unit of Computing op de proppen is gekomen. Wat is er zo ‘Next’ aan? Het is geen desktop, maar ook geen laptop. Het houdt qua specificaties een beetje het midden tussen de twee.
Het lijkt op een desktop vanwege het ontbreken van een accu en de statische inzet ervan. Dat wil zeggen, een mini-pc zoals een NUC van ASUS zal over het algemeen constant op dezelfde plaats staan. Hij zal daarbij ook continu een stroomvoorziening nodig hebben. Daarnaast maakt hij gebruik van allerlei externe apparatuur om te kunnen functioneren. Denk aan toetsenbord, muis, monitor, webcam en dergelijke.
Een mini-pc zoals de NUC’s van Intel en tegenwoordig ASUS is van binnen echter veel meer een laptop dan een desktop. De componenten en dan met name de CPU komen altijd uit de laptoplijn van een processorfabrikant. In het geval van de NUC is dat vanwege de geschiedenis vanzelfsprekend Intel. Qua aansluitingen is een mini-pc dan weer wel iets beter uitgerust dan een laptop. Op de ASUS NUC 14 Pro die wij hebben staan zit twee keer HDMI, twee keer Thunderbolt, RJ45, een keer USB Type-C en vier keer USB-A. Dat kom je op laptops doorgaans niet tegen.
Tot slot biedt de ASUS NUC 14 Pro nog een interessant extraatje. Je kunt deze als lage en als hoge kit kopen. De hoge kit biedt ruimte aan een extra 2,5-inch SATA-SSD of -HDD als je dat wilt. Deze extra opslag komt bovenop de twee M.2 NVMe-slots die op het bordje van de NUC 14 Pro zitten. De hoge variant is net zo breed en diep als de lage (11,7×11,2 cm), maar 5,4 cm hoog in plaats van 3,7 cm.
Artikel gaat verder onder het kader
ASUS NUC 14 Pro: Hoe bevalt hij als werk-pc?
In de bodytekst hebben we het vooral over de algemene kenmerken van mini-pc’s en meer in het bijzonder over het NUC-portfolio van ASUS. Om toch ook wat praktijkervaring op te doen hebben we ook een tijdje met de ASUS NUC 14 Pro gewerkt. We doen in dit kader verslag van onze ervaringen.
In het kader van volledige transparantie is het goed om op te merken dat we al een jaar of vijf onze thuiswerkplek hebben voorzien van een mini-pc. Dus wij hoeven niet overtuigd te worden van de voordelen ervan. Een van de voornaamste vinden we dat het gewoon erg prettig werkt als je kunt gaan zitten aan je bureau en dat er dan een pc klaarstaat voor je. Je hoeft niet eerst je laptop ergens vandaan te halen en aan te sluiten. Toegegeven, dat is tegenwoordig met een enkele Type-C-aansluiting niet meer heel veel werk. Toch werkt het met een mini-pc nog net wat soepeler, zo ook met de ASUS NUC 14 Pro.
Wij kregen van ASUS de NUC 14 Pro opgestuurd met een Intel Core Ultra 7 165H aan boord. Het is de hoge versie, dus met ruimte voor een extra 2,5-inch drive, bovenop de twee M.2-slots op het moederbord. In totaal kun je volgens de specificaties van ASUS met alle drie de slots maximaal gevuld 10 TB kwijt in deze NUC 14 Pro. Goed om te weten is dat ASUS het mogelijk heeft gemaakt om zonder gebruik van gereedschap toegang te krijgen tot de M.2-slots. Dat is handig als je een upgrade uit wilt voeren.
Voor de liefhebbers: er is een versie met ASUS-logo en eentje zonder, hebben we begrepen. Wij kregen de versie zonder het logo, maar wel met een heel groot HDMI-logo voorop. ASUS levert de NUC verder zeer compleet af, met de schroefjes voor de extra 2,5-inch drive en een VESA-beugel voor montage op de achterkant van een monitor of elders er ook bij.
Er zitten gezien het logo op de voorkant niet geheel verrassend HDMI-aansluitingen op de ASUS NUC 14 Pro. Twee om precies te zijn. Samen met twee Thunderbolt-aansluitingen levert dit ruime aansluitmogelijkheden op voor monitoren. Er is ook voorzien in RJ45, een keer USB Type-C (USB 3.2 Gen2x2) en vier keer USB-A (3x USB 3.2 Gen2 en 1x USB 2.0). Al met al hebben wij daar ruimschoots voldoende aan, ook omdat er in onze monitor een USB-dock is ingebouwd. Vermeldenswaardig is verder ook nog dat er een Wifi 6E-adapter op het bordje zit in de ASUS NUC 14 Pro. Deze kan dus gebruikmaken van de extra (vooralsnog halve) 6GHz-band, mits router of access point dit aanbiedt uiteraard.
