Begin november vond Gartners jaarlijkse ITxpo plaats in Barcelona. In vorige jaren ging het over de zogeheten ‘Nexus of Forces’, de integratie tussen krachten als de cloud, mobiel, sociale media en informatie. Twee jaar geleden werd het ‘Internet of Things (IoT)’ onder de loep genomen, en vorig jaar lag de nadruk op de algoritmes, de ‘embedded’ software in of om deze ‘things’. Dit jaar werd het digitale platform breed uitgelicht.
Want laten we wel wezen, de theorie van dit alles wordt alleen tastbaar als er informatiesystemen bij komen kijken. Volgens Gartner moeten CIO’s, op basis van de laatste ontwikkelingen, een digital platform strategie bedenken om een allesomvattend ‘business ecosystem’ te ontwikkelen. Kortom, een digital platform om digital business mogelijk te maken. Dat klinkt simpel, maar schijn bedriegt.
Vijf domeinen
Dat digital platform is opgebouwd uit vijf domeinen. 1) De it-systemen die ervoor moeten zorgen dat alle verwerkingen plaatsvinden, 2) het klantendomein dat klanten moet binden, 3) het IoT-domein dat moet zorgen voor de integratie van de inmiddels alom aanwezige sensoren, 4) het domein van ‘intelligence’ of analytics dat heldere informatie biedt voor de ondersteuning van beslissingen en 5) het ecosysteem domein waar de interactie met andere bedrijven plaatsvindt en dat ervoor zorgt dat je grootschalig kunt concurreren.
Het domein van de it-systemen moet vernieuwd worden met high performance systemen als het die data-tsunami die op ons afkomt wil kunnen blijven verwerken. Dit domein verplaatst zich steeds meer naar de cloud. Maar systemen als inkoop en HR blijven toch grotendeels on premise. Dus cloud en on premise blijven naast elkaar bestaan.
Het klantendomein bestrijkt vooral het embedden van de zogeheten ‘customer experience’ in producten of diensten. Denk daarbij aan zaken als virtual of augmented reality. Naarmate wij, dankzij inzet van slimme algoritmen, de wensen en bedoelingen van klanten beter begrijpen, zullen apps en ‘webpresence’ naar de achtergrond verschuiven. Bij de concretisering van dit domein is de CIO overigens nog nauwelijks betrokken. Vreemd als je bedenkt dat je juist op dit terrein het verschil kan maken met je concurrent.
Dingen en data
Volgens Gartner vereist succes in het derde domein, IoT, een mix van de disciplines traditionele engineering en computer engineering. De dingenstrategie benader je volgens Gartner het best vanuit twee invalshoeken. Vanuit de consumentenomgeving. Daar groeit IoT in verschillende markten met verschillende snelheid, random en cultuur-gedreven. Traditioneel groeit deze omgeving het snelst in de entertainment met automotive als goede tweede. De tweede invalshoek is vanuit de enterprise-omgeving, waar beveiliging vooralsnog de grootste markt is met als goede tweede de energiesector. Er zijn enorme aantallen dingen die voor bedrijven geen toegevoegde waarde hebben zonder platform om het allemaal met elkaar te verbinden. In 2010 verzorgde de toenmalige infrastructuur 61 biljoen (12 nullen) verbindingen, waarna de cloud werd geïntroduceerd. Er ontstonden nieuwe datacenters, en miljarden apparaten werden via die cloud met elkaar verbonden. In 2020 zullen er volgens Gartner 26 miljard (9 nullen) dingen met elkaar verbonden zijn, wat tot 215 triljoen (18 nullen) verbindingen leidt. Iedere seconde komen er dan 63 miljoen verbindingen bij! En die verbindingen produceren enorme hoeveelheden gegevens. Google – toch niet de kleinste dataproducent onder ons – heeft ‘slechts’ 1 exabyte (18 nullen) aan data. Maar de dingen hebben alleen al in 2016 4.583 exabytes aan data gegenereerd. In 2020 zal dat 27.445 exabyte zijn. Dit is ‘unsupervised’ data, en juist aan dat gebrek aan toezicht op big data moet het IoT-domein een eind maken.
Kunstmatige intelligentie
Het opzetten van dit domein en het integreren daarvan in de bestaande systemen is topprioriteit voor bedrijven. Daarbij is het koppelen van de dingen aan de bestaande systemen het gemakkelijke deel, zegt Gartner. Daarbij kun je de software van de diverse aanbieders niet zomaar ‘bovenop’ de bestaande systemen zetten. Het opnieuw opzetten van de noodzakelijke ondersteunende processen en data integratie vereist een geheel andere aanpak. Daarnaast stellen met name zelfdenkende dingen hogere eisen aan beveiliging. Die nieuwe systemen zullen zelfstandig beslissingen nemen, zonder de tussenkomst van mensen. Deze intelligentie werd voorheen geprogrammeerd door programmeurs, maar dat zal worden vervangen door machine learning, kunstmatige intelligentie (KI). In dit kader zullen bedrijven de resultaten moeten vertrouwen, want ingrijpen kan pas achteraf. Gartner voorspelt dat in 2020 20 procent van de grote bedrijven mensen zullen aannemen die de KI-systemen gaan ‘trainen’. Machines zullen gaan leren van ervaringen, net zoals kinderen leren.
Ecosysteem
Steeds meer bedrijven nemen afscheid van het lineaire, value-chain-based business model (Porter), waarbij men zaken doet met vooraf bekende partners gebaseerd op de toegevoegde waarde van deze partners in de keten. Men beweegt nu naar een zogeheten ‘dynamic networked digital ecosystem’. Gartner stelt dat er in elke industrie of regio plaats is voor slechts één of twee van deze allesomvattende ecosystemen. Natuurlijk wordt Uber weer genoemd, een leidend ecosysteem voor vervoer. Elk bedrijf wordt dus onderdeel van zo’n business ecosysteem dat is gebaseerd op één digital platform. Om hun plek in dat ecosysteem te bepalen, hebben bedrijven een ecosystem partner strategie nodig. Op basis van deze strategie worden ‘electronic touchpoints’ ontwikkeld, ook API’s genoemd. Dit zijn simpele interfaces op basis waarvan partners eigenschappen kunnen toevoegen aan het ecosysteem, die nog niet aanwezig waren. Een actieve ontwikkel-community kan meer ontwikkelen in één week dan wat het eigen bedrijf in een heel jaar voor elkaar krijgt. Met API’s worden ook de zakelijke, juridische en ethische afspraken in de digitale wereld geïmplementeerd. Het resultaat is een ingewikkelde samenwerking waarbinnen de blockchain-techniek een belangrijk onderdeel gaat vormen. Dat is, in een notendop, het nieuwe ‘Digital Business Eco System’.
Digital giants
De zogenaamde digital giants – Google, Amazon – beschikken al over digital platforms die als ecosystemen terrein winnen in de healthcare, auto-industrie, smart-city en intelligente huizen. De klassieke spelers in die domeinen zullen moeten concurreren met deze giganten. Die zijn al druk bezig met het koppelen van de fysieke wereld aan hun digitale wereld. In ieder geval zullen consumenten plezier hebben van deze integratie, maar bedrijfsmedewerkers zullen zich bedreigd voelen. Ga je dan het gevecht aan tegen de digital giants of span je met ze samen in jouw markt? Wat de keuze ook zal zijn, er zal volgend jaar ongetwijfeld weer heel wat te vertellen zijn over hoe de toekomst er dan uit ziet.
