Het is niet de vraag óf maar wannéér uw eigen metaversum beschikbaar is

Het is niet de vraag óf maar wannéér uw eigen metaversum beschikbaar is

‘The Metaverse’ is hot en happening. Het is de ultieme virtuele wereld die voortbouwt op de ‘digital twin’ van de fysieke omgeving. Een metaversum maakt het mogelijk eindeloos en risicovrij te experimenteren, ervaren en spelen. Op een manier die steeds toegankelijker, werkelijker en goedkoper wordt. Wat wordt het metaversum van uw organisatie?

Digitale tweelingen en simulaties zijn niet nieuw. De kwaliteit van ondersteunende diensten om die te bouwen wel. Toch ontwikkelt de integratie van verschillende simulaties in een groter geheel zich razendsnel. Daarmee komt de bouw van een eigen metaversum steeds dichterbij. Een metaversum van uw organisatie waarin alle werk-, ontwerp-, en productieprocessen geïntegreerd zullen zijn en daarmee dus drastisch gaan veranderen.

Voorlopers

Populaire games als Fortnite, Roblox en Minecraft zijn eigenlijk al voorlopers van een allesomvattend metaversum. Steeds vaker is er sprake van connecties tussen games en andere virtuele werelden. Artiesten treden op in Fortnite en in Roblox zijn Gucci-spullen te koop. In Minecraft worden echte omgevingen al dan niet als persiflage perfect nagebootst. Deze fantasievolle, virtuele werelden, waarin gebruikers wonen en nieuwe werelden creëren, zijn een goed begin van een metaversum waarbij er steeds meer interacties zijn tussen ‘echt’ en ‘nep’. Het is dan ook niet vreemd dat Nvidia – het bedrijf dat miljarden dollars per jaar verdient aan het maken van chips voor hyperrealistische videogames – het metaversum als concept oppakt om allerlei nieuwe virtuele werelden te bouwen. Ook Microsoft, IBM en Siemens hebben de wereld van het metaversum omarmd.

Nieuwe generatie simulaties

Zo bouwt Nvidia een virtuele digitale tweeling van een BMW-fabriek in Duitsland. Dat helpt de autofabrikant met het virtueel plannen van nieuwe werkprocessen voordat de wijzigingen in hun fysieke fabriek geïmplementeerd worden. Microsoft biedt digital twins as-a-service met Azure Digital Twins. Met deze Internet-of-Things platformen worden digitale modellen van objecten, plaatsen, bedrijfsprocessen of personen gemaakt. Via Microsoft Mesh worden de objecten op een mixed-reality-wijze gemanipuleerd, besproken of ervaren. Ook Siemens laat weten dat veel 2D-simulaties inmiddels ingeruild zijn voor 3D-modellen die de stap naar Augmented en Virtual Reality veel kleiner maken. Op afstand samenwerken aan een nieuw product of proces wordt volgens het technologiebedrijf op die manier veel gemakkelijker. Wie weet gaat deze nieuwe generatie simulaties dan ook voor de lang verwachte doorbraak van XR brillen en headsets zorgen.
Waar modellen tot voor kort vooral een specifieke machine of onderdeel bevatten, gaat het nu steeds vaker om het hele systeem van machines, zelfs inclusief de mensen die ermee werken. In de toekomst begeeft kunstmatige intelligentie zich door het metaversum. Aanpassingen en nieuwe planningsschema’s worden dan automatisch getest en toegepast in de praktijk. Naar verwachting start Siemens over drie jaar met dit staaltje virtuele technologie.

De kaart is niet het terrein

Niet iedereen is enthousiast over de opmars van simulaties. ‘De kaart is niet het terrein’ was eerder al de waarschuwing van filosoof en wetenschapper Alfred Korzybski. Al in 1931 was Korzybski van mening dat veel mensen te vaak modellen en werkelijkheid door elkaar halen. Sinds de komst van de computer krijgt deze waarschuwing opnieuw bijval. Zo citeert technologiesocioloog Sherry Turkle van het Amerikaanse MIT in haar boek Simulation and its discontents (2009) een natuurkundedocent aan de MIT uit de jaren tachtig: “My students know more and more about computer reality, but less and less about the real world. And they no longer even really know about computer reality because simulations have become so complex that people don’t build them anymore. They just buy them and can’t get beneath the surface.”
Inmiddels veertig jaar verder, anno 2021, wordt er meer tijd en energie dan ooit gespendeerd aan simulaties. Ze worden steeds gedetailleerder en allesomvattend. Dankzij inzet via Augmented en Virtual Reality krijgen simulaties steeds meer invloed op beleving en psyche van mensen. Simulaties, digital twins en het metaversum gaan de relatie met de werkelijkheid onherroepelijk veranderen. “Maps created Empire”, zei historicus John B. Harley ooit over het ontstaan van de papieren kaart. Met digital twins als interactieve 3D-kaarten van de werkelijkheid, rijst de vraag: Wat zullen zij creëren?

Nep en/of echt

De perfecte computersimulatie zal waarschijnlijk nooit worden gecreëerd. Toch wordt de virtuele wereld steeds vaker het strijdtoneel van eindeloos, risicovrij ontwerpen, experimenteren, verkopen en samenwerken. Spelenderwijs krijgen deze simulaties effect op hoe de werkelijkheid wordt ervaren. Zoals foto’s en video’s ons een andere manier van kijken gaven, biedt het metaversum een nieuwe manier van leven en ervaren. Als tegenhanger voor de verleiding en geldingsdrang van simulaties is het niet verkeerd om ‘De kaart is niet het terrein’ als mantra voor dit decennium in te voeren. Laat het uw kompas zijn in komende discussies, ontwerpsessies en data- analyses. Want hoe gaaf, effectief en productief simulaties ook worden, de belangrijkste vraag blijft wat het oplevert en welke waarde daaraan gehecht wordt. Het metaversum laat op haar eigen wijze zien dat de grens tussen ‘nep’ en ‘echt’ al lang verdwenen is. En het grijze gebied dat daartussen is ontstaan, is tegelijkertijd het speelveld van de IT-manager.

Auteur: Thijs Pepping, trendwatcher van het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT) van IT-dienstverlener Sogeti.