ASUS levert de NUC 14 Pro standaard met Windows 11 Pro. Dat is gezien de doelgroep logisch en biedt de nodige beheermogelijkheden, waaronder vPro en alles wat daarbij hoort.
In de praktijk hebben wij uitstekend kunnen werken op en met de ASUS NUC 14 Pro. Er zitten zoals gezegd voldoende aansluitingen op. De Intel Core Ultra 7 165H levert ruimschoots voldoende rekenkracht voor alle afzonderlijke taken die we ermee willen uitvoeren. Ook de Intel Arc GPU die onderdeel is van deze processor presteert goed bij zaken zoals fotobewerking. Dat gaat op de ASUS NUC 14 Pro toch net wat soepeler dan op de laptops die we ook geregeld gebruiken.
Wel valt het ons op dat de CPU af en toe wel wat lijkt te ‘plafonneren’. Als we heel veel tabbladen open hebben staan, zien we dat het werken in het CMS van onze website met wat vertraging gaat. De kleine ventilator blaast dan ook heel hard. Dat laatste is sowieso wel een puntje. Er zit een erg enthousiaste fan in de ASUS NUC 14 Pro. Kun je daar slecht tegen, dan zouden we zeker even het fanprofiel aanpassen. Werk je doorgaans met een koptelefoon op, dan is dat niet per se noodzakelijk.
Let wel, beide bovenstaande ‘problemen’ horen ook gewoon bij mobiele processors. Bij laptops lopen wij in ieder geval tegen exact dezelfde problemen aan, vaak ook nog iets sneller en erger. Dus dat is geen specifiek ASUS-probleem te noemen. Misschien moeten wij wel gewoon naar een iets krachtiger systeem kijken.
Kant-en-klaar of als kit
Een van de meest onderscheidende eigenschappen van een NUC (en mini-pc’s in het algemeen) is echter dat de meeste modellen kant-en-klaar aangeschaft kunnen worden of als kit.
In de basis bestaat een NUC altijd uit een behuizing, moederbord, CPU en voeding. Dat is het. Dat noemt ASUS de kit-variant en is ook bekend onder de term bare-bone. Dat kan handig zijn als je specifieke eisen hebt aan de overige componenten. Of als je nog het een en het ander hebt liggen dat erin past. Bijvoorbeeld omdat je al een aantal NUC’s hebt en graag alles op dezelfde hardware wilt laten draaien.
De kit-versie van een NUC geeft je dus wat meer vrijheid en flexibiliteit dan je van een laptop en ook van kant-en-klare desktops gewend bent. Het is natuurlijk wel meer werk om hem in gebruik te nemen. Je moet er immers nog het nodige zelf aan doen. Vandaar dat ASUS ook varianten aanbiedt die je uit de doos meteen neer kunt zetten en in kunt schakelen. In zo’n geval kies je in het geval van de ASUS NUC 14 Pro feitelijk alleen welke processor je wilt hebben. En natuurlijk of je de hoge of de lage versie wilt.
Veel keuze
Al met al zijn er best veel SKU’s voor een product zoals de ASUS NUC 14 Pro. Verschillende formaten, verschillende leveringsomvang en dan ook nog een hoop opties op het gebied van de processor. Met vijf verschillende processors, in hoge en lage uitvoeringen en wel of niet kant-en-klaar, loopt dat al snel op in ieder geval. Dat betekent ook dat er veel variatie is in prijs. Voor de goedkoopste kit ben je voor minder dan 400 euro klaar, de duurste hoge kant-en-klaar varianten gaan door de 1200 euro heen.
Een dergelijke spreiding op het gebied van prijs betekent dat je wel even goed moet gaan zitten om uit te zoeken wat je nodig hebt. Dat kan ook, juist omdat er zoveel opties zijn. Het maakt de beslissing wellicht niet eenvoudiger. Aan de andere kant hoef je ook minder concessies te doen en kun je dingen vrijwel precies zo krijgen als je het zelf wilt. Dat lukt zeker met laptops vrijwel nooit.
