Het 20 kB-moment – Greenwashing inruilen voor groen-regeneratief

In het voorjaar van 2018 kondigde Apple aan dat haar kantoren, datacenters en winkels op 100 procent hernieuwbare energie draaien. Een mooie prestatie. Maar inmiddels is dat niet meer genoeg voor de veeleisende consument en werknemer.

Afgelopen maand maakte het bedrijf bekend dat ze tegen 2030 een ‘zero carbon footprint’ willen hebben. Voor zowel de organisatie zelf, de levenscyclus van producten als de gehele productieketen. Hoewel de roep om Green IT al decennialang toe- en afneemt, lag de lat nog nooit zo hoog als nu. Tegelijkertijd werd het spel ook nooit eerder zo heftig gespeeld. Waar vergroening tot voor kort vooral een defensief karakter had, omdat wet- en regelgeving daarom vragen, is het nu de consument die bedrijven en instellingen op het matje roept, al dan niet boycot of zelfs cancelt via sociale media. De stok is pijnlijker, maar de wortel ook smakelijker. Dat betekent dus werk aan de winkel voor de IT-manager, want groen wordt beloond.

Van neutraal naar regeneratief

De klimaatcrisis lijkt verder naar onderaan de agenda te zakken nu we nog middenin de pandemie zitten. Toch wijzen wetenschappers erop dat de corona- en klimaatcrisis nauw met elkaar verbonden zijn. De versnelde groei van de technologiesector zorgt voor een enorme ecologische voetafdruk, energieslurpende datacenters en de rotzooi van moeilijk recyclebare producten. Naast de ambities om CO2 neutraal te worden, kondigde Apple ook een nieuwe recyclingrobot aan die zeldzame metalen gaat extraheren uit de iPhone. Amazon doet ook een duit in het zakje. Zo heeft deze techgigant een fonds van twee miljard dollar vrijgemaakt voor de ontwikkeling van technologie die uitstoot van broeikasgassen moet verminderen. Microsoft lijkt vooralsnog het beste kindje van de klas. Het softwarebedrijf wil in 2030 CO2 negatief zijn. In 2050 moet hun hele CO2-afdruk sinds hun bestaan, weggeveegd zijn. Zo is Microsoft de trendleider van regeneratief handelen.

Het goede voorbeeld

En dan te bedenken dat tienduizenden werknemers van Google, Amazon, Microsoft, Facebook en andere technologiebedrijven in september vorig jaar nog de straat op gingen met de eis dat hun werkgevers concrete klimaatmaatregelen gaan nemen. Er werden open brieven geschreven, mensen namen ontslag en het duurde niet lang voordat de ene na de andere verbeterbelofte werd gedaan. Dit jaar zijn de meeste beloften omgezet naar plannen die nu waargemaakt moeten worden. Als we big tech bedrijven moeten geloven, is de toekomst dus in ieder geval groen. Of dat nou is uit idealisme, werknemersbehoud, overheidsbeleid of de roep van de veeleisende consument.
Het zijn diezelfde big tech bedrijven die verantwoording moeten afleggen bij het Amerikaanse Congres rondom het onderzoek naar mogelijk machtsmisbruik. De laisser-faire houding richting technologiebedrijven wordt steeds vaker ingeruild voor een kritische blik op monopoliegedrag, privacy-schendingen en de rol van technologie in klimaatverandering.

Grote en kleine stappen

Ook de hedendaagse IT-manager kan zich geen greenwashing permitteren. Vergroening vraagt om concrete maatregelen. Groot of klein. Dat bewijst ook de Nederlandse programmeur Danny van Kooten. In een inspirerend artikel van Wired Magazine en zijn eigen blog vertelt Van Kooten dat hij enkele jaren eerder besloot zijn CO2-voetafdruk te verminderen door vlees te schrappen en niet meer te vliegen. Een mooi gebaar, maar vijf maanden geleden bracht hij met twee uurtjes werk een veel grotere verandering teweeg. De programmeur maakte een kleine aanpassing aan zijn populaire WordPress-plug-in voor de mailinglijstservice Mailchimp. Daardoor werd deze efficiënter. Bij ieder gebruik van de plug-in wordt er 20 kB minder aan gegevens verzonden dan voorheen. Hoe minder code des te minder energieverbruik. Dat lijkt een klein initiatief. Toch tikt het aardig aan wetende dat twee miljoen websites een beroep doen op zijn plug-ins. Naar schatting levert het bijsnijden van de code een vermindering van de maandelijkse CO2-uitstoot op van 59.000 kilogram. Dat zijn al snel 85 retourtjes van New York naar Amsterdam.
Geen slechte prestatie voor twee uurtjes hacken. “Het kost veel minder moeite dan geen vlees eten”, aldus Van Kooten. Inmiddels wordt zijn aha-moment qua ‘sustainable software design’ wereldwijd actief gedeeld onder webdesigners.

De IT manager als influencer

Goed voorbeeld doet volgen. Dat zou ook moeten gelden voor de IT-manager. Hij/zij mag dan wellicht niet de influencer zijn die we op YouTube, Instagram of TikTok zien. Hij/zij is wel de beleidsmaker die het verschil kan maken in duurzaam gebruik van technologie. Dus liever vandaag dan morgen aanschuiven bij de beslissers rondom vergroening. Welke maatregelen heeft u genomen voor een CO2 neutrale werkplek? Wat zijn de klimaatneutrale criteria die u meegeeft aan uw leveranciers om met hen zaken te doen? En welke acties zijn nodig om het energieverbruik te verlagen bij de ontwikkeling van nieuwe software? Wat wordt uw 20 kB-moment? Last but not least, hoe zet je technologie in als strategisch hulpmiddel om het bedrijf klimaatneutraal of zelfs klimaatregeneratief te maken? Veel leveranciers hebben al antwoorden klaar. Het is nu aan u om dat zelf te vertalen naar concrete maatregelen zodat ook uw (toekomstige) medewerkers en klanten met een goed gevoel zaken kunnen blijven doen.

 

Over de auteur
Thijs Pepping is trendanalist van het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT) van IT-dienstverlener Sogeti

 

Gerelateerde berichten...