Besloten fora, zogenaamde zorgcommunities, waar patiënten met hun eigen zorgverleners communiceren. Het klinkt ideaal voor de patiënt én voor de staatskas. Doel van deze online, persoonlijke zorgcommunity’s is dat de patiënt de regie in eigen handen neemt zo zorgkosten uitspaart. De vraag is echter: pakt hij die rol op zich?
Universitair docent bij de afdeling Bedrijfskunde aan de Radboud Universiteit, dr. Laura Visser, heeft een achtergrond in sociologie en een brede interesse in machtsprocessen in organisaties.De afgelopen jaren deed ze promotieonderzoek naar innovaties in de zorgsector. Ze kijkt daarbij naar hoe macht en diversiteit een rol spelen in het gebruik van communicatietechnologieën door zorgverleners en patiënten.
Meer specifiek keek ze naar een pilot rondom persoonlijke zorgcommunities, waar patiënten met de ziekte van Parkinson online – in een beveiligde omgeving – met hun eigen zorgverleners kunnen communiceren. Van neuroloog en fysiotherapeut tot ergotherapeut. Doel van de pilot was dat de patiënt meer inzicht kreeg in zijn eigen zorg, hij beter in contact kon treden met zijn behandelaars en dat de zorgverleners zelf efficiënter met elkaar konden communiceren. Maar overall dat de regie meer bij de patiënt zou komen te liggen.
Actieve mensen
In haar onderzoek richtte Visser zich op wat de patiënt doet als hij het forum gebruikt. Wat is zijn gedrag? Hoe reageert hij naar zijn zorgverleners en andersom? Wat verandert er qua machtsprocessen tussen deze verschillende actoren? Visser: “Er wordt vaak gezegd dat de patiënt een sterkere rol moet krijgen. Dat vraagt nogal wat verschuiving, kijkende naar hoe we in Nederland normaal gesproken de zorg indelen.”
Aan het pilotproject namen ongeveer 100 patiënten deel. Uiteindelijk bleek een derde effectief gebruik te maken van de community. In deze actieve mensen was Visser vooral geïnteresseerd. “Deze patiënten en hun zorgverleners heb ik geïnterviewd, waarna ik een analyse heb gemaakt. Ook keek ik mee op de online community. Ik werd toegevoegd aan hun groepje. Een unicum. Deze observaties heb ik ook meegenomen in mijn eindconclusies. Daarnaast heb ik aan de zorgverleners van een aantal patiënten vragen gesteld. Hoe zien zij het gebruik van de community?”
