Wie op internet zoekt naar gevoelige onderwerpen zoals over ziektes, depressie of bijvoorbeeld sexuele geaardheid, wordt nog steeds ongevraagd geconfronteerd met allerhande tracking cookies. Veel sites bleken daar in hun cookiebeleid niet goed over na te denken.
Massaal worden de bepalingen van de bijna een jaar oude AVG/GDPR genegeerd. Dat stelt de Consumentenbond naar aanleiding van eigen onderzoek. De Autoriteit Persoonsgegevens gaat nader onderzoek doen.
Tracking cookies
Het plaatsen van cookies gebeurt volgens de bond vaak al voordat de pagina goed en wel is geladen. Het gaat in de meeste gevallen om tracking cookies van techreus Google. Saillant detail daarbij is dat Google andere adverteerders verbiedt om advertenties bij dergelijke onderwerpen te plaatsen. Zelf vergaren ze dus wel informatie over bezoekers.
De bond onderzocht 106 websites met informatie over deze onderwerpen. Ze stelden vanaf Google 13 gevoelige vragen en klikten vervolgens door naar een dergelijke site. Toen bleek dat zeker 48% van uiteindelijk bezochte pagina’s meteen al een of meer tracking cookies plaatst. Dit gebeurt dan al voordat de bezoeker toestemming kan geven.
Verder plaatst 26% van deze sites meer dan een tracking cookies. Tien van de onderzochte sites plaatst nog voor de goedkeuring van de bezoeker meer dan 10 tracking cookies.
Stizwijgend
In heel veel gevallen gaat het om cookies van de advertentietak van de zoekreus, Doubleclick. Dat gebeurt als je een YouTube-video plaatst of bekijkt via een site, of via Google Analytics. Websites die hiervan gebruikmaken mogen bezoekers zonder toestemming stilzwijgend registreren. Sites die de uitgebreide analyse hebben aanstaan, plaatsen bij bezoekers ook de Doubleclick-cookie.
De Consumentenbond gebruikte zoekvragen als: ben ik homo,
ben ik lesbisch, eerste keer ongesteld, islam regels over seks,
zelfmoordgedachten, prostaatkanker symptomen. De proef vond plaats tussen eind maart en begin april dit jaar. Daarna klikten ze op linkjes van de zoekresultaten die werden getoond. Dit waren nooit de homepages, maar onderliggende pagina’s op deze sites.
Vervolgens werden alle geplaatste cookies bekeken. De bond gebruikte adblocker Ghostery in de browser Firefox. De sites die privacyproblemen hadden werden benaderd door de bond. Vervolgens gingen ze eind april nog eens na of er verbetering was.
AVG
De AVG stelt sinds eind mei vorig jaar dat bezoekers expliciet toestemming moeten geven om diegene online te kunnen volgen. Alle onderzochte sites zijn op de hoogte gebracht van de resultaten van de proef.
De sites die de eerste keer beloofden het leven te zullen beteren, zijn op 30 april nogmaals gecontroleerd. Veel van die sites hadden de problemen intussen opgelost. De bond was verbaasd over het feit dat veel bedrijven zich niet bewust waren van het plaatsen van dergelijke cookies.
De resultaten zijn inmiddels doorgegeven aan de Autoriteit Persoonsgegevens. Die liet in een reactie aan de bond inmiddels weten de zaak zo snel mogelijk zelf te zullen onderzoeken.
Politieke partijen
Ook politieke partijen maken zich vaak schuldig aan het plaatsen van tracking cookies, bleek uit onderzoek van begin dit jaar. Ruim 45% van de websites van politieke partijen bleek t de Nederlandse regelgeving voor cookies te overtreden. Zij plaatsten tracking cookies en marketingcookies. Bij 20 van de 44 onderzochte websites worden al cookies geplaatst voordat bezoekers gebruik van cookies accepteren. Dat blijkt uit onderzoek.
Door vooraf cookies in te stellen kunnen partijen makkelijker gericht adverteren via onder meer Facebook. Dit is in strijd met de privacywet (AVG) die sinds eind mei vorig jaar is ingevoerd. Sindsdien is goedkeuring verplicht voordat deze cookies worden geplaatst.
