Ondanks de sterke aanwijzingen van Chinese spionage van merken als bijvoorbeeld Huawei, blijft de Nederlandse consument gewoon producten uit de Aziatische grootmacht kopen. Dat blijkt uit onderzoek onder 1.041 Nederlanders.
De laatste maanden wordt steeds duidelijker dat bepaalde merken hun klanten bespioneren en privégegevens doorsluizen naar de inlichtingendiensten. Ruim 46,5 procent van alle Nederlanders bestelt nog steeds online digitale producten van een Chinees merk.
Van die 46,5 procent doet 13 procent hun aankopen wel met enige argwaan. Zij geven expliciet aan bang te zijn voor spionage. Hoewel hen dat niet van de aankoop heeft weerhouden, ligt dat voor 14,5 procent van de respondenten anders. Zij vinden het risico op privacyschending namelijk wél een reden om helemaal geen producten van Chinese merken te kopen via internet.
Hoe ouder, hoe huiveriger
Met name de hogere leeftijdsgroepen zijn er volgens het onderzoek wat huiveriger voor. Zo stelt 22,2 procent van de 55-plussers en 22,7 procent van de respondenten tussen de 45 en 54 jaar oud bang te zijn voor spionage vanuit China. Terwijl hier in de leeftijdsgroepen 35-44, 25-34 en 18-24 jaar oud respectievelijk slechts 20, 17,2 en 14,0 procent voor vreest. Hoe jonger de respondenten zijn, hoe minder ze dus om de potentiële spionage lijken te geven.
Over het algemeen laten de recente berichten de meeste Nederlanders koud. Voornamelijk in de drie westelijke provincies (Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland) en de drie grote gemeenten (Amsterdam, Rotterdam en Den Haag) liggen ze er niet wakker van. In die gebieden geeft respectievelijk 81,3 en 84,8 procent aan niet bang te zijn om bespioneerd te worden. Maar ook in de andere provincies maakt ruim driekwart van de bewoners zich er niet druk over.
Verborgen achterdeur
Eerder dit jaar kwam naar buiten dat de Chinese technologiefabrikant Huawei toegang heeft tot klantdata van Vodafone/ Ziggo, T-Mobile/Tele2 of KPN.
Huawei maakt behalve smartphones ook zendmasten. T-Mobile gebruikt Huawei-antennes voor mobiele verbindingen. Ook wil KPN een radionetwerk van Huawei.
Verschillende Chinese fabrikanten leveren modems voor vast internet aan KPN en T-Mobile die in miljoenen meterkasten staan in Nederland. Het is niet uit te sluiten dat de hardware van Chinese afkomst wordt gebruikt voor spionage. Zo blijkt ook uit een stuk van NRC.
AIVD
Of Huawei inderdaad een ‘verborgen achterdeur’ heeft naar de klantgegevens van de genoemde telecomproviders, zoals verschillende bronnen tegenover de Volkskrant hebben verklaard, wordt door de providers niet bevestigd.
Daarom onderzoekt de Algemene Inlichten- en Veiligheidsdienst (AIVD) nu of er persoonsgegevens worden doorgespeeld aan de Chinese inlichtingendiensten. Ze bekijken ook welke gegevens dat dan zijn en met welk doel dit gebeurt.
Digitale spionage
Maar de verdenkingen zijn al zodanig dat zij het kabinet in afwachting van de definitieve resultaten vast hebben geadviseerd om Huawei niet te betrekken bij de aanleg van het 5G-netwerk in Nederland. ‘We zijn als gehele Nederlandse samenleving in toenemende mate kwetsbaar bij potentieel misbruik door digitale spionage en sabotage’, werd in dat advies gesteld. Landen als de Verenigde Staten, Australië, Japan en Nieuw-Zeeland nemen het risico helemaal niet en hebben het merk allang in de ban gedaan.
Europa
Ook de EU overweegt een verbod op gebruik van Chinese producten. China vindt het abnormaal en immoreel als de EU zou besluiten dat Chinese telecomfabrikanten als Huawei niet zouden mogen meedoen met de aanleg van 5G-netwerken. De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi zei dat in Brussel na overleg met EU-buitenlandchef Mogherini.
De zorgen van zowel EU als de NAVO liggen vooral bij mogelijke ‘achterdeurtjes’ in software van met name Huawei. Hierdoor zou vertrouwelijke bedrijfsinformatie en zelfs staatsgeheimen in handen kunnen komen van de regering in Peking. Yi vindt de aantijgingen politiek gemotiveerd en ongegrond.
Mogherini stelde intussen dat de EU zelf bepaalt welke bedrijven zich op deze markt mogen begeven en welke niet. “De EU is voorstander van een open en gelijk speelveld”, zei ze.
