“Wat gaan wij doen met de metaverse?” Het is niet een kwestie van of deze vraag gesteld wordt aan de IT-manager maar meer wanneer die vraag op zijn of haar bordje komt. Wie weet is dat al gebeurd.
Uiteraard heeft dat alles te maken met de status die Facebook-, of nee, Meta-bestuurder Mark Zuckerberg en Sadya Nadella, de topman van Microsoft, aan het woord ‘metaverse’ hebben toegedicht. Een nieuwe stap in de wereld van het internet.
Het zal nauwelijks iemand zijn ontgaan dat Facebook zijn naam veranderd heeft in Meta en Microsoft belooft een metaversum voor bedrijven te bouwen. In het nieuwe metaversum veranderen collega’s, vrienden en familieleden in avatars die in een driedimensionale, digitale ruimte met elkaar in contact zijn. Als de belofte werkelijkheid wordt, kijken mensen niet langer naar het internet, maar wordt iedereen wezenlijk onderdeel van het digitale omniversum. De marketingmachines van de big tech-bedrijven draaien weer op volle toeren. Ongetwijfeld herkent de door de wol geverfde IT-manager deze dynamiek. De technologiefunctionaris is op aarde om de organisatie veilig naar het beloofde land van ongekende mogelijkheden te transformeren. Maar met de komst van het metaversum kunnen we beter spreken van een metamorfose, omdat er sprake is van een heuse gedaanteverandering. Niet transformeren dus maar in slecht Nederlands metamorfoseren.
Synthetische realiteit
Het huidige tweedimensionale internet wordt driedimensionaal. Van de bits en bytes, plaatjes en teksten die inmiddels de normaalste zaak van de wereld zijn naar een ware ‘immersieve’ ervaring. Dankzij het metaversum word je in een compleet nieuwe verhalenwereld ondergedompeld. Met de VR-bril neem je afscheid van de fysieke realiteit en stap je in de wereld van de synthetische realiteit. Deze magische en veelal overrompelende ervaring vult het gapende gat waar de massaal thuiswerkende populatie in terecht is gekomen dankzij de coronapandemie. Op het moment dat de magie in het echte leven even ver te zoeken is, lonkt het nieuwe perspectief van de virtuele wereld. Alles digitaal maar dan wel met een bijzondere ervaring. De timing van deze lancering had nauwelijks beter kunnen zijn. Een mooi staaltje marketing van Zuckerberg en Nadella.
Negeren is geen optie
Is cynisme op zijn plaats of is het juist slimmer om volledig achter het metaversum te gaan staan? De werkelijkheid is dat het er nauwelijks toe doet wat we ervan vinden. De IT-uitvindingen zijn immers te spectaculair om dit nieuwe internet compleet te negeren. Alternatieven zijn te zwak of hebben waarschijnlijk hun beste tijd gehad, maar de huidige beloftes zijn wellicht te hoog. Toch is de noodzaak groot om iets anders te bedenken dan weer die Teams-sessie te openen of in de file te gaan staan op weg naar kantoor. Kortom, de IT-manager ontkomt niet aan actie. Dat begint met het volgende:
Maak korte metten met Babylonische spraakverwarring
De IT-manager is opgegroeid met zogeheten buzz-words en hypes. Met zo’n slecht gedefinieerd begrip als het metaversum liggen improductiviteit en langs elkaar heen praten op de loer. Dus ga op zoek naar het antwoord op de vraag waar we het hier precies over hebben. Dat helpt om het gesprek op gang te brengen en concrete kansen en mogelijkheden op tafel te krijgen. Het begrip metaversum is immers niet nieuw. Het is de vrucht van een science fiction boek uit de vorige eeuw. Niks mis met science fiction, maar IT-managers zoeken naar een solide basis gebaseerd op ‘science facts’. Dus zorg ervoor dat de definitie helder wordt en zet alles op een rij dat relevant is voor de organisatie.
Ervaar hoe een belichaamd internet voelt
De volgende stap is de aanschaf van een headset of even het VR-brilletje van de kinderen gebruiken. Met een eigen ervaring op zak is de IT-manager uiteraard beter in staat mee te praten over hoe het belichaamde internet voelt. Wie weet is het enthousiasme zo groot dat de laptop direct naar het metaversum verhuist. Daar kun je namelijk vrij eenvoudig vijf schermen tegelijk openen. Met duim en wijsvinger blader je door de wereld van het metaversum. Of beter gezegd, pinchen door het metaversum, want pinchen is het nieuwe swipen. Voor je het weet, is een nieuwe werkruimte ingericht en staat de IT-manager te discussiëren met collega’s aan het whiteboard. Ook al ziet iedereen eruit als een avatar, praten gaat in ieder geval normaal.
Kijk achteruit en niet vooruit
De enige houvast om toekomst te voorspellen, is de geschiedenis. Zo leert het verleden dat de opkomst van een nieuw medium niet betekent dat het oude volledig verdwijnt. De vorm verandert wel. Metamorfoseren dus. Ondanks het internet, blijven radio, tv, boeken, theater, bioscoop en zelfs langspeelplaten nog steeds in trek. Dus ga op zoek naar de toegevoegde waarde van het metaversum, wetende dat al het andere ook blijft. Dan pas komen vragen als welk platform, hoe de veiligheid te borgen en wat doet werken in het metaversum met de energie van medewerkers? Inmiddels leren de eerste ervaringen al dat rondlopen in het metaversum voelt als het spelen van een zware bokswedstrijd. Dat zal niet de eerste keer zijn voor IT-managers.
Auteur: Menno van Doorn, directeur van het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT) van ICT-dienstverlener Sogeti.
Lees ook:
- De opkomst van synthetische media
- De CIO als realiteitsmanager