De Europese Digital Services Act (DSA) geldt sinds zaterdag 17 februari 2024 voor alle digitale diensten. De lidstaten zijn zelf verantwoordelijk voor toezicht op online diensten die tuigen de grootste 19 vallen. Het wetsvoorstel dat dat regelt wordt op korte termijn aangeboden aan de Tweede Kamer.
Alle digitale diensten, van onlinemarktplaatsen, sociale netwerken, zoekmachines, cloudaanbieders, online reis- en accommodatieplatforms, internetproviders vallen onder de nieuwe wet. Ook platforms om content te delen, zoals videoplatforms vallen daaronder.
In navolging van de 19 allergrootste platforms, die sinds augustus 2023 al moeten voldoen aan (de strengste verplichtingen van) de DSA, moeten ook andere digitale diensten nu grondrechten van gebruikers beter beschermen. Ze moeten ook online misleiding en illegale informatie aanpakken en een gelijk speelveld realiseren voor gebruikers.
Online marktplaatsen moeten bijvoorbeeld meer informatie inwinnen én publiceren over de bedrijven (handelaren) op hun platform. Dit moet helpen om malafide handelaren te ontmoedigen en te identificeren, neemt oneerlijke concurrentie weg en maakt het makkelijker om als consument je recht te halen.
Ook moeten digitale diensten onder andere de regels voor het verwijderen van informatie of gebruikersaccounts uitgebreider uitleggen aan gebruikers. Zij moeten bovendien makkelijk toegankelijke en gebruikersvriendelijke klachtenprocedures hebben voor gebruikers.
Aanpak onwenselijke gepersonaliseerde advertenties en desinformatie
Onder de DSA mogen online platforms geen advertenties meer personaliseren op grond van bijvoorbeeld geloofsovertuiging of seksuele geaardheid. Minderjarigen zijn bovendien extra beschermd tegen gepersonaliseerde advertenties. Dat moet eraan bijdragen dat ze geen ongepaste reclame te zien krijgen. Sinds deze maand moeten ook meer Nederlandse partijen als Marktplaats.nl, Bol.com en Catawiki aan de DSA voldoen.
De 19 allergrootste online platforms en zoekmachines moeten sinds augustus 2023 al voldoen aan de DSA. Zij moeten bijvoorbeeld illegale inhoud en desinformatie gericht aanpakken, hun aanbevelingssystemen aanpassen en transparant zijn over online reclame via hun platforms. Het gaat om onder andere Apple, Google, Meta (Facebook en Instagram), X (voorheen Twitter), maar ook om de platforms AliExpress, Booking.com en Snapchat. Deze laatste drie opereren (juridisch) vanuit Nederland in Europa.
Toezicht
De Europese Commissie houdt primair toezicht op naleving van de DSA door de 19 grootste online platformen en zoekmachines. De lidstaten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de overige online diensten. In Nederland zijn de ACM en de AP de beoogde toezichthouders hiervoor.
Het wetsvoorstel dat dat regelt gaat op korte termijn naar de Tweede Kamer. De ACM (Autoriteit Consument en Markt) is deze week bij ministerieel besluit alvast aangewezen als zogenoemde digitaledienstencoördinator. Dit stelt hen in staat om een aantal taken onder de DSA alvast te verrichten. Het betreft onder meer deelname aan de digitaledienstenraad, het Europese samenwerkingsverband van toezichthouders.
Lees ook:
- NCAB: Sneller handhaven bij online antisemitisme
- Zo help je jouw organisatie te voldoen aan de NIS2 richtlijn
