Slechts 1 op de 10 mensen die in 2018 zijn opgelicht bij een online aankoop kreeg de schade vergoed. Een derde had na het incident minder vertrouwen in digitale veiligheid. Vier op de 10 slachtoffers hadden ook emotionele gevolgen na het delict.
Slechts 0,2 procent had te maken met verkoopfraude. Zij werden niet betaald voor een verkocht product. Dat meldt het CBS in de week van de veiligheid en de maand van de cybersecurity.
De cijfers komen uit het onderzoek Digitale Veiligheid & Criminaliteit, dat het CBS in het najaar van 2018 als pilot uitvoerde in samenwerking met de politie. Voor dit onderzoek werden 100 duizend personen benaderd, van wie ruim 38 duizend meededen.
Bijna 3 procent slachtoffer
In 2018 zei 2,9 procent van de Nederlanders van 12 jaar of ouder in de afgelopen twaalf maanden weleens opgelicht te zijn bij online aankoop of verkoop van goederen. Van hen had 0,2 procent te maken met verkoopfraude. Aankoopfraude komt dus veel vaker voor. Zo had 2,7 procent iets gekocht maar het product nooit ontvangen en ook het geld niet teruggekregen.
De grootste groep slachtoffers van aankoopfraude (42 procent) kocht iets op een site voor tweedehandsspullen. 24 procent deed de bestelling bij een webwinkel, die veelal een nepwebshop bleek te zijn.
Ook bij aankopen op webshops als Amazon, Alibaba, of via sociale media ging het weleens mis. De opgelichte kopers hadden vooral kleding, schoenen of accessoires gekocht (30 procent). Vaak betrof het ook elektronica zoals mobiele telefoons of laptops (20 procent). Bij 5 procent ging het om kaartjes voor evenementen of concerten.
Vaak geen aangifte
De meerderheid van de gedupeerde kopers deed geen melding of aangifte. Bijna 4 op de 10 meldde het incident bij een of meer instanties, vooral bij de politie of het landelijk meldpunt internetoplichting (LMIO). 23 procent deed ook aangifte bij de politie. 14 procent deed wel melding maar geen aangifte, meestal omdat ze dachten dat het toch niet zou helpen.
Van degenen die de aankoopfraude niet meldden, vond bijna 30 procent het incident daar niet belangrijk genoeg voor, vaak omdat het om een klein bedrag ging. Verder dacht 22 procent dat een melding toch niet zou helpen, vooral omdat ze niet verwachtten er hun geld mee terug te krijgen.
1 op 10 geld terug
Bijna alle slachtoffers waren hun geld kwijt. Slechts 1 op de 10 kreeg de financiële schade vergoed, als ze bijvoorbeeld met een creditcard hadden betaald.
De fraude had ook andere gevolgen. Zo was 39 procent erg boos, 12 procent bleef eraan denken, en 5 procent sliep er slechter door. Ook daalde bij een deel het vertrouwen in de digitale veiligheid, en waren slachtoffers bang voor herhaling.
