Zorgen brancheorganisaties over digitaliseringsstrategie overheid

digitale gegevens digitaliseringsstrategie elektronische gegevensuitwisseling opensocurce-wallet

Acht brancheorganisaties uit de digitale sector uiten hun zorgen over de digitaliseringsstrategie van de overheid. Ze publiceerden een gezamenlijke reactie op de recenter Kamerbrief hierover. De grootste zorgen gaan over het tempo en de te grote focus op overheidsdigitalisering.

De briefschrijvers zijn Amsterdam Internet Exchange, Branchevereniging voor Telecom Grootgebruikers, Cyberveilig Nederland, Digitale Infrastructuur Nederland, Dutch Cloud Community, Dutch Data Center Association, Fiber Carrier Association, en de Nationale Beheersorganisatie Internet Providers.

“We hebben veel waardering voor de toenemende kabinetsaandacht voor de verdergaande digitalisering van onze samenleving,” schrijven de brancheorganisaties in de brief. “We zijn blij met uw voornemen de privaat-publieke samenwerking op diverse gebieden te intensiveren, en steunen uw pleidooi voor een open, vrij en veilig internet, bestuurd door het multi-stakeholdermodel.”

Zorgen

De briefschrijvers uiten ook zorgen over de digitaliseringsstrategie van de regering. De voornaamste gaan over tijd. De verschillende digitale agenda’s zijn intussen al een jaar of vier oud, terwijl de digitale ontwikkelingen voortrazen. De groep mist een aantal aanknopingspunten die kunnen zorgen voor een hoger tempo dat ook veilig blijft.

Tijdens de formatie in mei 2021 pleitte diezelfde groep briefschrijvers al voor een integrale actieagenda voor de brede digitale infrastructuur. Niet alleen om 5G, maar om het ecosysteem van alle vaste en mobiele (telecom)verbindingen, intercontinentale verbindingen, zeekabels, internetknooppunten, backbones, cloud en hosting, en vooral ook datacenters. Daarin zijn deze faciliteiten en functies met elkaar verbonden.

“Als sector hebben we het kabinet er meermaals op gewezen dat als ergens in dat ecosysteem de groei van een onderdeel stagneert, het geheel niet goed meer kan meegroeien met de ambities. Waarmee ook de ambities om digitaal knooppunt te worden onder druk komen te staan,” zo valt in de brief te lezen.

De noodzakelijke vervanging van zeekabels, en de achterblijvende groei van Nederlandse aanbieders van hosting en cloud op de Europese markt zijn twee van die schakels. De problemen rond de maatschappelijke en ruimtelijke inpassing van datacenters verdient ook aandacht.  De constatering in de brief dat Nederland digitaal knooppunt wordt door slechts het veilen van twee frequenties is te en zelfs riskant. Het digitale knooppunt bestaat uit immers uit veel meer dan alleen mobiele verbindingen en het versterken daarvan vraagt een integrale aanpak van brede digitale infrastructuur.

De groep maakt zich ongerust over de benaderingswijze van datacenters. “Uw constatering dat er sprake is van onbekendheid met energie- en watergebruik lijkt politiek gemotiveerd. Belangrijker is dat de kansen en uitdagingen van de nationale datacentersector vragen om een integrale blik, nationale regie en sterke coördinatie om enerzijds de economische potentie te benutten op en anderzijds de vraagstukken rondom stroom, ruimte en energie het hoofd te bieden.”

Europese Commissie en Gaia-X

Het “klaarblijkelijk onvoorwaardelijke optimisme met betrekking tot de plannen van de Europese Commissie (EC),” vindt de groep zelfs riskant. Dat geldt ook voor de aanname dat alles wat de commissie doet de Nederlandse ambities steunt. Er is voldoende reden tot zorg over enkele van deze plannen. Denk aan de potentieel zeer ingrijpende gevolgen van de certificeringen die horen bij de nieuwe Richtlijn voor Netwerk- en Informatiebeveiliging NIB2, voor het Nederlandse digitale MKB. Of de wens van de EC om handhaving verregaand te privatiseren, door grote techbedrijven meer rechten en plichten te geven om persoonsgegevens te inspecteren op onrechtmatigheid. “Dat staat zelfs haaks op de ambities om de inbreuk op onze data en privacy door diezelfde techbedrijven te verminderen.”

Het Gaia-X project, en de Nederlandse deelname daarin zijn ook een bron van zorg. “Het feit dat ook bestaande niet-Europese marktpartijen dezelfde Gaia-X-diensten zullen gaan leveren betekent dat er, zonder specifiek flankerend beleid, geen zicht is op een betere positie van Nederlandse aanbieders in de EU markt, of zich op daadwerkelijk betere kansen voor Nederlandse aanbieders als leveranciers voor de publieke sector. Naar onze mening zou Nederland de plannen van de commissie daarom kritischer moeten volgen. En in elk geval grondig moeten toetsen aan de nationale ambities en belangen, en op impact op ons nationale digitale MKB, dat de ruggengraat is van onze digitale economie.”

De adviezen rond digitaliseringsstrategie op een rij:
  • Ontwikkel een visie op en beleid voor de brede, integrale digitale infrastructuur, en niet slechts voor vaste – en mobiele (telecom) netwerken
  • Intensiveer de publiek-private samenwerking met actoren in de industrie en voor cyber security, die de ins- en outs van de dynamiek goed kennen. Organiseer een tweejaarlijks sector-overleg
  • Organiseer een permanent debat over de spanning tussen nationale soevereinitiet, economische belangen, maatschappelijke waarden en rechten van de burger, in een digitale variant van de SER
    Verruim niet alleen kennis en middelen bij het ministerie van BZK, maar vooral ook bij Justitie en Veiligheid (het NCSC), het ministerie van EZK (waaronder het DTC) en de overige vakdepartementen die steeds meer digitaliseringsvraagstukken krijgen
  • Wees kritisch waar nodig op de digitale beleidsontwikkelingen vanuit de Europese Commissie. Niet alle plannen zijn automatisch goed voor de Nederlandse ambities
  • Durf verder te kijken dan -korte termijn geleide- NIMBY sentimenten voor stroom, energie en ruimte bij de fysieke digitale infrastructuur en houd het grotere geheel, de internationale verhoudingen en de langere termijn in het oog.
Lees ook:
  • Kabinet wil wildgroei nieuwe datacenters beperken
  • Dataprotectie in 2022: 9 op 10 bedrijven heeft gegevensbeveiliging niet op orde

Gerelateerde berichten...