Het nieuwe wijzigingsvoorstel van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) voldoet nog niet aan de AVG. Dat stelt de Autoriteit Persoonsgegevens in een advies.
VVD-staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) moet volgens de privacywaakhond eerst een aantal wijzigingen aanbrengen. Die gaan vooral over het regelen van toestemming om gegevens te verzamelen.
Ongevraagd benaderen
Volgens het nieuwe plan van mogen gemeenten mensen die in de problemen dreigen te komen ongevraagd benaderen. Het AP stelt echter dat dit inbreuk kan maken op hun privacy. Dit geldt ook voor de uitwisseling van gegevens die aan zo’n bezoek voorafgaat.
De privacywaakhond heeft op zich begrip voor de motivatie van de staatssecretaris. Mensen met schulden wachten nu vaak lang voor ze zelf om hulp vragen. De instanties moeten voortaan eerder hulp kunnen bieden. Dat moet al kunnen zodra iemand betalingsachterstanden heeft.
Het AP vindt dat hulp bieden alleen met respect voor de privacy van deze mensen moet gebeuren. De AP is er daarom wel over te spreken dat de preventieve schuldhulpverlening nu wettelijk wordt geregeld. Zodat voor iedereen duidelijk is wat wel en niet mag.
AVG-proef
Met de adviezen dan de AP moet allen AVG-proef worden. Voor het deel opsporen van verhuurders met betalingsachterstanden moet op de schop. Volgens het nieuwe voorstel kunnen woningcorporaties bepaalde betalingsachterstanden van huurders doorgeven aan de gemeente. Maar volgens de AP mag dit niet zomaar. Gegevens uitwisselen mag alleen onder strikte voorwaarden.
Een van die grondslagen is toestemming. En dat is hier niet goed geregeld. Mensen moeten namelijk vrij zijn om toestemming te geven of te weigeren. Hierbij kan dat niet. Veel huurders zijn namelijk afhankelijk van een woningcorporatie om betaalbare woonruimte te krijgen.
De AP adviseert daarom de grondslag voor het melden van betalingsachterstanden aan de gemeente uitdrukkelijk te benoemen.
Risicomodellen
Ook de zogeheten risicomodellen zijn een struikelblok. Gemeenten willen via het combineren van gegevens (risicogroepen, -factoren, -indicatoren of -profielen) mensen in beeld krijgen die in een (dreigende) schuldsituatie zitten. Volgens de staatssecretaris gaat het daarbij enkel om statistieken. De gegevens zijn niet herleidbaar tot individuen. De AP is het daar niet mee eens. Volgens de privacywaakhond kun je gepseudonimiseerde of geanonimiseerde gegevens met nieuwe technieken vaak wél tot individuen herleiden.
Ander heikel punt in het voorstel is dat het college van B&W bevoegd is om bij schuldhulpverlening gegevens over iemands gezondheid te verwerken. De toelichting bij de wet gaat niet in op de aard van deze gegevens. En ook niet op de vraag hoe het dan zit met het medisch beroepsgeheim. Moet dat worden doorbroken? En zo ja, wat is de noodzaak daarvoor? De AP vindt dat dit eerst duidelijk moet zijn.
Privacywaarborgen
De AP vindt verder dat een paar belangrijke privacywaarborgen in de wet zelf moeten worden opgenomen. Schuldeisers zullen bijvoorbeeld willen weten hoe het schuldhulptraject verloopt. Volgens de AP is dit niet genoemd. Dat moet anders voordat de wet in werking kan treden.