Veel keuze is op papier in ieder geval interessant. Maar hoeveel mensen en organisaties zitten hierop te wachten? In eerste instantie zou je wellicht denken dat dat er niet zoveel zijn. Toch zijn er behoorlijk wat gebruiksdoelen te bedenken voor een mini-pc zoals de ASUS NUC 14 Pro die wij op ons bureau hebben staan. Daar gaan we in het restant van dit artikel verder op in.
De NUC als werk-pc
Het feit dat er veel verschillende modellen van een NUC zijn, zouden we ook vertaald moeten zien in de gebruiksdoelen. Er zijn er dan ook behoorlijk wat te bedenken voor de zakelijke markt.
Allereerst is er de NUC als vervanger van de laptop en in sommige gevallen wellicht ook desktop op het bureau. Hier hebben we enkele jaren geleden al eens een uitgebreid verhaal geschreven. Dat was weliswaar op basis van onze ervaringen met een mini-pc van een ander merk, maar de punten uit dat verhaal blijven vanzelfsprekend overeind.
Wij vinden een mini-pc zonder twijfel meerwaarde hebben ten opzichte van een laptop op een (thuis-)werkplek. Meer aansluitingen betekent dat je er makkelijker extra schermen op aan kunt sluiten en ook niet snel moet gaan jongleren met USB-aansluitingen of een extra dock als je een nieuwe draadloze receiver aan moet sluiten. Je laptop ligt nu ook niet meer continu aan de oplader. Dat komt de levensduur ervan hoogstwaarschijnlijk ook ten goede. En daarmee hebben organisaties meer plezier van hun investeringen als het goed is.
Een NUC is daarnaast ook prettig voor systeembeheerders, omdat die nu weten dat hij er altijd staat. Medewerkers sluiten thuis nu niet even tussendoor een andere laptop dan de bedrijfslaptop aan op het dock en de monitor om snel wat werk weg te werken.
Wel is het zo dat medewerkers en organisaties de manier van werken moeten afstemmen hierop. Een van de voordelen van een laptop is dat je overal dezelfde pc bij je hebt. Met daarop dezelfde bestanden en programma’s. Als je bijvoorbeeld thuis op een mini-pc werkt maar ook een laptop hebt voor op kantoor en voor onderweg, is dat niet per definitie het geval. De cloud is dan de aangewezen plaats om in te werken. Dus SaaS-applicaties en centrale opslag van bestanden in de cloud zijn dan aan te raden.
NUC aan de edge
Naast de werkplek voor personeel is de edge voor sommige ASUS NUC-modellen ook een interessante locatie. Denk hierbij aan IoT-toepassingen op locaties waar een kleine pc gewenst of zelfs vereist. Met de Rugged-modellen kan dit ook in omgevingen waarin een normale pc niet kan draaien.
In dit soort omgevingen kan het ook voorkomen dat data eerst lokaal opgeslagen moet worden. Deze data wordt dan op het apparaat verwerkt, waarna het naar een centrale locatie gestuurd wordt. Voor veel van deze handelingen zijn extreem hoge prestaties niet per se van belang, dus er hoeft geen enorm dikke server te staan. Een ASUS NUC 14 Pro of NUC 14 Pro+ volstaat dan ruimschoots. De hoge variant van de NUC 14 Pro biedt dan zelfs nog de mogelijkheid om extra TB’s toe te voegen met het 2,5-inch uitbreidingsslot.
Kijken we verder naar de edge, dan zien we nog meer mogelijkheden voor inzet van een NUC. Denk aan digitale reclamezuilen die je verspreid over het land en in winkelcentra ziet staan. Die kunnen uitstekend aangestuurd worden door een NUC (zoals de ASUS NUC 14 Pro). Hetzelfde geldt voor de zuilen die je steeds vaker tegenkomt in bijvoorbeeld de hospitality-industrie, waar je in kunt checken of de route kunt vinden. Verder biedt het relatief hoge aantal video-aansluitingen de nodige mogelijkheden voor videowalls, oftewel wanden die bestaan uit meerdere schermen.
Tot slot is het hier ook nog belangrijk om de al eerder aangehaalde NUC Elements te benoemen. Het is namelijk mogelijk om het bordje als NUC Element te kopen, maar bijvoorbeeld ook een NUC Compute Element los aan te schaffen. Hiermee kun je als het ware een NUC maken in om het even welke omgeving. Heb je al een systeem draaien in een fabriekshal en wil je graag een NUC toevoegen aan dit systeem, bijvoorbeeld voor het monitoren van de prestaties van alle OT-systemen in die hal, dan kun je dat dus toevoegen met behulp van NUC Elements.
