De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft de eerste databemiddelingsdienst goedgekeurd onder de Europese Data Governance Act (DGA). De aanbieder FRC Burgersdijk is daarmee de eerste Nederlandse organisatie die op deze lijst staat.
De ACM roept andere partijen op zich ook te registeren. De wet draait om betere regulering van datadelen tussen meerdere partijen. Databemiddelaars kunnen daar een rol in spelen, maar dan moeten er volgens zowel de EU als de ACM wel goede regels zijn. FRC Burgersdijk is de eerste die aan de Europese regels voldoet.
Het gaat erom dat bedrijven, overheidsinstellingen of publieke instanties onderling data kunnen uitwisselen, terwijl ze wel aan de wetten voldoen. Een databemiddelaar kan daarbij helpen, mits ook die verantwoord en volgens de wet handelt.
De wet DGA moet daarbij zorgen dat er op een veilige manier meer data beschikbaar komt voor algemeen gebruik. Het bevordert innovatie en levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de maatschappij en economie. De ACM is sinds november 2024 toezichthouder op de DGA. Bedrijven, organisaties en instellingen die actief zijn in de databemiddeling moeten aan bepaalde verplichtingen voldoen als zij hun dienst willen blijven aanbieden in de EU. Registratie bij de ACM is een van die voorwaarden.
Nu het eerste schaap over de dam is, lijken er volgens de autoriteit meer te volgen, maar die zijn nog niet officieel goedgekeurd. Volgens de ACM zijn ze intussen wel beoordeeld. Wanneer de namen bekend worden is nog niet duidelijk.
De autoriteit ontving ook enkele registratieverzoeken van diensten die niet voldeden aan de definitie van een databemiddelingsdienst. Die komen dus ook niet op de lijst terecht.
Wat is een databemiddelingsorganisatie?
Een databemiddelingsdienst brengt organisaties samen om gegevensdeling te faciliteren door commerciële relaties tot stand te brengen. Deze diensten fungeren als tussenpersoon voor vraag en aanbod van data.
Er zijn ook veel organisaties die weliswaar technische, juridische of organisatorische middelen bieden om gegevensdeling te faciliteren, maar waarbij de organisaties elkaar zelf moeten vinden, zonder tussenkomst van de dienst. Hoewel dit soort organisaties of bedrijven een essentiële rol spelen in de data-economie, vallen zij niet onder de DGA en de wettelijke definitie van ‘databemiddelingsdiensten’. Zij hoeven zich dus ook niet te registreren.
Ook data-altruïstische organisaties kunnen een EU-label voor DGA aanvragen. Dit zijn organisaties die zonder winstoogmerk data delen voor doeleinden van algemeen belang, zoals de gezondheidszorg en wetenschap.
Tip:
- ACM adviseert ministerie: verplicht openheid zorginformatiesystemen