Stemmingsstoornissen, waarvan een depressie veruit het grootste deel vormt, stond in 2015 op de zesde plek in de ranglijst van aandoeningen die het meeste gezondheidsverlies (ziektelast) veroorzaken in Nederland. Klachten die samenhangt met depressie staat bovenaan in de ranglijst van aandoeningen met de hoogste verzuimkosten.
Deze deprimerende cijfers deelt het Trimbos-instituut. Op jaarbasis worden de kosten van verzuim door een depressie geschat op ongeveer € 1,8 miljard (2007-2009). Niet voor niets investeren veel partijen in de zorg in behandelingen om personen met depressieve klachten sneller en efficiënter te kunnen begeleiden.
Zo ontwikkelen Psychologiepraktijk Faresa en het Instituut voor Mobiliteit UHasselt een digitale tool om deze begeleiding te verbeteren. De app TOTEM helpt de psycholoog om cliënten ook thuis op te volgen. En hen via artificiële intelligentie gerichte feedback en aanbevelingen te geven. “Digitale tools kunnen een grote meerwaarde zijn bij het therapieproces. Met deze app willen we het vele werk van de psycholoog verlichten en de wachttijden in de mentale gezondheidszorg helpen wegwerken”, zeggen dr. Veerle Ross en prof dr. Nele Jacobs. Zij zijn respectievelijk projectleider bij IMOB UHasselt en Faresa en de CEO van Faresa.
Tweedelijns digitale assistent
“De nood binnen de mentale gezondheidszorg is erg hoog. wij geloven dat artificiële intelligentie de oplossing is om psychologische begeleiding te ondersteunen”, zegt Jacobs. Samen met IMOB UHasselt ontwikkelt Faresa de app TOTEM. Deze digitale tool volgt personen met lichte en matige depressieve klachten.
“Onze app vervangt de psycholoog niet, maar is een digitale assistent van de psycholoog en de cliënt. De app monitort de cliënt op basis van objectieve data zoals slaap, hartslag en activiteiten. Ook kan de app therapeutische interventies geven en opvolgen.”
AI-tool stimuleert anti-depressief gedrag
Met TOTEM willen Faresa en IMOB de zorg bij beginnende depressieve klachten meer personaliseren op maat van de cliënt. In het voortraject gingen ze al na of personen met depressie openstaan voor het gebruik van een dergelijke digitale assistent. “Het antwoord daarop was een duidelijke ja”, zegt Ross.
“Met de app willen we mensen met depressieve klachten meer motiveren tot gedragsactivatie. Via artificiële intelligentie kan de app ook gericht komen met interventies om helpend of anti-depressief gedrag te stimuleren die op voorhand door de psycholoog zijn bepaald. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een motiverende boodschap om een haalbare activiteit te ondernemen, rekening houdend met plaats, tijdstip en de ernst van aanwezige klachten.”
Het is volgens Ross belangrijk om deze effectieve basiscomponent in de begeleiding bij depressieve klachten te automatiseren. “Depressieve klachten nemen af door de juiste activiteiten te ondernemen. En hierin ondersteunt de TOTEM app.”
Door positieve veranderingen aan te brengen in hun leven, voelen cliënten zich beter. Het gaat helemaal niet om steeds méér en méér informatie zoals je nu vaak ziet in apps, maar wel over het stimuleren van gedragsverandering door just-in-time data-gedreven interventies.”