Een NUC met AI: wat kunnen we daarvan verwachten?
We haalden eerder al aan dat er binnenkort een ASUS NUC 14 Pro AI+ op de markt komt. Deze op Lunar Lake gebaseerde nieuwste versie van de 14e generatie van de Next Unit of Computing heeft met 120 TOPS aanmerkelijk meer AI-capaciteiten dan de voorloper op Meteor Lake. ASUS zet hem dan ook als Copilot+ pc in markt. Hij is voorzien van microfoons voor stembediening (en speakers voor het antwoord), een vingerafdruklezer en een heuse Copilot-knop.
Met de ASUS NUC 14 Pro AI+ Copilot+ pc wil het bedrijf op het gebied van AI-pc’s dus ook een graantje meepikken. Op zich logisch, want de mini-pc moet op de werkplek wat ons betreft vooral de strijd aangaan met laptops. Dat zullen ook steeds vaker Copilot+ pc’s zijn. Dan moet ASUS daar een NUC tegenover kunnen zetten die de strijd aan kan gaan. Wel jammer (maar begrijpelijk gezien de geschiedenis van de NUC) is dat er in ieder geval vooralsnog vooral Intel-gebaseerde NUC’s met AI zullen zijn.
De ASUS NUC 14 Pro AI+ is echter niet alleen interessant als concurrent voor een laptop op een werkplek. Ook in edge-omgevingen is er ruimte voor AI op machines. Denk aan de maakindustrie waar centraal en geautomatiseerde kwaliteitscontrole plaatsvindt op samples voordat er een ‘go’ gegeven wordt op de productie. Dat kan in theorie op een AI-pc. Het zal weliswaar afhangen van de vereiste rekenkracht of de huidige ASUS NUC 14 Pro AI+ hiervoor in te zetten is. NPU’s zijn hier wellicht (nog) niet geschikt voor en misschien is een workstation sowieso een betere optie. Maar we zien zeker potentie in de inzet van dit soort mini-pc’s met AI aan de edge.
Conclusie: NUC is springlevend
Met het afstoten van de Next Unit of Computing door Intel waren er wellicht wat zorgen rondom de toekomst ervan. Die blijken op basis van wat wij hebben gezien en gehoord ongegrond. De transitie van Intel naar ASUS is vrij zorgvuldig gedaan, door ASUS al voor het definitieve afscheid vanuit Intel er steeds meer bij te betrekken. ASUS heeft inmiddels echter ook al een vrij uitgebreide line-up volledig onder de eigen vlag op de markt gebracht. Zodra het mogelijk was, is er ook meteen eentje gemaakt die als Copilot+ pc door het leven kan en mag. En we hebben de eerste tekenen van de 15e generatie ook al her en der op het web zien staan.
Wij vinden het niet gek dat ASUS er vol voor gaat. We zijn wellicht wat bevooroordeeld, omdat we zelf al heel veel jaren op een mini-pc werken, maar de mini-pc en daarmee ook de NUC hebben zeker bestaansrecht. Ze zijn wat ons betreft fijner om op het bureau te hebben dan een laptop, want doorgaans net wat krachtiger en met meer aansluitingen. Voor organisaties zitten er ook voordelen aan op het gebied van betrouwbaar beheer ervan. Uiteraard is het wel zo dat deze ook goed rekening moeten houden met de andere kant van de keuze voor een mini-pc. Het vergt een extra investering als er ook nog een laptop voor onderweg moet komen. Daarnaast stelt het ook wat eisen aan de manier van werken. De cloud moet dan wel het vertrekpunt zijn.
De grootste zakelijke mogelijkheden voor de NUC liggen echter niet eens zozeer in de mini-pc als laptopvervanger. Die liggen aan de edge, waar kleine machines in soms suboptimale omstandigheden onzichtbaar hun werk moeten doen. De NUC Elements zijn ook primair op dat soort omgevingen gericht. Met de komst van een NUC die meer is gericht op het uitvoeren van AI-taken worden de mogelijkheden daar nog iets verder uitgebreid.
We hebben het laatste nog (lang) niet gehoord van ASUS als het gaat om het NUC-portfolio, zoveel is duidelijk. We zouden dan ook zeker adviseren om bij het kijken naar nieuwe pc-oplossingen ook even naar mini-pc’s en in dit geval de ASUS NUC-lineup mee te nemen. Ze kunnen meer dan je in eerste instantie wellicht zou denken.
Lees ook: Veel nieuwe features voor Copilot+-pc’s, waaronder het herrezen Recall