Zeekabels die digitale netwerken met andere landen en continenten verbinden zijn te kwetsbaar. De NAVO zet ze met stip op 1 van de lijst kritische infrastructuren van lidstaten die betere bescherming moeten krijgen.
Dat bleek op een vergadering van eind vorige week van de Defensieministers van alle NAVO-lidstaten. Het overleg vond plaats na berichten dat er in diverse wateren in westerse gebieden ineens veel meer activiteit van Russische marineschepen was. De NAVO heeft vermoedens dat Russische onderzeeërs maar ook spionageschepen bewust in de buurt van vitale onderzeese kabels voor internetverkeer rondvaren. Ze hebben tot nu toe geen incidenten waargenomen, maar de NAVO vindt de activiteit op zich genoeg voor extra waakzaamheid.
Niet alleen
Met die vrees staat de NAVO overigens niet alleen. Ook inlichtingendiensten in de VS en het Amerikaanse leger zijn bang dat de Russen er op uit zijn om op een strategisch moment de zeekabels te saboteren.
Het onderzoek en de eventuele maatregelen die erop kunnen volgen is extra belangrijk voor Nederland omdat juist hier veel zeekabels aan land komen. Verder is Nederland een van de verst gedigitaliseerde landen ter wereld. De belangen zijn daarom juist hier groot.
Volgens de NAVO hebben Europese zeekabels gezien hun relatief korte afstand geen actieve versterkers nodig. Dat geldt wel voor intercontinentale kabels die voor herstel en upgraden speciale, lees dure, apparatuur nodig hebben. Dat geldt zeker bij het vergroten van de capaciteit op intercontinentale kabels. Soms moeten de onderwaterversterkers ook worden vervangen.
Digitaal knooppunt
Zeker 43 belangenorganisaties stuurden in mei al een brandbrief over het gebrek aan plannen en projecten voor de aanleg van nieuwe zeekabels. Het dreigt volgens hen de positie van Nederland als digitaal knooppunt in gevaar te brengen. Veel bedrijven die de digitale economie draaiende houden roepen daarom dringend op tot actie. Zij dingen aan op snelle actie om nieuwe zeekabels aan te laten landen in Nederland.
Daarnaast is er bij verlies van directe intercontinentale connectiviteit over zee ook sprake van risico’s voor de soevereiniteit van digitale infrastructuur. Verminderde regie over internationale verbindingen door afhankelijkheid van andere landen en grote techbedrijven is een ongewenst scenario.
Langere termijn
Uit eerder onderzoek uit 2018, blijkt dat ook kabels die aan het eind van hun economische levensduur zijn nog goed een tijd langer kunnen functioneren. Dit kan wel betekenen dat op termijn de capaciteit van de kabel niet meer zal toenemen.
Een belangrijke ontwikkeling voor het perspectief op de langere termijn is dat de markt voor onderzeese kabelverbindingen verandert. Daar waar voorheen consortia van telecombedrijven, zoals KPN, een zeekabel aanlegden, gebeurt dit steeds meer door individuele niet-telecombedrijven en veelal digitale platforms. Denk bijvoorbeeld aan Google, Facebook en Microsoft.
Er zijn wel ontwikkelingen gaande. Volgend jaar komt er een nieuwe zeekabel tussen Engeland en Nederland die gaat doorlopen naar Ierland. Dat noemt staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken een goed initiatief. “Ik zie ook dat zeekabels van meerwaarde zijn voor de Nederlandse digitale infrastructuur. Ik wil mij nadrukkelijk positief uitlaten over de meerwaarde van het aanleggen van nieuwe zeekabels. Ik ben daarom ook bereid om, als marktpartijen of consortia van partijen overwegen een nieuwe zeekabel naar Nederland aan te leggen, hier faciliterend op te treden, bijvoorbeeld bij de vergunningverlening.”
Lees ook:
- Gebrek aan nieuwe zeekabels nekt positie digitaal knooppunt Nederland
- DINL: vragen rond vitale infrastructuur, diensten en beroepen
