We doen het allemaal. Jij doet het. Je buurman doet het. Je collega’s doen het. Je familie doet het. Je adviseurs doen het. Je hebt het zelfs op school van je docent geleerd. PadBK – Poetsen aan de Buiten Kant. We doen het al decennialang. Wereldwijd. Je mag het met recht een pandemie noemen.
Met de komst van ITIL en andere best practice frameworks hebben we drie decennia lang geleerd om vanuit de praktijken van anderen onze organisaties en werkwijzen in te richten. Een heerlijke markt voor leveranciers, met slechts één smaak: best practices. Niemand die nog uit zichzelf éérst begint aan de binnenkant. PadBK.
Met de komst van de Enterprise Architectuur modellen hebben we vanaf de zeventiger jaren geleerd om vooral op basis van aspecten te denken, en niet op basis van structuur. En dan ook nog wisselende combinaties van aspecten, die in de toevallige belangstelling van de auteur van dat model stonden, denk aan Zachman of TOGAF. Een nieuw EA-model bedenken was dan niet moeilijk meer: je bedacht gewoon een paar andere aspecten, en – hup – weer een nieuw model. PadBK.
Met de komst van de referentiearchitecturen hebben we ook geleerd de praktijk van een branche als uitgangspunt te nemen. Met de komst van de Omgevingswet moet de VNG nu het hele GEMMA-‘procesmodel’ van de gemeenten herzien. PadBK.
Met de komst van verbetertechnieken zoals SixSigma en Lean hebben we geleerd om vooral de uitvoering van onze werkzaamheden efficiënter te maken – denkend vanuit die uitvoering. PadBK.
En als we een rapport moeten schrijven of een serviceovereenkomst moeten opstellen, dan gaan we keer op keer een eerste concept becommentariëren, aanvullen, aanpassen, bijsturen enzovoort, totdat het in de ogen van iedereen álles bevat wat nodig is, en een onleesbaar dik document is geworden. De Nederlandse overheid moet dan een landelijk project (‘Direct Duidelijk’) starten om de burgers te laten begrijpen wat die ambtenaar nou eigenlijk wilde zeggen.
Het is dus een pandemie. Eentje waar de meesten zich echter totaal niet van bewust zijn. Je wordt er immers niet zichtbaar ziek van… De ziekte heeft zelfs symptomen die voor menigeen wel prettig zijn: je verdient er vaak een goed-belegde boterham mee. PadBK.
Waarom is het dan tóch een ziekte? Omdat al dat Poetsen aan de Buiten Kant niet bijdraagt aan het thema waar tegenwoordig iedereen de mond vol van heeft: waardecreatie. We zijn druk met van alles, maar het draagt netto maar bar weinig bij aan het beoogde doel.
Is er dan een vaccin? Jazeker. En dat kun je zelfs in je eigen keukentje brouwen. Gewoon niet Poetsen aan de Buiten Kant, maar beginnen bij…. Het Begin. Het recept? Simpele, logische uitgangspunten nemen, en dan consequent daaraan vasthouden zodat je efficiënte en consistente resultaten bereikt. Probeer het eens. Het is even wennen, maar dan héb je ook wat.
Jan van Bon
Voorzitter van Stichting SURVUZ
Lees ook:
- Wereldkampioen functioneel beheer
